Kunst in Nederland is over het algemeen niet heel toegankelijk. Een galerie loop je niet snel binnen en een museum kost geld. Om nog maar te zwijgen over het ontdekken van jonge kunstenaars. Jessica Voorwinde en Bram Claassen liepen daar tegenaan en besloten kunst en design niet alleen toegankelijk te maken, maar ook te combineren met koffie, wijn en eten. ArtDeli aan het Amsterdamse Rokin is een feit. Kunst voor het gewone volk.
Voor hun baan bij Viktor & Rolf reisden Voorwinde en Claassen veel en bezochten tijdens die reizen galerie’s. “We kwamen erachter dat de relatie tussen kunst en publiek in het buitenland veel nonchalanter is, veel vanzelfsprekender,” vertelt Claassen. “Daardoor ben je veel eerder geneigd het tot je te nemen. Daarop zei Jes: ‘het zou zou te gek zijn als we een plek kunnen vormen in Amsterdam waar we die relatie tot stand kunnen brengen.’ We hebben beide veel vrienden die geïnteresseerd zijn in kunst, maar de drempel is hoog. Bij galerie’s moet je vaak aanbellen of er wordt weinig info gegeven over het werk. Wij wilden een plek waar we jong talent een kans kunnen geven en het publiek die kunst kunnen aanbieden.”
Met een uitgebreide wijnkaart, goede koffie en bijzondere hapjes is Art Deli naast een expositieruimte ook een plek om gewoon met vrienden bij elkaar te komen. “Op festivals komen vrienden bij elkaar en is er veel cultuur. Maar festivals zijn er maar een paar dagen. Wij willen dat concept vast bieden.” Ook voor mensen die gewoon even de kunst willen komen bekijken, is er ruimte. Wie slechts even wat wil drinken, is tot weinig kunstzinnigs verplicht. “Als we jou dan toch kunnen vangen met de kunst die we exposeren, dan is dat mooi meegenomen.” Kortom, alles is vrijblijvend. “De exposities hebben geen begin en geen eind. ‘Doe ermee wat je wil’, is onze filosofie. Wij willen graag onze passie voor kunst delen.”
Het pand aan het Rokin heeft een rijke historie waar de oprichters van Art Deli kleurrijk over kunnen vertellen. “Het pand uit 1896 is ooit opgekocht door de heer Brusse, hij was makelaar in tabak. De heer Brusse handelde in tabak uit Nederlands-Indië, Kameroen en Noord- en Zuid-Amerika. Als je tabak wilde opkopen, moest je daarheen reizen. Dat was natuurlijk in de tijd voor vliegtuigen en auto’s, die man was een echte avonturier. We hebben nog wat oude krantenknipsels waarin ook gezegd wordt: ‘Het was een wel bereisd man’. Dat geeft aan hoe bijzonder het was. Het pand is trouwens nog steeds in handen van de familie.” Wie de tijd neemt om ArtDeli te bezoeken, doet er goed aan eens te vragen hoe het pand er vroeger uit heeft gezien en welke details bewaard zijn gebleven. “We willen juist die oude gegevens terughalen en aan mensen laten zien,” vult Voorwinde aan. “Maar dan gooien we er een nieuwe gloed overheen.”
Naast de vaste collectie, heeft ArtDeli elke twee maanden een nieuwe expositie waarin het werk van jonge kunstenaars wordt tentoongesteld, uitgezocht door gastcuratoren. “Met gastcuratoren weten we zeker dat we niet alleen onze eigen smaak tentoonstellen, maar elke keer iets nieuws laten zien. De exposities zijn rondom een bepaald thema, het eerste thema is De Stille Kracht. We doen voor het eerst in jaren weer zaken in delicatessen in dit pand. Daarnaast komen Jessica’s voorouders van de Molukken, mijn voorouders hebben altijd sigarenfabrieken gehad. Het kringetje is helemaal rond.” Voorwinde: “Daarom ook het thema De Stille Kracht. Met onze familiegeschiedenis en de geschiedenis van het pand het kan bijna geen toeval zijn.”
Wie binnenkomt aan de Rokinzijde, komt binnen in de voorkamer van de heer Brusse. “Dit wordt een herenkamer met vaste meubels. Overdag kun je hier zitten en zakendoen of de krant lezen met een kop koffie, ‘s avonds wordt het meer betrokken bij de rest van de activiteiten. Het blijft een plek waar je kunt zitten, een luxe bank, wachtkamermeubilair. Een plek waar je je terug kunt trekken.” Als je doorloopt, loopt je tegen een bar aan waar verschillende oude details nog steeds intact zijn. De kluis en de telefooncel hebben een andere functie, maar zijn nog steeds herkenbaar.
Daarna volgt de Directiekamer is ingericht door Tessa Koot. Een grote tafel, stoelen, lampen en planten doen het lijken alsof je in een designwoonkamer in koloniale stijl staat. Samen met het Materiaalfonds is ArtDeli een driejarentraject met de jonge ontwerper. “Het Materiaalfonds verstrekt renteloos leningen voor startende kunstenaars om ze te stimuleren te beginnen,” left Voorwinde uit. “Het is nu voor Tessa niet zo ‘He leuk, een nieuwe opdrachtgever’, maar we gaan echt uitzoeken hoe we meer voor elkaar kunnen betekenen, bijvoorbeeld door haar werk in productie te krijgen. We zijn een platform, dat betekent niet dat we alleen kunst ophangen waar we naar kunnen kijken, we willen ook de kunstenaars ondersteunen.” Dat ArtDeli laagdrempelig moet zijn voor bezoekers, komt ook in de Directiekamer terug. “Je kunt deze kamer huren voor vergaderingen, maar er ook aan werken.” Geen angstvallige beveiliging die wil dat je nergens aanzit. “Wij zijn heel erg van de ‘do touch’. Probeer maar. Gebruik het.”
Achterin het pand, aan de kant van de Nes, zijn de Monsterzaal en de Studio. In de Studio staat design dat telkens opnieuw neergezet waardoor er steeds iets nieuws ontstaat. De producten in de studio zijn daarnaast ook te koop. In de Monsterzaal springt meteen de blauwe installatie van Thijs Linssen in het oog. Ook hier hoef je niet met een grote boog omheen te lopen, je mag er gewoon aanzitten. De Monsterzaal is een combinatie van kunst en horeca. Hier en daar zitten mensen te praten of te lezen onder het genot van een drankje. Achterin de zaal zijn videoprojecties. Daarmee is ArtDeli voor deze twee maanden compleet. Design, installaties, fotogragie, video en schilderijen: voor iedere (beginnende) kunstliefhebber is er wat te zien. En voor de niet-liefhebbers? Die kunnen genieten van een consumptie in een fijne omgeving.
