Met updates – De plannen van het kabinet om de BTW te verhogen, lijken voorlopig de ijskast in te kunnen. Dat bleek vandaag tijdens een debat dat in de Tweede Kamer gevoerd werd over de hervorming van het belastingstelsel. Van de meeste partijen kwam grote kritiek op de BTW-verhoging.
CDA-leider Sybrand Buma waarschuwde het kabinet om geen maatregelen te nemen die het MKB zouden schaden. Ook PVV en SGP zijn tegen. Arie Slob (ChristenUnie) stelde dat zijn partij “geen reden ziet voor verhoging van het lage BTW-stelsel” en ook Kees van der Staaij (SGP) stelde vraagtekens bij de effecten van een BTW-verhoging. Jesse Klaver (GroenLinks) zag niets in een BTW-verhoging op de kunst- en culturele sector, maar had wel oren naar een verhoging op vlees.
D66 vond dat een BTW-maatregel een optie zou kunnen zijn. Pechtold had wel, net als andere partijen, grote kritiek op het opknippen van de belastingherziening in drie pakketten, waarbij de oppositie alleen mee mag komen praten over ‘het zuur’. “Alsof je mensen te eten uitnodigt, maar wanneer die arriveren blijken de borden al te zijn leeggegeten en wordt de gasten gevraagd de afwas te doen.” Ook de ChristenUnie en de SGP spraken over deze verdeling hun onvrede uit.
Buma (CDA) zei dat de plannen voor lastenverlichting kunnen rekenen op zijn steun. Hij wil echter niet met het kabinet in achterkamertjes onderhandelen over een eventuele verdere hervorming van het belastingstelsel. De SP en 50Plus willen dat ook niet. Andere partijen waren er niet voor uitgenodigd. Afgescheiden PVV’er Roland van Vliet betreurde dat maar meldde dat hij, met zijn verstand van belastingen, het kabinet graag zou helpen om tot een échte hervorming te komen.
Vlak voor het debat werd uit een brief van staatssecretaris Wiebes van Financiën iets duidelijker wat de kabinetsplannen betekenen voor de koopkracht van mensen. Werkenden met een laag tot middeninkomen gaan er 3 procent op vooruit. De mensen met hogere inkomens gaan er 1,5 procent op vooruit. Het besteedbaar inkomen voor mensen met een uitkering blijft stabiel. Gepensioneerden gaan er gemiddeld licht op vooruit.
Het kabinet sprak vorige week met D66, ChristenUnie, GroenLinks en de SGP achter gesloten deuren over de plannen. Al die vier partijen zijn nodig voor een meerderheid in de Eerste Kamer. Daar hebben VVD en PvdA samen niet meer dan 21 zetels. De verwachting is dat dit overleg eind deze week of anders volgende week verder gaat.
Update 13.14 – VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra is bereid om met oppositiepartijen te praten over een andere invulling van de lastenverlichting van 5 miljard euro, zei hij vandaag tijdens het debat. Het bedrag staat van 5 miljard wel ‘als een paal boven water’, waarschuwde hij alvast.
Ook PvdA-leider Diederik Samsom bood ruimte, mits een uiteindelijk pakket maar leidt tot “meer werk, meer inkomen en meer rechtvaardigheid”. Samsom liet ook nadrukkelijk het idee om het lage btw-tarief te verhogen niet varen. Hij vindt dat een btw-verhoging moet leiden tot lagere lasten op arbeid en mogelijk tot een vergroening van het belastingstelsel.
Update 15.07 – De verhoging van de BTW is door meerdere partijen genoemd als mogelijke optie binnen een belastinghervorming, zei premier Rutte in het debat daarover. Hij wilde geen namen noemen, maar hield het op ‘meerdere partijen’. Verder wilde hij niet inhoudelijk op maatregelen ingaan, want dat zou de onderhandelingen maar verstoren. “Ik weet precies wat ik wil”, zei de minister-president, “maar ik ga het echt niet in het openbaar zeggen.”
Wel stelde Rutte dat het kabinet bereid is zonder belemmeringen of taboes vooraf met oppositiepartijen te onderhandelen over het pakket aan lastenverlichting en over een verdere belastinghervorming. Maar die twee elementen horen wel bij elkaar. Als oppositiepartijen willen praten over de 5 miljard euro aan lastenverlichting, is de coalitie daartoe bereid, maar die oppositiepartijen moeten er dan ook voor open staan om te praten over een grotere hervorming van het belastingstelsel.
Update 16.08 – D66 weet nog niet of het met het kabinet en andere oppositiepartijen verder wil onderhandelen over een hervorming van het belastingstelsel. Dat bleek woensdag aan het einde van het Kamerdebat over de belastingplannen van het kabinet. “We gaan ons beraden”, zei Pechtold. Hij toonde zich teleurgesteld aan het einde van het debat en hij zei dat hij met zijn fractiegenoten wil bespreken of het wel interessant is om te praten over een situatie waarbij de kansen op een echte belastinghervorming ontbreken of heel moeizaam zijn.
Als D66 niet mee zou willen onderhandelen, hebben die gesprekken geen zin. De partij is nodig om het kabinet aan een meerderheid in de Senaat te helpen. De geplande lastenverlichting van 5 miljard euro komt niet in gevaar, want die heeft de steun van het CDA. Maar van een eventueel verdergaande hervorming van het stelsel kan zonder D66 geen sprake zijn. Premier Rutte zou het een ‘gemiste kans’ vinden wanneer oppositiepartijen niet komen praten.
Drie andere oppositiepartijen zeiden in het debat dat zij wel met het kabinet en de coalitie willen onderhandelen over een hervorming van het belastingstelsel. Voor ChristenUnie-leider Arie Slob was belangrijk dat er in die onderhandelingen ook gesproken kan worden over een andere invulling van het pakket aan lastenverlichtingen van 5 miljard euro. Kees van der Staaij (SGP) noemde het belangrijk dat er geen veto’s liggen. Hij heeft ook geen bezwaar tegen vertrouwelijke gesprekken. Jesse Klaver (GroenLinks) zei dat hij wil meepraten, ook al is er in zijn inschatting nog een lange weg te gaan voor een echte stelselherziening.
TPO/ANP
