Zamire Willems, TPO, 8 november 2024 – “Haatdragende, antisemitische relschoppers en criminelen hebben gisteravond en gisternacht Joodse Israëlische bezoekers, te gast in onze stad, belaagd en in elkaar geslagen’, zegt Halsema.
De burgemeester spreekt over “jongens op scooters” die met snelle hit-and-run-acties door de stad trokken, op zoek naar supporters van Maccabi Tel Aviv, de Israëlische voetbalclub die eerder die avond tegen Ajax speelde. Deze hit-and-run-tactieken maken het voor de politie lastig om in te grijpen, omdat de scooters razendsnel opduiken en even snel weer verdwijnen.
Op sociale media circuleren videobeelden, vaak gemaakt door de relschoppers zelf, waarop voornamelijk jonge mannen van Arabische afkomst te zien zijn. Tijdens een ongekende jodenjacht dwingen ze mensen om “Free Palestine” te roepen en hun paspoort te laten zien. (Israëlische) Joden worden daarna mishandeld: ze worden geslagen, geschopt en zelfs in de gracht gegooid. Smeekbedes om met rust te worden gelaten worden genegeerd, één persoon biedt zelfs geld aan in een poging het geweld te stoppen.
Absolutely horrific scenes in #Amsterdam, with pro-Palestinian mobs literally hunting down and beating Jews on the streets, while Dutch authorities nowhere in sight. And this also on eve of Kristallnacht anniversary. No other way to describe this other than a modern-day pogrom! pic.twitter.com/hfYjyXdJsa
— Arsen Ostrovsky 🎗️ (@Ostrov_A) November 8, 2024
Volgens de Politiechef Eenheid Amsterdam, Peter Holla, is er donderdag maximale inzet geweest van onder meer 800 agenten, de Mobiele Eenheid (ME), politie te paard, surveillancehonden en ook stond een waterwerper paraat bij de Johan Cruijff ArenA.
“De voorbereiding is grondig geweest, de hoeveelheid politie is het probleem niet geweest. De aard van het gedrag van de relschoppers was het probleem”, zegt Halsema, die aanhaalt dat juist ook door de onrust met verschillende opstootjes de nacht ervoor gekozen is voor de inzet van een grote politiemacht.
Vanaf vrijdagmiddag is er een noodverordening van kracht voor de gehele stad en Amstelveen, samen met een demonstratieverbod voor het hele weekend. Daarnaast geldt een verbod op gezichtsbedekkende kleding en worden voorwerpen die de openbare orde kunnen verstoren in beslag genomen.
Over waarom deze zware maatregelen niet al voorafgaand aan de voetbalwedstrijd zijn ingezet, antwoordt Halsema: “Het geweld dat we vannacht hebben gezien, hebben we niet eerder meegemaakt.”
Veel supporters zijn volgens de burgemeester inmiddels teruggevlogen naar Israël, maar er kunnen nog enkele Joods-Israëlische supporters in de hoofdstad zijn achtergebleven. Halsema benadrukt verder dat Amsterdam zelf ook een Joodse gemeenschap heeft die bescherming verdient:
Halsema geeft aan zich te schamen over het gedrag dat vannacht getoond is. Ze noemt de pogrom van donderdagnacht een buitengewoon somber moment in de geschiedenis van Amsterdam, met aanvallen die afbreuk doen aan alles waar de stad voor staat. De “haatdragende, antisemitische relschoppers” moeten zich volgens haar dan ook diep schamen.
Vanwege de onrustig verlopen nacht met diverse geweldsincidenten stelt de driehoek een noodverordening in voor Amsterdam en Amstelveen.
Bekijk hier alle maatregelen. ⤵️https://t.co/bUNwd90WzD
— Gemeente Amsterdam (@AmsterdamNL) November 8, 2024
Halsema noemt de antisemitische uitbarsting van afgelopen nacht “on-Amsterdams.” Toch, na een reeks incidenten in de hoofdstad met een sterk antisemitisch karakter, rijst de vraag of dat nog wel zo is.
Pro-Palestijnse, anti-Israëlische en anti-Joodse demonstraties zijn bijna dagelijkse kost, Israëlische en Joodse studenten verbergen uit angst voor geweld hun identiteit op Nederlandse universiteiten, bij de opening van het Holocaustmuseum werd de ceremonie verstoord door antisemitische protesten en tijdens de herdenking van 7 oktober werden Israëliërs en Joden aangevallen, bespuugd en geduwd. Zelfs een groots uitgerolde Israëlische vlag op de Dam werd beklad met rode verf.
De Amsterdamse driehoek stelt een onafhankelijk onderzoek, de politie is inmiddels al bezig met het opstellen van een feitenrelaas en antisemitische motieven, en het verzamelen van bewijs, zoals videobeelden. Hoofdofficier van Justitie De Beukelaar verklaart dat er 62 aanhoudingen zijn verricht, waarvan nog acht volwassenen en twee minderjarigen (allemaal mannen) vastzitten tot in ieder geval de zitting.
Politiechef Holla meldt dat vijf gewonden donderdagavond in het ziekenhuis zijn behandeld en inmiddels weer zijn ontslagen. Ongeveer 20 tot 30 anderen zijn opgevangen in Amstelveen. Hoewel er momenteel geen aanwijzingen zijn voor ontvoeringen of gijzelingen, benadrukt de politiechef dat elk signaal in deze richting serieus wordt onderzocht.
Nu staat de aanhang van Maccabi Tel Aviv niet bekend als risicovol, maar juist als rustig en met supporters die niet uit zijn op onrusten. Er zou dan ook geen sprake zijn geweest van een hoog risicowedstrijd. Wel zouden er woensdagavond wat opstootjes zijn geweest met Maccabi supporters, waarbij een Palestijnse vlag zou zijn verband. Door sommigen gezien als een provocatie waar de relschoppers op zouden hebben gereageerd. “Er is geen enkel excuus wat er vannacht is gebeurd!”, aldus een stellige Halsema.
Het onderzoek richt zich ook op de vraag of de antisemitische rellen georganiseerd waren en in hoeverre Amsterdamse taxichauffeurs daarbij betrokken waren. Een vermoeden dat gebaseerd is op bepaalde Telegram-groepen die spreken over “op Jodenjacht gaan”.
Halsema: “Telegram-groepen waarin gesproken wordt van mensen die op Jodenjacht gaan, dat is zó shockend en zó verwerpelijk, het is een schande.”
De pogrom van donderdagnacht betekent een nieuwe klap voor de al kwetsbare Joodse gemeenschap in Nederland, die veelal anoniem blijft uit angst voor represailles. Veel Joden in ons land voelen zich machteloos, zonder mogelijkheden om zichzelf te beschermen of openlijk op te komen voor hun identiteit. Ze voelen zich in de steek gelaten, door gebrek aan massaal tegengeluid.
In een surrealistisch bericht op X waarschuwt de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding (NCAB) vrijdag dat Joodse Nederlanders moeten oppassen met het uiten van hun identiteit—aangrijpend advies dat net zo goed in 1939 geschreven had kunnen zijn, maar de shockerende waarheid is dat het advies vrijdag geschreven is naar aanleiding van de gitzwarte nacht in Amsterdam, waar de jacht op Joden in volle gang was:
Verstop wie je bent. Zeg niet waar je vandaan komt. Je bent hier niet veilig. Als ze weten wie je bent, achtervolgen ze je, slaan ze je in elkaar of gooien ze je in de ijskoude gracht. De beelden van wat er vannacht in Amsterdam is gebeurd, op de avond van de…
— NCAB (@NCAB_NL) November 8, 2024
