Het verloren paradijs van Libanon

Voor veel Nederlandse United Nations Interim Force in Lebanon (UNIFIL) -militairen roept het huidige conflict in Libanon, net als bij mij, ongetwijfeld herinneringen op aan hun tijd in de regio. Toen Israël in 1982 Libanon binnenviel, was dat om de PLO (Palestijnse Bevrijdingsorganisatie) te verdrijven. De PLO had zich in 1970, na de Zwarte September in Jordanië, gevestigd in Libanon en gebruikte het land als uitvalsbasis voor aanvallen op Israël. Libanon, een land dat ooit symbool stond voor culturele harmonie, raakte gevangen in een conflict waar het nooit om had gevraagd.

Paul Vieth, TPO, 1 oktober 2024 – Hoewel de Israëlische invasie in 1982 destijds veel kritiek ontving, voelde een groot deel van de Libanese bevolking opluchting. De PLO had niet alleen Israël bedreigd, maar ook de stabiliteit van Libanon zelf ondermijnd. Israël werd gezien als de kracht die Libanon bevrijdde van een buitenlandse invloed die het land in een neerwaartse spiraal had gebracht.

Nu, in 2024, zien we een vergelijkbare situatie, maar met een andere vijand: Hezbollah. Deze sjiitische terreurorganisatie, gesteund door Iran, heeft jarenlang raketten afgevuurd op Israël, net zoals de PLO dat deed. Maar Hezbollah is meer dan een militaire dreiging voor Israël. Ze hebben Libanon in een wurggreep. De Libanese regering, die ooit een land voor álle bevolkingsgroepen wilde zijn, staat machteloos tegenover Hezbollah, een staat binnen de staat.

Vanochtend begon het Israëlische grondoffensief tegen Hezbollah. De vraag rijst nu: zal de Libanese bevolking opnieuw opgelucht zijn als Israël erin slaagt Hezbollah te neutraliseren, zoals ze dat deden met de PLO in 1982? Veel Libanezen snakken naar rust en stabiliteit. Zonder Hezbollah zou het land wellicht weer een toekomst kunnen opbouwen.

Libanon: het Parijs van het Midden-Oosten

In de jaren ’60 en ’70 stond Libanon bekend als het “Parijs van het Midden-Oosten”. Het was een land waar verschillende religies en culturen vreedzaam samenleefden. Christenen, moslims, druzen en anderen vormden een kleurrijke mozaïek van diversiteit. In 1970 bestond de bevolking uit een mix van christenen (40-50 procent), soennitische en sjiitische moslims (elk rond de 20-25 procent) en kleinere groepen zoals druzen.

De maronitische christenen vormden een dominante politieke kracht, terwijl de soennieten en sjiieten ook hun invloed hadden, met name in de grote steden en het zuiden. De politieke macht was verdeeld volgens het systeem van confessionalisme, waarbij belangrijke posities langs religieuze lijnen werden ingevuld. Deze delicate balans hield Libanon stabiel, totdat externe invloeden zoals de komst van de PLO het land in een neerwaartse spiraal van geweld en polarisatie trokken.

Fotobijschrift: Libanese kinderen poseren voor een Nederlands gepantserd infanterievoertuig (YP-408) van UNIFIL in Libanon, 1982. Foto @PaulVieth

De neergang: van PLO tot Hezbollah

De komst van de PLO veranderde het politieke en sociale landschap van Libanon. Palestijnse vluchtelingen, oorspronkelijk welkom geheten door de Libanezen, raakten betrokken bij de interne machtsspelletjes en verzwakten het fragiele evenwicht tussen de religieuze groepen. Toen Israël in 1982 de PLO verdreef, hoopten velen op een beter toekomstperspectief voor Libanon.

Maar dat vacuüm werd al snel gevuld door Hezbollah. Waar de PLO ooit een soennitische bedreiging vormde, werd Hezbollah de dominante sjiitische macht. Met steun van Iran groeide deze militie uit tot een geduchte politieke en militaire kracht die niet alleen Israël bedreigt, maar ook de soevereiniteit van Libanon ondermijnt.

Vrijheid voor Libanon en het Westen

Israël staat opnieuw in de frontlinie van een strijd die veel verder reikt dan het Midden-Oosten. Hezbollah is niet zomaar een Libanese militie, het is de militaire arm van Iran, met een duidelijk doel: de vernietiging van Israël en het verspreiden van islamitisch extremisme. Hun ambitie reikt tot in het Westen, waar ze zouden willen zien dat hun wetten en ideologieën de democratieën vervangen die wij zo hoog houden.

Daarom wens ik Israël succes in deze strijd. Als zij erin slagen Hezbollah te neutraliseren, geven ze niet alleen Libanon de kans om te herstellen, maar helpen ze ook het vrije Westen. Hezbollah vormt een dreiging voor de waarden die wij koesteren – vrijheid, democratie, en mensenrechten. Door Israël te steunen in deze strijd, verdedigen we ook onszelf tegen de opmars van extremisme.

Libanon verdient een toekomst zonder de terreur van Hezbollah, en wij in het Westen moeten ons realiseren dat onze vrijheid onlosmakelijk verbonden is met de uitkomst van dit conflict. Ik ben blij dat Israël opnieuw de verantwoordelijkheid op zich neemt om deze strijd aan te gaan, net zoals ze dat in 1982 deden. Al sinds mijn tijd bij UNIFIL besef ik dat de dreiging van radicale islamitische groeperingen zeer reëel is. Zolang Israël standhoudt tegen extremisme, kunnen wij in het Westen blijven leven in vrijheid.

Dit is een strijd die wij moeten steunen. De vrijheid die Israël verdedigt, is ook onze vrijheid.

Fotobijschrift: Een UNIFIL-militair houdt de omgeving nauwlettend in de gaten in Libanon, 1982. Foto @PaulVieth

Paul Vieth – Paul Vieth schrijft regelmatig voor TPO over actuele, politiek-geografische en maatschappelijke kwesties. Zijn achtergrond bij UNIFIL in Libanon en zijn huidige woonplaats in Hongarije geven hem unieke inzichten in zowel het Midden-Oosten als Centraal-Europa, regio’s waarover hij helder en met kennis van zaken schrijft.