Buitenland

Netanyahu getuigt in langdurig corruptieproces

10-12-2024 13:22

Benjamin Netanyahu Foto @Jeenah Moon/Bloomberg

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu getuigde dinsdag in zijn langdurige proces wegens vermeende corruptie. Netanyahu staat terecht voor fraude, vertrouwensbreuk en het aannemen van steekpenningen in drie afzonderlijke zaken. Naast het proces heeft hij ook te maken heeft met een internationaal arrestatiebevel voor oorlogsmisdaden en de aanhoudende strijd in Gaza.

 

Redactie, TPO, 10 december 2024 – Het is de eerste keer dat een zittende Israëlische premier als strafrechtelijk verdachte getuigt, en dat terwijl Netanyahu zichzelf juist graag presenteert als een verfijnde en gerespecteerde staatsman.

Bij aanvang van zijn getuigenis begroet Netanyahu de rechters met een “hallo”. Een van hen informeert hem dat hij dezelfde privileges heeft als andere getuigen en naar keuze kon zitten of staan.

Netanyahu verdedigt zich ontspannen en persoonlijk

“Ik heb acht jaar op dit moment gewacht om de waarheid te vertellen,” zegt Netanyahu staand achter een lessenaar in een volle rechtbank in Tel Aviv. Hij noemt de beschuldigingen tegen hem “een zee van absurditeiten” en belooft dat zijn verklaring het bewijs van de aanklager zal weerleggen.

Hij lijkt ontspannen, deelt persoonlijke details, beweert geen fan te zijn van champagne en moeite te hebben met het roken van sigaren vanwege zijn werkdruk, hoewel één van de zaken tegen hem draait om een constante levering van sigaren en champagne door miljardairs.

Zijn advocaat vraagt of Netanyahu tijdens zijn getuigenis notities mag ontvangen om zijn werk als premier te kunnen blijven uitvoeren.

Balans tussen proces en verplichtingen als premier

Netanyahu wordt ervan beschuldigd voor tienduizenden dollars aan sigaren en champagne te hebben aangenomen van een Hollywood-producent in ruil voor hulp bij persoonlijke en zakelijke belangen. Daarnaast zou hij gunstige regelgeving hebben bevorderd voor mediamagnaten in ruil voor positieve berichtgeving over hem en zijn familie.

De 75-jarige premier ontkent alle beschuldigingen en noemt het een heksenjacht van een vijandige media en een bevooroordeeld rechtssysteem, bedoeld om zijn lange heerschappij omver te werpen. Zijn getuigenis vormt de afsluiting van jarenlange schandalen rond hem en zijn familie.

De getuigenis, die zes uur per dag, drie dagen per week over meerdere weken zal plaatsvinden, roept vragen op over Netanyahu’s vermogen om het land effectief te leiden te midden van oorlog in Gaza en spanningen elders in de regio, zoals met Iran en de recente val van Bashar al-Assad in Syrië.

Netanyahu verklaart echter dat hij “een balans” kan vinden tussen zijn verplichtingen als premier en zijn proces.

Spanningen buiten de rechtbank

Voor de rechtbank in Tel Aviv hebben tientallen mensen zich, verzameld, variërend van demonstranten tegen Netanyahu tot zijn aanhangers. Ook familieleden van gijzelaars in Gaza  hebben zich aangesloten bij de protesten. Een spandoek met de tekst ‘Misdaadminister’ hangt prominent bij de ingang.

De beschuldigingen tegen Netanyahu hebben diepe scheuren veroorzaakt in Israël. Demonstranten eisen zijn aftreden, terwijl voormalige politieke bondgenoten weigeren met hem samen te werken, wat heeft geleid tot vijf verkiezingen in minder dan vier jaar sinds 2019.

Toch weigert Netanyahu af te treden en heeft hij zijn positie gebruikt om uit te halen naar rechtshandhavers, media en rechtbanken.

Beschuldigingen en juridische vooruitzichten

Een Israëlische rechtbank verwierp verzoeken van Netanyahu’s advocaten om de getuigenisuren te verkorten of het begin van de getuigenis uit te stellen. Een uitspraak wordt niet verwacht voor 2026, waarna Netanyahu in beroep kan gaan bij het Hooggerechtshof.

De meest schadelijke zaak tegen hem betreft vermeende belangenverstrengeling, waarbij hij naar verluidt gunstige regelgeving ter waarde van honderden miljoenen dollars zou hebben bevorderd voor telecombedrijf Bezeq, in ruil voor positieve berichtgeving door hun nieuwswebsite Walla.

Daarnaast wordt Netanyahu ervan beschuldigd een wet te hebben voorgesteld om een concurrerende krant te verzwakken in ruil voor meer positieve berichtgeving. Ook zou hij bijna 200.000 dollar aan champagne en sigaren hebben aangenomen van Hollywood-producent Arnon Milchan, in ruil waarvoor hij Milchan zou hebben geholpen met Amerikaanse visumkwesties, belastingvoordelen en mediabelangen.

Politieke en publieke druk

Netanyahu’s getuigenis vindt plaats op een complex moment voor de langstzittende leider van Israël. Zijn populariteit daalde na de Hamas-aanvallen op 7 oktober 2023, met publieke kritiek op zijn falen om de aanval te voorkomen. Israël blijft vechten tegen Hamas in Gaza, ondanks internationale druk om het conflict te beëindigen en oproepen van gijzelingsfamilies om hun geliefden terug te brengen.

Bovendien kampt Netanyahu met een internationaal arrestatiebevel van het Internationaal Strafhof voor oorlogsmisdaden in Gaza. Dit plaatst hem in dezelfde categorie als Russische president Vladimir Poetin en voormalig Soedanees leider Omar al-Bashir.

Bron: AP