Moralfag. Het is een term die lekker verwijtend bekt. Jij met je zogenaamd superieure moraliteit, jij zeikerd. De moralfag is altijd iemand die iets vindt wat jij afwijst, maar stiekem zijn we natuurlijk allemaal moralfags. Want als je jouw mening niet superieur acht aan die van iemand anders, waarom vind je het dan? Als het goed is heb je rationele argumenten, maar net zo vaak vind je het gewoon niet kunnen, stuit iets je tegen de borst, wordt je er boos van. De ‘mag niet’-reflex zit in ons allemaal en is klaarblijkelijk ongelofelijk moeilijk te onderdrukken. Waar de een zich niet kan bedwingen een wijzend vingertje in de lucht te zwaaien naar hen die lompe grappen maken over een versgevroren prinsenbrein, krijgen anderen juist ontzettende jeuk van de dwangmatige roep om respect en fatsoen. Je kunt je alleen afvragen of de oorlog verklaren aan fatsoensrakkers niet net zo’n moreel waardeoordeel is als de kruistocht van de zelfverklaarde hufter hunters.
Wandtegels
Bijkomend nadeel van een fatsoensstrijd is ook nog eens dat de roep om fatsoen impliceert dat iedereen zich aan bepaalde normen dient te houden, dus ook de jihadi zelf. Zodra je echter in een van je preken een krachtterm of verwensing het web op slingert diskwalificeer je jezelf – en terecht ook. Bovendien ga je de strijd aan met mensen die de regels waar jij hen aan wenst te houden verwerpen, dus van een eerlijk gevecht kan sowieso geen sprake zijn. Een gangbare internetwet is dat dat degene die een woord als eerste het web op slingert, de betekenis bepaalt, wat erop neerkomt dat de aanval altijd de beste verdediging is. Het is dan ook bijna onmogelijk je te verweren tegen het verwijt moralfag te zijn, zonder over te komen als een sputterende ouwe gek die de verklarende woordenlijst van het internet niet kon vinden in de papieren van Dale, maar wel beschikt over een schitterende verzameling wandtegels met spreuken als ‘een gouden glimlach kost geen duit’.
Als je een mening ventileert kom je er dus niet onderuit; je bent een moralfag, net als al die andere mensen die precies hetzelfde of exact het tegenovergestelde vinden. Meer dan je schouders ophalen hoef je daarom ook niet te doen. “Jij bent een moralfag!” wordt uitgesproken met gestrekte wijsvinger en is derhalve net zo betekenisvol of nutteloos als het opgeheven vingertje dat de ‘mag niet’-reflex kracht bij moet zetten. Je kunt je heel druk maken over het fatsoen of de fatsoens-eis van anderen, maar je kunt ook gewoon een keer proberen om zelf geen schreeuwerige eikel te zijn.
Joyce Brekelmans gebruikt haar wijsvinger vooral voor neuspeuteren.
