Redactie, TPO, 30 oktober 2024 – Deze bevindingen komen naar voren uit de resultaten van de meetweek voor fietsongevallen, waarbij alle 82 Nederlandse SEH’s het aantal fietsongevallen registreerden. Op basis van de aannames van deze meetweek is er een grove schatting gemaakt dat er jaarlijks ongeveer 5.000 fatbikers op de SEH worden behandeld.
Van de fatbikers die met letsel op de SEH belandden, werd een relatief hoog percentage opgenomen in het ziekenhuis voor verdere behandeling. Ter vergelijking: 16 procent van de e-bikers en 13 procent van de andere fietsers werd opgenomen, terwijl dit percentage voor fatbikers op 22 procent ligt.
Dit wijst op gemiddeld ernstiger letsel onder fatbikers. Naast de 96 fatbikers op de SEH waren er ook 31 personen die werden aangereden door een fatbike.
Een andere opvallende statistiek is dat slechts drie procent van de fatbikers en zes procent van de e-bikers die zich op de SEH meldden, een helm droegen. Dit gebrek aan helmgebruik kan een rol spelen in de ernst van de verwondingen die bij deze ongevallen worden opgelopen.
Een opvallende trend in de data is dat twee op de drie SEH-bezoeken door fatbike-ongevallen plaatsvonden in de Randstedelijke provincies, namelijk Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht. In Noord-Holland vonden zelfs 44 procent van de fatbike-ongevallen plaats, ook na correctie voor bevolkingsaantallen.
In tegenstelling tot de Randstedelijke provincies, kwamen in andere delen van het land aanzienlijk meer ongevallen voor met e-bikes dan met fatbikes.
Martijntje Bakker, directeur van VeiligheidNL: “De meetweek geeft een beter beeld van de daadwerkelijke omvang van het aantal SEH-bezoeken na ongevallen met zowel fatbikes als e-bikes dan we tot nu toe voor met name fatbikes konden opmaken op basis van onze eigen data uit het Letsel Informatie Systeem. Zo laten de resultaten van de meetweek zien dat de fatbike-problematiek groter is dan verwacht en zich niet representatief verdeelt over het hele land. De uitkomsten onderstrepen de noodzaak voor maatregelen om deze negatieve trend te keren.”
Het aantal jonge fatbikers dat op de SEH belandde is significant. Bijna de helft van de fatbike-ongevallen betrof slachtoffers tussen de 12 en 15 jaar oud. Dit staat in schril contrast met de e-bike-gevallen, waarbij dit percentage rond de tien procent ligt. Wanneer we het totale aantal ongevallen bekijken, zien we dat het aantal jongeren tussen de 12 en 15 jaar dat met een e-bike op de SEH belandt gelijk is aan dat van fatbikers.
In totaal werden er 86 SEH-bezoeken geregistreerd onder 12 tot en met 15-jarigen voor elektrische fietsen, wat zelfs meer is dan de 77 ongevallen met fietsen zonder trapondersteuning. Jochem Hoogendoorn, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie, benadrukt dat het gebrek aan helmgebruik een zorgwekkende factor is.
De resultaten van het onderzoek leiden tot verschillende oproepen tot actie. David Baden, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Spoedeisende Hulp Artsen, geeft aan dat de cijfers bevestigen dat veel jonge fatbikers en e-bikers op de SEH belanden. Marcel Aries, voorzitter van Artsen voor Veilig Fietsen, pleit ervoor om de leeftijdsgrens voor fietsverkeer met trapondersteuning gelijk te trekken met die voor brom- en snorfietsen. “Elk slachtoffer is er één te veel, zeker als het gaat om kinderen,” aldus Aries.
Om meer inzicht te krijgen in het aantal ongevallen met fatbikes en deze te vergelijken met e-bikes en andere fietsen, organiseerden VeiligheidNL en verschillende medische verenigingen van 30 september tot en met 6 oktober 2024 een meetweek voor fietsongevallen. Deze registratiecampagne omvatte alle 82 Nederlandse SEH’s.
Tijdens deze week registreerden de SEH’s elk bezoek dat te maken had met een ongeval met een fatbike, e-bike of andere fiets, inclusief racefietsen en mountainbikes. De registratie bood inzicht in verschillende aspecten, zoals leeftijdscategorieën van slachtoffers, de aard van het letsel, en het al dan niet dragen van een fietshelm.
De meetweek heeft aangetoond dat de gegevens over fatbike-ongevallen eerder onderschat werden. Het is volgens VeiligheidNL duidelijk dat de fatbike-problematiek serieuze aandacht vereist, vooral gezien het toenemende aantal ongevallen en de betrokkenheid van jonge fietsers. Dit onderstreept de noodzaak voor gerichte maatregelen en bewustwording over veilig fietsgebruik.
De resultaten van de meetweek laten een zorgwekkende trend zien in het aantal ongevallen met fatbikes, vooral onder jongeren. Het gebrek aan helmgebruik, de ernst van de verwondingen en de disproportionele verdeling van ongevallen in bepaalde provincies, zijn allemaal factoren die onmiddellijke aandacht en actie vereisen.
Het is volgens VeiligheidNL cruciaal dat er maatregelen worden genomen om de veiligheid van alle fietsers te verbeteren en toekomstige ongevallen te voorkomen.
Bron: VeiligheidNL
