Leonardo-scholen, heten ze. U weet wel, naar Leonardo da Vinci. Scholen voor hoogbegaafde kinderen. Een heerlijk gevoel moet dat zijn: je kind naar zo’n Leonardo-school brengen. Terwijl al die andere ouders, die hun kind naar zo’n gewone afgetrapte basisschool brengen, machteloos moeten toekijken. Kijk mij nou! De mijne is hoogbegaafd! Hij heeft een IQ van meer dan 130! Die past écht niet tussen al die domkoppen die jullie op de wereld hebben gezet! Die van mij denkt héél anders!
Dat denken die ouders echt, vrees ik. In het AD van gisteren (9 mei) komt eeen vader aan het woord: “Deze kinderen kampen met psychische problemen, omdat ze jarenlang hebben ondergepresteerd. Ze zijn nooit uitgedaagd, maar pasten ook niet goed in de klas, omdat ze anders dan andere kinderen.” Aliens zijn het.
Voor de goede orde: ik was als kind hoogbegaafd. De gewone IQ-test was voor mij niet van toepassing. Maar in mijn tijd werd daar niet echt aandacht aan besteed. Die kwam er wel, dacht men. En verder moest ik werken als ieder ander. Ik had geen psychische problemen, heb ook niet ondergepresteerd want als slim kind vind je de uitdagingen altijd en overal. Dat het toch mis met mij is gelopen, en na een schitterende studie slechts journalist ben geworden, lag niet aan mij IQ.
Ook domme kinderen kunnen ongelukkig zijn
Maar wat is er met die kinderen dan aan de hand? Welnu, kinderen die slecht presteren, die geen aansluiting hebben in de klas, die ongelukkig lijken te zijn (die zaken hangen vaak samen), worden tegenwoordig niet aan hun lot overgelaten, maar op tachtig manieren getest. En dan blijkt dat ze gewoon dom zijn, of sociaal wat traag ontwikkeld, of dat ze thuis te veel in de nek worden gezeten. Hoe meer tests, hoe meer cijfers. En zo duikt er onvermijdelijk een subgroep op met een hoog IQ. Houdt het een verband met het ander? Nee, ook domme kinderen kunnen ongelukkig zijn. Betekent dat IQ dat het kind anders denkt, dat het bijzonder is? Nee. Tussen de basisschool en volwassenheid kan het IQ nog behoorlijk zwalken. Ze denken wellicht sneller, en verder. Dat is geen reden om ongelukkig te zijn, weet ik uit eigen ervaring.
Maar bij veel ouders gaan dan alle alarmbellen rinkelen. Hun kind moét van die domme school! Naar een school voor hoogbegaafden! En in die panische behoefte voorzien de Leonardo-scholen. Daar komen kinderen in kleinere klassen (hooguit 20 kinderen, wat voor sociaal zwakke typetjes vaak al véél scheelt!). Ze krijgen allemaal een Apple en er is speciaal lesmateriaal. Een school die mee wil doen en een Leonardo-klas wil starten, betaalt 5000 euro per klas per jaar. Veel geld – maar uiteindelijk dokken natuurlijk de ouders. En die hebben dat er grif voor over. Kijk mijn kind eens! Hoogbegaafd! Hij krijgt een speciale behandeling!
Leonardo is ordinaire geldmachine
Mensen en scholen die dat soort illusies koesteren, vrágen er natuurlijk om bedrogen te worden. En dat lijkt bij die Leonardo-club ernstig het geval te zijn, blijkt uit dat artikel in het AD. Leonardo blijkt allerlei vette onderwijssubsidies in de wacht slepen, en dan dus ook nog 5000 euro per Leonardo-klas per jaar. In ruil daarvoor mogen die scholen die fraaie naam dragen, waar ouders op afkomen als vliegen op stroop. Maar die scholen krijgen al jaren géén aangepast lesmateriaal, en die computers voor de Leonardo-kinderen, die moéten ze aanschaffen bij het bedrijf iCentre – en de senior account manager van dat bedrijf is toevallig de vent van de voorzitter-penningmeester van Leonardo, ene Natasja Vranken. Leonardo is een ordinaire geldmachine. Inmiddels haakt de ene school na de andere af. Mac Steenaerts, van de Rotterdamse scholenkoepel BOOR: ‘Wij hebben zelf meer kennis in huis dan de Leonardo-stichting.’
Hoogbegaafde kinderen zijn kwetsbaar, zeggen ze. Volgens mij zijn hun ouders nog véél kwetsbaarder.
