Edith M. Lederer, VN, AP, 24 januari 2024 – De VN-chef heeft Israël dinsdag gewaarschuwd dat de afwijzing van een tweestatenoplossing door premier Benjamin Netanyahu een conflict voor onbepaalde tijd zal verlengen dat de vrede in de wereld bedreigt en extremisten overal aanmoedigt.
In zijn strengste taal tot nu toe over de oorlog tussen Israël en Hamas vertelde secretaris-generaal Antonio Guterres een ministeriële vergadering van de VN-Veiligheidsraad:
“Het recht van het Palestijnse volk om een eigen, volledig onafhankelijke staat op te bouwen door iedereen moet worden erkend, en dat een weigering van welke partij dan ook om de tweestatenoplossing te accepteren krachtig moet worden afgewezen.”
Het alternatief van een éénstaatoplossing “met zo’n groot aantal Palestijnen binnenin zonder enig echt gevoel van vrijheid, rechten en waardigheid zal ondenkbaar zijn,” zei hij.
Guterres waarschuwde ook dat de risico’s van regionale escalatie van het conflict “nu werkelijkheid worden”, waarbij hij wees op Libanon, Jemen, Syrië, Irak en Pakistan. Hij drong er bij alle partijen op aan om “afstand te nemen van de rand van de afgrond en de verschrikkelijke kosten te overwegen” van een bredere oorlog.
Netanyahu’s afwijzing van een Palestijnse staat in elk naoorlogs scenario opende een brede kloof met Israëls naaste bondgenoot, de Verenigde Staten. Die zegt dat de oorlog moet leiden tot onderhandelingen voor een tweestatenoplossing waarbij Israël en de Palestijnen in vrede naast elkaar kunnen leven. Dat doel wordt gesteund door landen over de hele wereld, zoals ministers en ambassadeurs dinsdag herhaalden.
Uzra Zeya, ondersecretaris van Buitenlandse Zaken voor civiele veiligheid, democratie en mensenrechten, zei tegen de raad: “Een belangrijk onderdeel van de Amerikaanse diplomatie is het nastreven van een weg naar zowel een Palestijnse staat als normalisatie en integratie tussen Israël en andere regionale staten.”
“Het doel is een toekomst waarin Gaza nooit meer wordt gebruikt als platform voor terreur, en een toekomst waarin de Palestijnen een eigen staat hebben,” zei ze. Ze herhaalde de oproep van de regering Biden aan Israël om meer te doen om Palestijnse burgers te beschermen.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergey Lavrov stelde daar tegenover dat de Amerikaanse diplomatie “schommelt tussen het uitspreken van een veto over resoluties over het staakt-het-vuren. En het tegelijkertijd oproepen tot een vermindering van de intensiteit van de vijandelijkheden in Gaza”.
“Zonder twijfel dient dit als carte blanche voor de voortdurende collectieve bestraffing van de Palestijnen,” zei Lavrov tegen de raad.
Secretaris-generaal Guterres herhaalde zijn al lang bestaande oproep voor een humanitair staakt-het-vuren – een oproep met overweldigende wereldwijde steun.
Maar de Israëlische VN-ambassadeur Gilad Erdan verwierp opnieuw een staakt-het-vuren. Hij zei dat Hamas vastbesloten is om opnieuw aan te vallen en Israël te vernietigen, en dat een stopzetting van de gevechten de militanten alleen maar in staat zal stellen om “zich te hergroeperen en te herbewapenen”.
Hij drong er bij de Veiligheidsraad op aan om “de wortel” van het conflict, dat volgens hem Iran was, te elimineren.
Erdan uitte felle kritiek op de aanwezigheid van de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken op de raadsvergadering. Hij zei dat het land wapens levert aan Hamas, Hezbollah in Libanon en Houthi’s in Jemen, “en binnenkort zullen deze daden worden uitgevoerd onder een nucleaire paraplu” en “de terreur van Iran zal u allen bereiken”.
Iran heeft lang ontkend kernwapens te willen en houdt vol dat zijn nucleaire programma volledig voor vreedzame doeleinden is. Maar de nucleaire waakhond van de V.N. heeft gewaarschuwd dat Iran genoeg verrijkt uranium heeft voor kernbommen als het die zou willen bouwen.
De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Hossein Amirabdollahian had het niet over zijn nucleaire programma, maar hij waarschuwde Israël dat het Hamas niet zou vernietigen, zijn verklaarde doel.”
Het doden van burgers in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever kan niet doorgaan tot de zogenaamde totale vernietiging van Hamas, omdat die tijd nooit zal komen,” zei hij. “Het stoppen van de genocide in Gaza is de belangrijkste sleutel tot veiligheid in de regio.”
Riyad al-Maliki, de Palestijnse minister van Buitenlandse Zaken, zei dat Israël “de meest wrede bombardementencampagne” uitvoert sinds de Tweede Wereldoorlog, die leidt tot hongersnood en de massale verplaatsing van burgers. “Dit is een aanval van gruweldaden”, zei hij, die ontelbare onschuldige levens heeft verwoest.
Al-Maliki zei dat Israël de Palestijnen niet ziet als een volk en een “politieke realiteit om mee samen te leven, maar als een demografische bedreiging om van af te komen door middel van dood, verplaatsing of onderwerping”.
Hij zei dat dit de keuzes zijn die Israël de Palestijnen heeft geboden en noemde ze gelijk aan “genocide, etnische zuivering of apartheid”.
Al-Maliki zei dat er maar twee wegen naar de toekomst zijn: de ene begint met Palestijnse vrijheid en leidt tot vrede en veiligheid in het Midden-Oosten, en de andere ontkent vrijheid en “verdoemt onze regio tot verder bloedvergieten en eindeloze conflicten.”
De nieuwe Franse minister van Buitenlandse Zaken, Stéphane Séjourné, wiens land deze maand het voorzitterschap van de raad bekleedt, zat de bijeenkomst voor en waarschuwde dat “een regionale brandhaard reëel is”.
Hij zei dat de wereld zich moet verenigen en verschillende boodschappen moet overbrengen aan de strijdende partijen.
Israël moet te horen krijgen dat “er een Palestijnse staat moet komen” en dat het geweld tegen Palestijnen, ook door kolonisten op de Westelijke Jordaanoever, moet stoppen, zei Séjourné.
En de Palestijnen moet worden verteld dat “er geen dubbelzinnigheid kan bestaan over Israëls recht om in vrede en veiligheid te leven en zijn recht op zelfverdediging tegen terrorisme uit te oefenen.”
Maar de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Hakan Fidan zei dat het argument dat de oorlog gaat over het bieden van veiligheid voor Israël “verre van overtuigend is.” Hij zei dat aanhangers van dit standpunt het nooit hebben over het recht van de Palestijnen op veiligheid en zelfverdediging.
De Jordaanse minister van Buitenlandse Zaken Ayman Safadi zei dat de “ideologie van haat die openlijk wordt omarmd door Israëlische ministers de massamoord op Palestijnen normaliseert”. Hij drong er bij de raad op aan om dit te stoppen met een bindende resolutie.
Israël moet verantwoordelijk worden gehouden voor oorlogsmisdaden en voor het blokkeren van een Palestijnse staat, zei Safadi.
“De toekomst van de regio mag niet gegijzeld worden door de politieke ambities en de radicale agenda’s van Israëlische extremisten die de Palestijnen als menselijke dieren beschrijven, die het leven onwaardig zijn en die het kolonistenterrorisme tegen Palestijnse mensen mogelijk maken.”
