Morgen gaan Republikeinen in drie staten naar de stembus om hun voorkeur voor een presidentskandidaat kenbaar te maken. Waar Hawaii als één van de meest Democratische staten van het land nauwelijks relevant is, staat er in het diepe zuiden van Alabama en Mississippi wel veel op het spel. Beide staten zijn een bolwerk van conservatisme en dus een plek waar Newt Gingrich en Rick Santorum moeten scoren om geloofwaardig te blijven, terwijl een derde plek voor Mitt Romney niet onverwacht zou zijn. De peilingen laten echter een ander beeld zien. Morgen kan de favoriet voor de nominatie zomaar voor het eerst een serieuze optie blijken te zijn voor een conservatief publiek.
Heel veel peilingen zijn er de afgelopen dagen en weken niet gedaan in Mississippi en Alabama. De meeste media en opiniepeilers hadden verwacht dat de strijd wel beslist zou zijn na Super Tuesday, dus daar ging alle aandacht naar uit. Toen echter bleek dat er na dinsdag nog geen winnaar was, vertrok een aantal peilingbureaus alsnog hals over kop naar het diepe zuiden om de meningen van de Republikeinse kiezers daar in kaart te brengen.
Mississippi
Op 8 maart hield Rasmussen Reports, één van de vooraanstaande onderzoeksbureaus, een peiling in Mississippi. Niet Newt Gingrich of Rick Santorum kwam daarbij als favoriet uit de bus, maar Mitt Romney. Waar Santorum en Gingrich in de bewuste peiling beiden op de steun van 27 procent van het electoraat konden rekenen, kreeg Romney van 35 procent het vertrouwen. Een opmerkelijk vooruitzicht dat zelfs de meest fanatieke supporters van de voormalige gouverneur van Massachusetts waarschijnlijk niet voor mogelijk hadden gehouden.
Alabama
In Mississippi is het vooralsnog maar één peiling geweest die recent een beeld heeft geschetst van de politieke verhoudingen. Een voorspelling baseren op één losse peiling, die bovendien kort na Super Tuesday is gehouden toen Romney toch momentum had door zes gewonnen staten, is erg onverstandig; voorspellingen rond eerdere staten waren meestal het gevolg van een veelvoud aan peilingen. In Alabama zijn deze maand echter meerdere peilingen gehouden, en ook die laten zien dat Romney niet uitgevlakt kan worden. Volgens drie verschillende bureaus zijn Romney en Gingrich in die staat verwikkeld om een strijd voor de winst, terwijl Santorum op een derde plaats afstevent.
Een duidelijk signaal
Met nog een dag te gaan is er nog niets bepaald. De overtuigende overwinning die Santorum dit weekend in Kansas boekte, zal hem weer wat wind in de zeilen geven en zal twijfelende conservatieven wellicht doen besluiten om hem toch te steunen. In early states als Iowa en New Hampshire kwamen bijna dagelijks meerdere peilingen uit, waardoor het vrij gemakkelijk was om stijgende en dalende trends bij verschillende kandidaten waar te nemen. Inmiddels is dat gezien de hoge frequentie en diversiteit van voorverkiezingen niet meer mogelijk. Toch geven de peilingen van de afgelopen dagen een duidelijk signaal: ook conservatieve Republikeinen in het zuiden zijn inmiddels bereid de kandidatuur van Mitt Romney serieus in overweging te nemen.
Dat Romney’s nominatie inmiddels onvermijdelijk is, lijkt ook in conservatieve kringen te zijn doorgedrongen. Dan kan de race maar beter snel beslecht zijn, zodat hij zijn pijlen op president Obama kan gaan richten. Morgen weten we pas of de peilingen die deze maand zijn gehouden inderdaad een realistische afspiegeling bieden van een veranderd sentiment. Desondanks wordt het steeds duidelijker dat de oplevingen die Santorum en Gingrich nog zullen doormaken, niets meer zijn dan laatste stuiptrekkingen voor een zekere dood. De Republikeinse partij legt zich neer bij het onvermijdelijke.
Adriaan Andringa is hoofdredacteur van de WarRoom.