Amerikaanse president van de week: Millard Fillmore (1850-1853)

10-04-2012 14:00

Met zijn lange postuur, gave huid, hoog voorhoofd en blauwe ogen was Millard Fillmore knap om te zien. Nadat president Zachory Taylor plotseling was overleden, werd vicepresident Fillmore uitgeroepen tot 13e president van de Verenigde Staten.

Millard Fillmore werd op 7 januari 1800 geboren in het district Cayuga in de staat New York. Zijn boeren vader, Nathaniel Fillmore, had zijn land verloren waardoor het gezin in armoede leefde. De jonge Fillmore moest al op jonge leeftijd een steentje bijdragen aan de financiën van de familie en ging in dienst bij een kleermaker. In zijn jeugd genoot hij zodoende weinig onderwijs. Om alsnog kennis op te doen, schreef hij zich op negentienjarige leeftijd in bij het New Hope College.

Carrière
Tijdens deze studie kwam hij in contact met de één jaar oudere lerares Abigail Powers. De twee kregen een relatie en in 1826 traden ze in het huwelijk. Fillmore was inmiddels advocaat geworden in East Aurora in New York. Drie jaar na zijn huwelijk werd hij voor de Whig Party gekozen in het deelstaatparlement van New York. In 1833 werd hij lid van het Huis van Afgevaardigden waar hij vier termijnen volbracht. Hij had zich opgewerkt binnen de partij waardoor hij in 1848, tegen alle verwachtingen in, werd verkozen tot vice-president onder president Zachary Taylor.

Slavernij
De twee stonden lijnrecht tegenover elkaar met betrekking tot de kwestie over de slavernij in de territoria die op Mexico veroverd waren. Taylor wilde dat de gebieden vrije staten werden, maar Fillmore was van mening dat dit slavenstaten moesten worden om het Zuiden tegemoet te komen. Hij zei hierover: “God weet dat ik van de slavernij walg, maar het is een bestaand kwaad en we moeten haar doorstaan en die bescherming geven die haar door de grondwet gegund is.” De discussie draaide om de vraag of slavernij mocht worden uitgebreid of dat het een langzame dood zou sterven.

President
Toen Zachary Taylor in 1850 plotseling overleed, werd Fillmore uitgeroepen tot 13e president van de Verenigde Staten. Een paar dagen voor de dood van Taylor had Fillmore aan de president laten weten dat hij in het geval van een compromis voor zou stemmen, en dus tegen het beleid van de president. Iets minder dan een maand later stuurde hij een boodschap naar het Congres waarin hij suggereerde dat de tijd was aangebroken voor een compromis. In 1850 werd zodoende de Fugitive Slave Law aangenomen, die het makkelijker maakte voor de Zuiderlingen om ontsnapte slaven weer terug te krijgen.

Beleid
Slavenhandel werd in het District of Colombia afgeschaft en Utah en New Mexico kregen de bevoegdheid zelf over de slavernij te beslissen. Het aantreden van Fillmore zorgde dus voor een verschuiving in de politieke verhouding. In deze periode werd Californië toegelaten tot de Unie als vrije staat. Op buitenlands gebied was de grootste verdienste van de nieuwe president dat hij admiraal Metthew Perry naar Japan zond om het Aziatische land open te leggen voor Amerikaanse goederen. Het enige land dat Amerika hierin steunde was Nederland, dat in deze periode commerciële banden had met Japan.

Einde termijn
Binnen de regering was niet iedereen het eens geweest met de Fugitive Slave Law en een aantal van de meer militante Whigs zorgden dat Fillmore in 1852 niet werd genomineerd als presidentskandidaat. Fillmore trok zich teleurgesteld terug in zijn woonplaats Buffalo. Korte tijd later stierven achtereenvolgens zijn vrouw en hun 22-jarige dochter Abby. Fillmore schreef over deze periode: “Mijn leven is zo monotoon”. Drie jaar na zijn presidentschap trok hij, om aan de sleur van zijn leven te ontsnappen, naar Europa waar hij een grote rondreis maakte. In deze periode verbleef hij ook korte tijd in Amsterdam en Den Haag.

American Party
Inmiddels was de Whig Party uiteengevallen. Fillmore weigerde lid te worden van de Republikeinen en in 1856 aanvaarde hij de kandidatuur voor de American Party om op die manier nog een rol te kunnen spelen in de landelijke politiek. Maar het was vergeefse moeite. Tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog was hij het vaak oneens met president Abraham Lincoln, waardoor na de aanslag op het leven van Lincoln op 14 april 1865, zijn huis werd beklad met zwarte inkt. Fillmore stierf uiteindelijk op 8 maart 1874 in Buffalo aan de gevolgen van twee hartaanvallen.

De eerste foto is een campagne poster uit 1856 toen Fillmore kandidaat was voor de American Party.

Marianne van Exel is hoofdredacteur van IsGeschiedenis.nl, het weblog dat dagelijks historische achtergronden bij het nieuws biedt. Dit artikel werd tevens daar gepubliceerd.