“Van mij mag dat wel ietsje meer doorgrond, maar je moet het wel voor iedereen begrijpelijk houden, zeg maar. (…) Dat wordt door vrijwel geen enkele partij gedaan: het begrijpelijk houden voor de normale mens. (…) [Wilders] is dan gewoon misschien iets te kort door de bocht, maar hij speelt het wel to-the-point. Als je debatten van Balkenende van een aantal jaar geleden hebt gehoord, die praat met zulke vaktermen, dat snapt alleen Balkenende zelf nog. Dat is niet alleen Balkenende, maar gewoon heel veel politici… Mensen willen duidelijkheid, en vooral in de politiek denk ik, en dat krijgen ze bij een hele hoop partijen niet.” (Interview 49)
PVV-aanhangers hebben een enorm probleem met de politiek op zich. Wat zeggen politici eigenlijk als ze aan het woord zijn? In veel gevallen zijn politici nauwelijks te begrijpen. De kennis van PVV-aanhangers over politiek is beperkt, over politieke structuren, politieke actoren en politieke thema’s. Politiek is daarom op voorhand al slecht te volgen voor PVV-aanhangers, laat staan als politici ook nog moeilijke zinsconstructies gebruiken, lange zinnen en onbekende woorden.
Unieke PVV-aanhang?
Hoe uniek zijn PVV-aanhangers op dit punt? We kunnen ernstig twijfelen of ze erg afwijken van de gemiddelde stemmer op de PvdA, het CDA of de VVD. PVV-aanhangers kunnen we vinden onder alle groepen burgers, of ze nu hoog of laag opgeleid zijn. De meeste burgers kennen politieke middelen, thema’s en structuren slecht, en hebben het geduld en de tijd niet om uitgebreid elke dag de politieke actualiteit te volgen zodat ze deze zaken beter gaan begrijpen. Bovendien hebben heel veel burgers een voorkeur voor eenvoudige taal. Politiek is voor alle burgers al snel onbegrijpelijk.
Een belangrijke oplossing om politieke onvrede te beteugelen is dat politici helder en duidelijk communiceren: korte zinnen, eenvoudige woorden en heldere uitleg. PVV-aanhangers steunen Wilders niet alleen inhoudelijk, maar ook omdat ze begrijpen wat hij zegt. Dat is bij veel andere politici verre van gegarandeerd. Als ook andere politici heldere taal in de mond nemen, hebben deze burgers meer te kiezen dan nu.
Chris Aalberts is docent en onderzoeker politieke communicatie. Hij legt de laatste hand aan een boek over de achterban van de PVV. In zijn laatste blogs over de PVV zoekt hij naar oplossingen voor politieke onvrede.
