De Statenfractie van de VVD in Noord-Holland heeft verzocht om een onderzoek naar de kosten van de scheuring van de provinciale PVV-fractie. Dankzij een behendig een-tweetje met Johan Remkes, VVD’er en Commissaris van de Koningin, is het verzoek ingewilligd. Dat het onderzoek er komt is een doodzonde. Politieke partijen moeten zich bemoeien met het vormgeven van democratie, maar zouden zich verre moeten houden van de invulling die andere partijen eraan geven.
‘Klauwen met geld’
Ergens is het natuurlijk komisch om de PVV met de eigen middelen te bestrijden. Al heeft een enkel Kamerlid moeite met statistiek, de partij van Wilders is dol op rekensommetjes. Zo schakelden ze een vooringenomen onderzoeksbureau in voor een onderzoek naar de kosten van de gulden, wilden zij een prijssticker op het hoofd van niet-westerse allochtonen en de vraag van de VVD is een reactie op een opmerking van voormalig PVV’er Hero Brinkman. Hij had gesteld dat de provinciale bestuurslaag “klauwen met geld kost” en dat deze daarom zichzelf maar “beter kan opheffen”. Toen de andere partijen hierover in debat wilden gaan, was Brinkmans fractie er vandoor.
” Welbespraaktheid en stijl zijn mooi meegenomen, maar geen noodzakelijke voorwaarde voor het bedrijven van politiek. “
Dat is weinig fraai van Brinkman, maar toch is het armzalig dat de VVD meegaat in het spelletje ‘wie kost de burger wat’. In de eerste plaats is het de vraag wat de burger moet met het bedrag dat hier uit komt rollen. Vragen of de PVV en Brinkman de kosten willen terugbetalen? Korten op de vergoedingen van de Statenleden? Waarschijnlijker is dat de Noord-Hollanders helemaal niets hebben aan de informatie die het onderzoek oplevert. Het is een nutteloos getal, waarvoor de berekening ook ambtenareninzet, en dus geld, heeft gekost. Moeten er dan ook vragen komen naar de kosten van dit VVD-onderonsje?
Niet chique
Belangrijker nog is dat Hero Brinkman een legitiem discussiepunt aanhaalt. Hij stelt, weliswaar op een weinig eloquente manier, de structuur van onze democratie ter discussie. In een gezonde democratie moet altijd ruimte zijn voor een debat over de staatsinrichting. Welbespraaktheid en stijl zijn mooi meegenomen, maar geen noodzakelijke voorwaarde voor het bedrijven van politiek. Wat de VVD in Noord-Holland doet is het uitvechten van een persoonlijke vete. Men stelt geen vragen over de vorm van ons democratisch stelsel, maar over de invulling daarvan door een andere partij.
Uiteraard is het weglopen van Brinkman niet chique. Kiezers mogen verwachten dat de partij waar zij hun vertrouwen aan schenken haar uiterste best doet om serieus en eensgezind politiek te bedrijven. Helaas zijn politici net mensen en lukt het niet altijd om tot een vruchtbare samenwerking te komen. Als partijen uiteen vallen dan mogen de andere partijen daarvan smullen, om lachen en de burgers erop wijzen dat zij niet meer op deze onbetrouwbare sujetten moeten stemmen. Als de VVD van mening dat opgesplitste partijen te veel geld kosten, dan moeten zij daar wat aan proberen te doen doen. Stel bijvoorbeeld voor dat je alleen je eigen zetel mag houden als je een kwart van de kiesdeler hebt gehaald. Of betoog dat politici in een districtenstelsel gekozen moeten worden.
100 Kamerleden
Vind je politiek sowieso te duur – wat gezien VVD’s pleidooi voor 100 Kamerleden niet ondenkbaar is – zoek dan naar bezuinigingen. Doet het nog goed bij de verkiezingen ook. Zeg net als Brinkman dat je de provincies wil afschaffen. Of houdt juist een warmhartig pleidooi voor het overhevelen van gemeentetaken naar de provincie, waarmee we 415 gemeenteraden kunnen opdoeken. Verzin iets. Ga in elk geval geen ambtenaren bezighouden met je eigen rancuneuze gevoelens jegens andere partijen. Burgers verdienen meer dan partijen die zich gedragen als kinderen die zojuist door hun moeder zijn betrapt bij het stelen van snoepjes en vervolgens wijzen “Ja, maar hij heeft meer gepakt”. Kiezers hebben volwassenen nodig die willen nadenken over de problemen in het land, de provincie en in de gemeente. Inclusief de democratische vormgeving.
Tim Jansen is Politicoloog en publicist.