Zoltan Simon, Bloomberg, 24 januari 2024 – De Hongaarse premier Viktor Orbán bereidt zijn wetgevers voor om de toetreding van Zweden tot de NAVO te ratificeren, nadat de parlementaire goedkeuring van Turkije Boedapest feitelijk achterliet als de enige tegenstander van de uitbreiding van de militaire alliantie.
Onder druk om te handelen nadat het ratificatieprotocol meer dan een jaar wegkwijnde in het Hongaarse parlement, vertelde Orbán woensdag aan secretaris-generaal Jens Stoltenberg van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie dat hij zal aandringen op de goedkeuring.
Volgens een bericht op X zal dat gebeuren “bij de eerst mogelijke gelegenheid”. Stoltenberg van zijn kant zei dat hij blij was met Orbáns kennelijke betrokkenheid.
“Ik ben blij met de duidelijke steun van de premier en zijn regering voor het #Zweedse #NAVO-lidmaatschap,” zei Stoltenberg op X. “Ik kijk uit naar de ratificatie zodra het parlement weer bijeenkomt.”
Op dinsdag nodigde de Hongaarse premier de Zweedse collega Ulf Kristersson uit in Boedapest, enkele uren voordat de Turkse assemblee het Zweedse bod zou ratificeren. Dit werd gezien als een manier om zijn gezicht te redden uit het zoveelste conflict dat hij met Europese collega’s heeft gecreëerd.
Orbán en zijn ministers hebben Stockholm er in het verleden van beschuldigd de bilaterale betrekkingen te ondermijnen door Hongarije herhaaldelijk te bekritiseren voor zijn democratische achterstand.
“Dit is zeker een scherpe wending en een die bedoeld is om Hongarije voor te bereiden op de ratificatie van de kandidatuur van Zweden,” zei Agoston Samuel Mraz. Mraz is het hoofd van Nezopont, een beleidsdenktank die Orbáns regering adviseert, over de uitnodiging.
Orbán werd geconfronteerd met hernieuwde druk van westerse bondgenoten in de NAVO en de Europese Unie om de kandidatuur van Zweden goed te keuren na de stap van Turkije. Het kantoor van president Recep Tayyip Erdogan kan de parlementaire wetgeving woensdag al publiceren in de Staatscourant, waardoor de ratificatie door Turkije officieel wordt.
Het Hongaarse parlement zal naar verwachting op 26 februari weer bijeenkomen na het winterreces, meldde de krant Magyar Nemzet op woensdag, verwijzend naar de leiding van Orbáns regeringspartij.
Hoewel Kristersson nog geen commentaar heeft gegeven op zijn plannen om op de uitnodiging te reageren, werd Orbáns suggestie in een bericht op X dat hij wilde “onderhandelen” over de toetreding van Zweden door Stockholm in de kiem gesmoord. Minister van Buitenlandse Zaken Tobias Billstrom zei dinsdag tegen verslaggevers dat er “geen reden is om te onderhandelen” met Boedapest.
NAVO-chef Stoltenberg, de Britse minister van Buitenlandse Zaken David Cameron en het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken riepen Orbán op om snel te handelen. Berlijn zei dat het “hoog tijd” was voor Hongarije om de toetreding van Zweden te ratificeren.
Verwacht wordt dat de uitbreiding de noordelijke reikwijdte van het bondgenootschap zal versterken en het beter in staat zal stellen om de oostelijke flank te verdedigen, die in lengte is verdubbeld na de toetreding van Finland in april vorig jaar.
De twee Noordse landen, die eerder het lidmaatschap van militaire allianties hadden gemeden, vroegen toetreding aan kort na de grootschalige invasie van Rusland in Oekraïne bijna twee jaar geleden.
Het is niet alleen het Zweedse bod waardoor Orbán in het vizier kwam. De Hongaarse leider blokkeerde ook het hulppakket van de EU van 50 miljard euro voor Oekraïne, op een top vorige maand. Hierdoor is volgende week een andere bijeenkomst van de 27 premiers in Brussel nodig is om Orbán te overtuigen om te stoppen of om hem te omzeilen.
Deze week zei Hongarije ook dat het tegen de herziening was van een EU-faciliteit die moet zorgen voor een stabielere levering van wapens aan Oekraïne.
De obstructiepolitiek heeft Orbán, die beschouwd wordt als de meest Rusland-vriendelijke leider in de EU, de toorn van zijn westerse bondgenoten opgeleverd. Maar het heeft de regering ook in staat gesteld om concessies af te dwingen en hem het respect opgeleverd van nationalistische politici over de hele wereld.
Waaronder ook Donald Trump, die de Hongaarse premier herhaaldelijk een “groot leider” heeft genoemd tijdens zijn campagne om de Republikeinse presidentsnominatie in de VS in de wacht te slepen.
Maar er is een gevoel dat Orbán, een eider van een land met minder dan 10 miljoen inwoners, zijn hand wel eens overspeeld zou kunnen hebben in Zweden.
De Hongaarse regering legde de ratificatietekst in 2022 voor aan het parlement en liet hem vervolgens wegkwijnen, waardoor de goodwill van bondgenoten afbrokkelde. De hele tijd bleef Orbán hen vertellen dat Hongarije eerder zou ratificeren dan Turkije, een belofte die nu is verzuurd.
In tegenstelling tot Turkije, is Hongarije minder openhartig geweest over zijn redenen. Turkije heeft zijn steun aan Zweden gekoppeld aan harde aanpak van wat het beschouwt als Koerdische terroristische groeperingen in Zweden en de aankoop van F-16 gevechtsvliegtuigen van de VS,
De Zweedse premier nu ongevraagd uitnodigen is een teken dat Orbán een uitweg zoekt.
“De Zweedse premier moet gewoon hierheen komen en een vergadering houden om de weg vrij te maken voor de ratificatie van Hongarije”, zei politiek analist Mraz. “Als hij dat niet doet, dan is dat een risico.”
