Zo’n tien journalisten en fotografen hebben zich verzameld bij de ingang van het Almeerse Stadhuis. Op de markt schuifelen de mensen door de motregen. Om één uur zal Bram Moszkowicz deze zaterdag hier starten met de ‘Tour voor Nederland’. Waar de tour hem precies gaat brengen is nog onbekend, maar hij zal in ieder geval nog zijn opwachting maken in Lelystad en Urk. Volgens de ‘chef folders van VNL’ komen daar nog heel veel plaatsen bij.
De journalisten blijken te wachten op acht mensen. Naast lijsttrekker Bram Moszkowicz is Tweede Kamerlid Joram van Klaveren present. Er zijn nog drie andere oud-PVV’ers: oud-statenlid Stephan Jansen en oud-voorlichter Matthijs Weststrate zijn beide medewerker van de nieuwe fractie. Het weggelopen PVV-Kamerlid Marcial Hernandez – die niet wordt herkend door Powned – is er ook want ‘zijn moeder woont in de buurt’. Hij is nog geen lid van VNL, maar is wel van plan dat te worden. De andere drie aanwezigen zijn nieuw.
Via de media kunnen meer kiezers worden bereikt dan via de markt op het Stadhuisplein. Dit rondje folderen is dan ook vooral een mediagebeurtenis. De fotografen verdringen zich talloze keren rond onderonsjes van Moszkowicz met burgers. Als ik vraag “of die foto’s niet allemaal hetzelfde zijn” roepen ze in koor dat al hun werk uniek is. Powned loopt grote stukken met draaiende camera mee alsof er hier geschiedenis wordt geschreven.
De route is kort: na twee rondjes over het plein is er tijd voor interviews. De rondjes gaan volgens een duidelijk stramien: Moszkowicz schudt een burger de hand, maakt een kort praatje en geeft een folder. Het VNL-gevolg deelt af en toe eveneens folders uit, maar men lijkt vooral aanwezig vanwege de hesjes, waardoor duidelijk is voor welke partij Moszkowicz hier staat. Hij draagt er zelf geen.
Als Moszkowicz een paar meter verder is, lopen journalisten op diezelfde burger af om te vragen wat ze van Moszkowicz vinden en of hij of zij op VNL gaat stemmen. Ik probeer het zelf ook eens. Er gebeurt wat iedereen kan voorspellen: mensen weten het niet, want ze voelen zich overvallen en hebben nog helemaal niet nagedacht over verkiezingen.
Deze middag is wederom een belangrijk moment waarop de nieuwe partij bekendheid moet verwerven. Het VNL-gevolg roemt meerdere keren Moszkowicz’ charisma en zegt dat de reacties van het publiek enorm positief zijn. Stephan Jansen zegt dat het folderen met Moszkowicz veel beter gaat dan met Wilders omdat Moszkowicz makkelijker contact legt en de mensen beter reageren. “Bij Wilders had iedereen al meteen een mening.”
Of dat echt klopt, valt nog te bezien. Een vrouw kijkt opgetogen als ze Moszkowicz voorbij ziet komen. Ze vindt hem “een knappe man” maar durft niet met hem op de foto. Een marktkoopman zegt dat hij “onpolitiek” is en geen mening over Moszkowicz heeft, laat staan over zijn partij. Een ander denkt van me af te komen door me snel het VNL-foldertje te geven wat hij in zijn handen gedrukt kreeg. Er zijn ook mensen die direct voor Moszkowicz zeggen te vallen.
Al deze reacties zijn nietszeggend, maar toch is dit wat Powned graag filmt en ze zijn niet de enige. Net als bij de persconferentie van Moszkowicz van enkele weken geleden missen de journalisten het inzicht dat deze gebeurtenis alleen plaatsvindt omdat zijzelf zijn komen opdagen.
Na drie kwartier is het afgelopen. Bram schudt me nog even de hand. We praten kort en hij laat zich ontvallen dat ik ‘wel meeval’. Ik zeg gemeend wat aardige woorden terug. Moszkowicz is een aardige man. Ook in een ander opzicht hebben de VNL-fans gelijk: Moszkowicz is zeker geen gewone politicus. Hij draait zijn eigen verhaal niet af maar luistert naar wat je zegt en reageert daar ook op. Ik zeg dat ik dat niet gewend ben.
Nu Moszkowicz en ik een mooie basis hebben gelegd voor onze goede verstandhouding, vraag ik of ik in juni bij de ledenvergadering van VNL aanwezig mag zijn. ‘Het is wel in Atlantic, in zo’n verre uithoek van Den Haag dat jullie kennelijk willen dat er niemand komt’, vertrouw ik Moszkowicz toe. Hij moet glimlachen. Hij kan het nog niet toezeggen, meldt hij, maar bij de ledenvergadering zal er zeker een echte stemming plaatsvinden onder VNL-leden of hij lijsttrekker mag worden. Hij kan door de leden ook afgewezen worden, zegt hij. De suggestie is dat VNL een echte democratische partij is.
Waarom deze campagne dan al voor die ledenvergadering startte, blijft vooralsnog een raadsel.