Redactie, TPO, 2 oktober 2024 – De aanval begon dinsdag rond 19:30 uur Israëlische tijd, enkele uren nadat de VS Israël hadden gewaarschuwd dat een Iraanse aanval op handen was. Het Israëlische leger meldt dat de meeste raketten zijn onderschept. Volgens berichten kwam slechts één persoon, die zich op de Westelijke Jordaanoever bevond, om het leven: het zou gaan om een Palestijnse man die getroffen werd door een brokstuk van een raket.
De VS, wier marineschepen hielpen om de projectielen neer te schieten, zeiden eveneens dat de aanval “lijkt te zijn afgeslagen en ineffectief was”, meldt Bloomberg.
Toch was de aanval nog dramatischer en gevaarlijker dan de barrage van 300 raketten en drones die Iran in april op Israël had afgevuurd. Dit keer gaf Teheran geen waarschuwing en drongen de raketten dieper door in Israëlisch grondgebied, waarbij steden als Tel Aviv en Hod Hasharon werden getroffen.
Iran verklaart dat deze actie een vergelding was voor de verwoestende aanvallen van Israël op de terreurorganisatie Hezbollah, de belangrijkste militante proxygroep van Teheran in Libanon. Vrijdag elimineerde Israël de leider van Hezbollah, Hassan Nasrallah, in een luchtaanval op Beiroet. Nasrallah leidde de terreurorganisatie gedurende 32 jaar.
Dit volgde op dagen van intensieve bombardementen, waarbij verschillende commandanten van de terreurgroep omkwamen. Op maandagavond voerde Israël de campagne op door troepen naar Zuid-Libanon te sturen.
Iran beweert dat de aanval dinsdagavond gericht was op militaire doelen en noemt de operatie een succes. Iraanse staatsmedia beweren dat 90 procent van de raketten hun doelen hebben geraakt, iets wat volgens de eerste analyses van de VS en Israël onjuist blijkt te zijn. In sommige delen van Iran verzamelden zich menigten op straat om feest te vieren.
Premier Netanyahu: “Iran heeft vanavond een grote fout gemaakt en zal daarvoor boeten. Het regime in Iran begrijpt onze vastberadenheid om onszelf te verdedigen en onze vastberadenheid om wraak te nemen op onze vijanden niet.”
De Israëlische reactie zou binnen enkele dagen kunnen komen, mogelijke doelwitten zijn de Iraanse olie-infrastructuur en militaire bases. De Islamitische Revolutionaire Garde (IRG) dreigt met nieuwe “verpletterende” aanvallen als Israël Iran zou bombarderen.
De VS zeggen dat ze “goed gepositioneerd” zijn om Israël te verdedigen tegen Iraanse bedreigingen en zeggen dat er “zware consequenties” zullen zijn voor Teheran, vanwege de aanval dinsdag.
In april sloeg Israël terug tegen Iran met een beperkte aanval op een luchtmachtbasis in Isfahan, die weinig schade veroorzaakte. Dit keer staat Netanyahu onder grotere druk binnen Israël om harder te reageren. De olieprijzen, goud en Amerikaanse staatsobligaties stegen dinsdag toen de VS zei dat Iran zich voorbereidde op een aanval. Hoewel ze later wat van die winsten inleverden toen duidelijk werd dat de aanval weinig slachtoffers in Israël had veroorzaakt.
Brent-olie steeg nog eens 1,5 procent in de vroege handel op woensdag tot bijna 75 USD per vat. Het is nog steeds aanzienlijk gedaald in de afgelopen zes weken, wat suggereert dat handelaren niet geloven dat er grote verstoringen in de olievoorziening zullen zijn in Iran of andere delen van de olierijke Golf.
De aanvallen waren de laatste escalatie van een bredere strijd die begon toen Hamas, gevestigd in Gaza, op 7 oktober vorig jaar Zuid-Israël aanviel, waarbij zo’n 1.200 mensen werden gedood en 250 ontvoerd.
Het daaropvolgende offensief van Israël op Gaza heeft 41.000 mensen gedood, althans, volgens het door Hamas gerunde ministerie van Volksgezondheid in het Palestijnse gebied. Deze cijfers zijn niet verifieerbaar en zo ook maakt Hamas en de Palestijnse Autoriteiten (PA) geen onderscheid tussen burgerslachtoffers en gedode terroristen.
Desondanks heeft dit aantal dodelijke slachtoffers, zoals gecommuniceerd door Hamas en de PA brede woede tegen Israël aangewakkerd in het Midden-Oosten en andere delen van de wereld.
Hezbollah begon op 8 oktober Israël aan te vallen, naar eigen zeggen “uit solidariteit met Hamas”. Beide groepen worden gesteund door Iran en worden door de VS, de Europese Unie en meerdere landen als terroristische organisaties beschouwd.
In de afgelopen weken heeft Israël zijn belangrijkste focus verlegd van Gaza naar Hezbollah aan het noordelijke front en Zuid-Libanon. Vorige maand escaleerde de gevechten met Hezbollah door een reeks aanvallen op de groep, waarbij bijna de gehele leiding en een aanzienlijk deel van de voorraad raketten en andere wapens werden vernietigd.
Netanyahu zei eerder dat Israël gedwongen was agressiever op te treden tegen Hezbollah, omdat diplomatieke inspanningen van onder meer de VS en Frankrijk er niet in slaagden de raket- en droneaanvallen te stoppen. Daarbij wil Israël ook de ruim 60.000 ontheemde burgers in het noorden van Israël in staat stellen terug te keren naar hun huizen.
De Europese Unie, die net als de VS weinig succes heeft geboekt in het beheersen of beëindigen van het geweld in zowel Gaza als Libanon, zegt dat “opeenvolgende golven van aanvallen en vergeldingen een oncontroleerbare spiraal van conflict hebben aangewakkerd.”
De VS hebben hun militaire aanwezigheid in het Midden-Oosten de afgelopen dagen versterkt. Het Pentagon kondigde maandag aan dat het enkele duizenden extra troepen en squadrons met gevechtsvliegtuigen naar de regio zou sturen.
