Als de uitlatingen van Rick Santorum over de stand van de euthanasie en hulp bij zelfdoding in Nederland ons iets leren, dan is het wel dat men aan de andere kant van de Atlantische oceaan nog steeds op zijn minst een vertekend beeld heeft van ons land. Wij zouden bejaarden onvrijwillig euthanaseren en bandjes uitdelen die bejaarden moeten dragen als ze niet onverhoopt een spuit willen krijgen. Meest opvallend aan de hele zaak is dat, zelfs na aandringen van Bertine Moenaff, Amerikaanse mainstream media maar zeer beperkt geïnteresseerd zijn in een factcheck.
Mallemolen
Behalve dat Rick Santorum een aartsconservatief is die een klap van de orthodox-christelijke mallemolen heeft gehad, is hier dus wat anders aan de hand. In 2009 ontstond in Nederland ophef omdat FOX News presentator Bill O’Reilly, ongehinderd door enige kennis van zaken of feiten, Amsterdam typeerde als een cesspool waar misdaad en complete anarchie heerst. Vooral het conservatieve gedeelte van Amerika heeft het idee dat Nederland een losgeslagen hippiecultuur heeft, terwijl het cannabisgebruik in Amerika twee keer hoger ligt dan in Nederland, om over de criminaliteit maar niet te beginnen. Men heeft blijkbaar een vreemd idee van de Nederlandse cultuur en voelt zich niet genoodzaakt de feiten te onderzoeken.
De aanmerkelijke kans bestaat dus dat Santorums woorden over euthanasie in Nederland in de VS serieus worden genomen. Aangezien Santorum aan kop staat in de landelijke peilingen, is er zowaar een kans dat Amerika een president krijgt die denkt dat wij het omleggen van bejaarden hier als nationale volkssport zien. Dat is tragisch en doet onrecht aan het Nederlandse euthanasiebeleid, dat het resultaat is van jarenlange strijd voor een evenwichtige oplossing voor mensen die door ondragelijk lijden geen heil meer zien in het leven.
Liberaal
Ons euthanasiebeleid is absoluut niet doorgeslagen liberaal. Hulp bij zelfdoding en euthanasie zijn – indien niet correct, zorgvuldig en met instemming van de patiënt uitgevoerd – nog altijd strafbaar met maximaal drie respectievelijk twaalf jaar celstraf. Door onze strafbaarstelling en strikte procedures voor het verstrekken van dodelijke medicijnen, zijn we minder liberaal op het gebied van vrijwillige levensbeëindiging dan landen als België en Zwitserland. Wie in Nederland een doodswens heeft ,maar niet aantoonbaar ondraaglijk lijdt, komt niet in aanmerking voor medische hulp. Een burgerinitiatief voor verdere liberalisering dat werd ingediend door de initiatiefgroep Uit Vrije Wil zal zeer waarschijnlijk geen meerderheid halen in de Tweede Kamer.
Dat wij een doorgeslagen liberaal euthanasiebeleid hebben is dus grote onzin en een belediging voor ons gebalanceerde beleid. Het is waar dat ons systeem ruimhartiger is dan het beleid in de VS, waar actieve euthanasie geheel verboden is. In Oregon, Washington en Minesota is hulp bij zelfdoding echter wel toegestaan bij terminale ziektes. Het enige verschil tussen die regelingen en de onze, is dat ons begrip ‘ondraaglijk lijden’ in de huidige praktijk ook gevallen kan omvatten van patienten zonder terminale ziekte. Die ruimte tussen terminale en ondraaglijke ziektes is echter klein en rechtvaardigt absoluut geen typering van ons systeem als nazistisch tegenover bejaarden, zeker niet door een serieuze kandidaat voor President of the United States of America. De uitspraken van Rick Santorum zijn een belediging voor Nederland.
Giel van der Steenhoven is partijadviseur euthanasie en hulp bij zelfdoding bij GroenLinks en aspirant lid van de linkse elite.
Foto CC: Gage Skidmore
