Redactie, TPO, 28 juni 2024 – De toekomst van deze gaspijpleiding staat de komende zes maanden op het spel, aangezien de contracten voor de transitroute tussen Rusland en Oekraïne dan aflopen. Oekraïne moet beslissen of het de doorvoerroute van Russisch gas volledig afsluit, meldt Business Insider Nederland.
Momenteel anticipeert Rusland hierop door gas met fikse kortingen aan afnemers in Oost- en Centraal-Europa te verkopen, aldus de denktank Center for European Policy Analysis (CEPA). Rusland hoopt hiermee steun te krijgen voor het behoud van de Oekraïense transitpijpleiding.
Analist Aura Sabadus van CEPA schrijft dat de beslissing over de Oekraïense doorvoer niet alleen de lange termijn veiligheid van Oekraïne beïnvloedt, maar ook het energiebeleid van heel Europa en de toekomst van de Russische gasindustrie. Het contract voor deze belangrijke pijpleiding loopt binnen zes maanden af.
Sinds de invasie van Oekraïne in 2022 is een groot deel van Europa weggevallen als afzetmarkt voor de Russische gasindustrie. Staatsgasgigant Gazprom kondigde datzelfde jaar zijn grootste verlies in 25 jaar aan. Volgens interne schattingen van Gazprom zal het verlies van Europese gasverkopen de komende tien jaar waarschijnlijk niet elders kunnen worden gecompenseerd.
Rusland probeert wel alternatieve afnemers voor zijn gas te vinden, maar richt zich ook op het behouden van klanten in Europa. Mocht Oekraïne besluiten het contract over de cruciale pijpleiding niet te verlengen, dan zou dat dramatische gevolgen hebben voor Rusland en mogelijk leiden tot een faillissement van Gazprom.
Momenteel lokt Rusland Centraal- en Oost-Europese afnemers met kortingen van minimaal 10 procent op Russisch gas. Volgens CEPA’s analyse is er in Slowakije, Hongarije en Oostenrijk daardoor meer interesse om de Russische gastoevoer te behouden.
Oekraïense politici hebben echter verklaard dat ze het contract niet zullen verlengen, ondanks de druk om meer gas te leveren aan Europese kopers via de Russische transitroute in de aanloop naar de winter. CEPA suggereert dat een alternatief hiervoor de levering van gas via Polen zou kunnen zijn.
Ondertussen haalt Rusland meer inkomsten uit olie in juni. Volgens persbureau Reuters zullen de energie-inkomsten van Rusland deze maand naar verwachting stijgen tot omgerekend 9,4 miljard dollar, een toename van ongeveer 50 procent ten opzichte van de 6 miljard dollar die in juni vorig jaar werd binnengehaald uit olie- en gasverkopen.
Dit is een grote opsteker voor het Kremlin, aangezien olie- en gasinkomsten de afgelopen tien jaar maar liefst de helft van de totale staatsinkomsten uitmaakten. De stijging van de inkomsten is grotendeels te danken aan minder subsidies aan Russische olieraffinaderijen, die daardoor aangemoedigd worden om olie tegen hogere prijzen in het buitenland te verkopen.
Russische energiebedrijven slagen er redelijk goed in om westerse sancties te omzeilen, ondanks een prijsplafond van 60 dollar per vat voor de internationale verkoop van Russische olie. Rusland verkoopt zijn olie tegen hogere prijzen en gebruikt een schaduwvloot van olietankers, met China en India als belangrijke afnemers.
Toch voelen de westerse sancties wel degelijk pijn. De centrale bank van Rusland erkent dat sancties een belemmering vormen voor de energiehandel. Bovendien kampt de Russische economie met de stijgende kosten van de oorlog tegen Oekraïne en een relatief hoge inflatie van ruim 8 procent.