Financiering is voor het MKB de komende jaren een belangrijk thema, nu er weer groeimogelijkheden zijn in de Nederlandse economie. Maar de banken blijven niet erg toeschietelijk, die zijn nog druk bezig hun risico’s te beperken en lenen niet graag geld uit.
Crowdfunding kan een goed alternatief zijn, bijvoorbeeld voor start-ups, maar voor veel MKB’ers is extra eigen vermogen toch de belangrijkste bron van financiering. Ook al omdat met meer eigen vermogen vaak makkelijker vreemd vermogen (leningen) kan worden aangetrokken: de zogeheten hefboom.
Waar haalt een bedrijf eigen vermogen (aandelen, achtergestelde obligaties) vandaan? De voornaamste keus is tussen private equity, bijvoorbeeld een participatiemaatschappij, of een beursgang.
Bedrijven die op zoek zijn naar een strategische partner met geld komen uit bij private equity. Dit zijn partijen die een substantieel minderheids- of meerderheidsbelang in een bedrijf nemen en willen vaak meebeslissen over strategie en financiering. Ze bedenken vaak met het management de strategie en denken altijd aan een exit (verkoop van hun belang of de onderneming) na een periode.
De chief financial officer is een dergelijk traject de spil. Er vindt namelijk een volledige due diligence plaats: boekenonderzoek. Ook zullen allerlei forecast projecties moeten worden gemaakt.
Belangrijk is ook dat een goede jurist meekijkt. Voor private equity bekende termen als: liquidation preference, anti-dilution, tag along, drag along, etc zijn nooit standaard en leveren veel discussie/ onderhandeling op met bestaande aandeelhouders. Aanpassing van de aandeelhoudersovereenkomst en de statuten is eerder regel dan uitzondering.
De CFO moet ook veel aandacht hebben voor de manier waarop private equity de deal financiert. Daar kunnen behoorlijke verschillen in zitten per deal. Het kapitaal dat private equity-maatschappijen verstrekken is over het algemeen eigen vermogen: aandelen (maar ook achtergestelde leningen) in combinatie met vreemd vermogen (vaak een bank). Een andere, agressievere, methode is om de activa van de onderneming als zekerheid te geven en op basis daarvan leningen te verstrekken.
Kortom: schakel goede experts bij voor een dergelijk traject.
Op Euronext is het mogelijk om voor grote bedragen eigen vermogen op te halen met behulp van een listingsponsor. Het alternatief voor het MKB is NPEX.
NPEX, de MKB-beurs van Nederland, maakt een beursnotering voor iedereen mogelijk. Die is met name geschikt voor ondernemingen die willen groeien door aandelen of achtergestelde obligaties uit te geven aan het publiek. Kortom: ondernemingen die hun eigen vermogen willen versterken, waardoor andere partijen zoals de bank weer kunnen doorfinancieren.
NPEX heeft zoveel mogelijk documenten gestandaardiseerd om de kosten zo laag mogelijk te houden en ondernemingen zo eenduidig mogelijk te presenteren. De belangrijkste documenten zijn een risico-document (prospectus), een goed businessplan en een financieel plan waarin scenario’s worden beschreven en doorgerekend.
De CFO is ook hierbij cruciaal. De voorwaarden waartegen de beleggers instappen – particulieren en professionele partijen – zijn op NPEX identiek. Er hoeft dan ook niet met verschillende partijen tegelijk onderhandeld te worden.
Het doorlopen van dit traject heeft tot gevolg dat de MKB-onderneming transparanter en professioneler wordt en meer bewust van kansen en risico’s. Het is dus sowieso goed voor de onderneming.
Toegang tot de kapitaalmarkt betekent voor MKB-ondernemingen dat zij al vanaf € 500.000 een beursnotering op NPEX kunnen krijgen. Een beursnotering op NPEX is positief voor MKB ondernemingen, want:
– het eigen vermogen van de onderneming neemt toe;
– het draagt bij aan de financiële discipline;
– het genereert publiciteit;
– het verleent een status aan de onderneming én
– het biedt de mogelijkheid aan klanten en leveranciers om mee te investeren.
Kortom: is een bedrijf op zoek naar eigen vermogen en naar iemand erbij in het managementteam of de raad van commissarissen, ga dan op zoek naar een private equity partij.
Zoekt een bedrijf meer eigen vermogen, extra exposure en zelfstandigheid, ga dan naar NPEX. Bij de uitgifte van achtergestelde obligaties (die bancair meetellen als eigen vermogen) verandert er niets in de aandeelhouderstructuur en de zeggenschap, terwijl andere partijen het vreemd vermogen kunnen verstrekken.
Adriaan Hendrikse, directeur NPEX
