Bijna twee miljoen mensen zagen gisterenavond hoe Peter R. de Vries de veroordeelde moordenaar Koos H. aan de schandpaal nagelde. Het is het zoveelste succes voor de misdaadverslaggever, die met zijn uitzendingen over Joran van der Sloot al eerder alle records wist te breken. Diens met verborgen camera opgenomen bekentenis leverde hem zelfs een Emmy op. En een door de jeugddelinquent tijdens de live-uitzending van Pauw & Witteman in zijn gezicht gegooid glas rode wijn, maar dat soort incidenten zijn de risico’s van het vak natuurlijk. En Peter R. offert zijn eigen veiligheid zonder een moment van twijfel op als hij daarmee de publieke zaak kan dienen.
De mythe Peter R.
Dat is tenminste de manier waarop de SBS 6-presentator zichzelf bij voorkeur profileert. De Vries is een Superman, die zegeviert waar anderen falen. Daar is iets voor te zeggen natuurlijk. Zonder de Vries’ jarenlange inspanningen, zouden de twee zwagers Wilco Viets en Herman Dubois, onterecht veroordeeld voor de moord op Christel Ambrosius in de roemruchte Puttense moordzaak , immers nog steeds achter de tralies zitten. Het was de misdaadverslaggever die uiteindelijk de echte dader wist te achterhalen er ervoor zorgde dat deze Ronald P. uiteindelijk in 2009 vijftien jaar cel kreeg.
Fraaie resultaten, zonder meer. Helemaal niks op af te dingen. En dat is exact het probleem. Het lijkt er namelijk op dat Peter R. de Vries in de loop der jaren zelf in de ‘mythe Peter R. de Vries’ is gaan geloven. Ondanks verschillende pogingen Joran van der Sloot veroordeeld te krijgen, loopt hij nog steeds vrij rond. Of misschien wel dankzij De Vries’ bemoeienissen: had de presentator de politie in een eerder stadium op de hoogte gesteld van zijn plannen, dan hadden justitie en de programmamaker er gezamenlijk voor kunnen zorgen dat hij achter de tralies verdween.
Megalomane ijdeltuit
Met zijn verborgen cameratactieken overtreedt De Vries bovendien stelselmatig de privacywet. Dat is een strafbaar feit, maar waar het hemzelf aangaat, lapt de reporter de wet liever aan zijn laars. Zo maakte hij voor zijn shows jarenlang gebruik van de diensten van privé-detective Michel Kraay, die hem onder andere geheime telefoonnummers en complete strafbladen leverde. Kraay zit daarvoor inmiddels een gevangenisstraf van een jaar uit, De Vries bleef buiten schot. Ook in de zaak Koos H. weigerde hij naar de rechterlijke macht te luisteren. Zelf zei hij daarover: ‘ ik vind het een niet te verteren schande, ja, een regelrechte gerechtelijke dwaling, dat onze reportage over verregaande belangenverstrengeling, machtsmisbruik en corruptie binnen de rechterlijke macht, van de kortgedingrechter niet mag worden uitgezonden zoals wij dat eigenlijk van plan waren.’
Het is tekenend voor de megalomane arrogantie van de journalist, die inmiddels kennelijk elke vorm van zelfreflectie ontbeert. Het grote gevaar van zelfoverschatting is dat je roekeloos en onzorgvuldig wordt. Het feit dat daadwerkelijke consequenties voor degenen die door de zelfverklaard Superman publiekelijk terecht worden gesteld de laatste tijd uitblijven, lijkt exact daarop te wijzen. Het zal heus wel dat de beste man de nabestaanden graag duidelijkheid en antwoorden wil bieden, maar uiteindelijk is De Vries wel gewoon televisiemaker. Een televisiemaker die bovendien dondersgoed weet hoe hij dat het beste voor elkaar kan krijgen. Met elk relletje dat hij veroorzaakt, verzekert hij zichzelf de komende week van tienduizenden extra kijkers. Daarmee doet De Vries exact wat hij de moordenaars en verkrachters die probeert te ontmaskeren verwijt: zichzelf boven de wet plaatsen en voordeel halen uit het leed van anderen. En ondertussen maar dwepen met de slachtoffers. Bah.
