Met dit schrijven wil ik de rechts-conservatieve intellectuelen Bart-Jan Spruyt en Thierry Baudet uitroepen tot de bruggenbouwers van de 21e-eeuw. Ik zal uitleggen waarom. Toen Anders Breivik de sociaaldemocratische bloem der Noorse natie knakte door 77 van haar leden in koelen bloede om zeep te helpen, in de hoop de veronderstelde mislukking van het multiculturele ideaal een barbaarse steun in de rug te geven, kroop iedere neo-con die weleens iets negatiefs over de multiculturele samenleving had geroepen voor even in zijn schulp. Behalve één: Bart-Jan Spruyt. ‘Breivik is de duivelse karikatuur van een goede en juiste visie,’ schreef hij onbevreesd.
Duivelse karikatuur
Waar school de juiste visie van de duivelse karikatuur Breivik dan in? In het doel. Breivik streefde een politiek rechtvaardig doel na door zijn land te willen behoeden voor het toenemende gevaar dat ‘islamisering’ heet. In hoeverre de islamisering van Europa echt aan de gang is en als een groot gevaar moet worden gezien, mag worden betwist. Maar het valt niet te ontkennen dat er Europeanen zijn, dus ook Noren, die deze vrees hebben. Zo geredeneerd is het tegengaan van de veronderstelde islamisering politiek rechtvaardig. Tenminste, zolang het politiek blijft. Want het doel heiligt niet alle middelen. En dat is precies waarin Breivik heeft gefaald. Hij is letterlijk een eenmansoorlog begonnen en moet daarom als een duivelse karikatuur van neoconservatief Europa worden gezien. Aldus Spruyt.
” Door die ellendige oorlog is nationalisme in Nederland een halve eeuw lang taboe geweest. “
Aan deze woorden moet ik weer denken, nu Thierry Baudet in NRC-Handelsblad betoogt dat het niet nationalisme is wat tot oorlog leidt, zoals de politieke elite van de EU ons jarenlang voorhoudt, maar imperialisme. ‘De ambitie verschillende volkeren in een keurslijf te willen persen, leidt tot oorlog. Het is de Europese eenwording, kortom, die leidt tot oorlog.’
Waarom associeer ik de woorden van Spruyt met die van Baudet? En waarom sta ik niet afwijzend tegen het artikel van laatstgenoemde?
” De goede en juiste visie van al-Qaeda schuilt hierin, dat er een rechtvaardig doel wordt nagestreefd. ”
Om met de laatste vraag te beginnen, ik deel de opvatting van Baudet dat nationalisme niet per definitie gevaarlijk is. Er is “niets mis met nationalisme”, schreef ik afgelopen 4 mei naar aanleiding van de tienjarige herdenking van de moord op Pim Fortuyn in een gelijknamig opiniestuk op Joop.nl. ‘Denk ik aan Pim Fortuyn, dan denk ik aan nationalisme. Niet het enge, naar Janmaat en Dewinter riekende nationalisme van ‘eigen volk eerst’ en ‘vol is vol’, maar een zelfbewuste trots waarin algemeen Westerse verworvenheden zoals individuele vrijheid en openheid op ouderwets conservatieve wijze worden verdedigd. Daar is niets mis mee. Sterker, het is gezond. In zowat alle landen van de wereld wordt een zekere mate van patriottisme gecultiveerd, alleen in Nederland (en Duitsland) doen we daar zo verrekte moeilijk over.’
Ook schreef ik dat Fortuyn daarmee recht tegen de heersende moraal inging, die was ontstaan door de vrees om dezelfde dwaling te begaan als die tot de Tweede Wereldoorlog had geleid. ‘Door die ellendige oorlog is nationalisme in Nederland een halve eeuw lang taboe geweest.’ En daarom sta ik dus niet afwijzend tegen het opiniestuk van Baudet. Maar waarom associeer de woorden van Spruyt met die van Baudet?
” Dankzij Baudet weten we nu hoe groot de weerzin tegen imperialisme kan zijn. “
Het heeft alles te maken met de aanval van al-Qaeda op 11 september 2001. Daarbij werd de Verenigde Staten in het kapitalistische hart getroffen. Niet uit haat tegen het ‘vrije westen’, zoals sommigen hebben willen doen geloven, maar uit haat tegen het imperialisme van de VS. Dankzij Baudet weten we nu hoe groot de weerzin tegen imperialisme kan zijn. En met de onbevreesde woorden van Spruyt in het achterhoofd, durf ik te stellen dat ook al-Qaeda een duivelse karikatuur is van een goede en juiste visie.
Opgedrongen gevestigde orde
De goede en juiste visie van al-Qaeda schuilt hierin, dat er een rechtvaardig doel wordt nagestreefd. Dit doel is het behoeden van islamitische landen voor de moreel verdorven tentakels van de ongelovige Rus, Amerikaan of Chinees. In hoeverre Russen, Amerikanen en Chinezen werkelijk moreel verdorven en ongelovig zijn, mag worden betwist. Maar het valt niet te ontkennen dat er moslims zijn die dat vinden. Wederom heiligt het doel de middelen niet. De gewelddadige wijze waarop al-Qaeda een politiek doel, minder imperialisme, probeert te verwezenlijken, maakt haar tot een duivelse karikatuur van de islam.
Ach, ik begrijp dat Europese neo-cons niet gelijkgeschakeld willen worden met moslimterroristen. En ik begrijp dat moslimfundamentalisten niet gelijkgeschakeld willen worden met ongelovigen. Toch valt niet te ontkennen dat ze in politiek opzicht hetzelfde willen. Waar Eurosceptici zich vooral bedreigd zien in hun eigen nationale identiteit, strijden moslimfundamentalisten voor het behoud van de eigen islamitische identiteit. Waar de cellen van het populisme strijden tegen de inmenging vanuit Brussel, strijden de cellen van al-Qaeda tegen de inmenging vanuit Washington, Moskou of Peking. Zowel de geweldsuitbarsting van Breivik als die van al-Qaeda zijn het gevolg van een ultieme ontevredenheid, die voortkomt uit hoe een gevestigde orde, op Europees of mondiaal niveau, ontwikkelingen in gang heeft gezet die als ongewenst en als opgedrongen worden beschouwd.
Intercultureel begrip voor elkaar
Jawel, dankzij Spruyt en Baudet kunnen we ons eindelijk inleven in de motieven van Bin Laden en de zijnen. We kunnen ook begrijpen waarom het vooral islamitische partijen zijn die in landen als Tunesië en Egypte het steeds meer voor het zeggen krijgen. Hoe ironisch dat we dit interculturele begrip voor elkaar te danken hebben aan rechts-conservatieve intellectuelen, die zich er nooit aan hebben willen wagen uit vrees dat 9-11 gerechtvaardigd werd. Maar nu blijkt dus dat die vrees ideologisch is geweest en niet gebaseerd op kennis van wat kolonialisme en imperialisme met de islamitische wereld hebben gedaan.
Lees ook saidelhaji.com.
