Deze week kwam de PVV-kandidatenlijst uit. Er waren weinig verrassingen: er staan alleen bekende PVV-ers op die in een van de PVV-fracties hun kunnen hebben bewezen. De Kamerleden die niet terugkeren zijn al even voorspelbaar: Van Bemmel, Lucassen en De Mos zijn allen ooit in opspraak geweest. Dat leidt tot de vraag: hoe terecht is het dat zij niet terugkeren?
Van Bemmel pleegde ooit valsheid in geschrifte en Lucassen had ooit zijn buurt geterroriseerd. Het ligt voor de hand dat de PVV – die de mond vol heeft over veiligheid en een hard overheidsoptreden – deze Kamerleden verwijdert om geloofwaardig te blijven. Maar geldt dat ook voor Richard de Mos? Hij beweerde ooit ten onrechte dat hij schooldirecteur was geweest. Wilders had deze week geen tijd om aan De Mos uit te leggen waarom hij niet terugkomt. Verjonging kan de reden niet zijn: De Mos is 36.
Expressieve politiek
De PVV is de partij van de expressieve politiek: zeggen wat je denkt, ook als het geen concrete beleidsmatige gevolgen heeft en tot onuitvoerbare voorstellen leidt. Het gaat voor PVV-aanhangers om het agenderen van nieuwe politieke thema’s, het verwoorden van hun gevoelens en het aanmoedigen van andere partijen om hun standpunten aan te scherpen. Realistische voorstellen doen er niet toe, al begrijpen kiezers op andere partijen daar vaak maar weinig van. Als we met deze bril naar De Mos kijken, is hij het ideale PVV-Kamerlid.
Er zullen Kamerleden zijn met een hogere opleiding, een chiquere uitstraling en wellicht meer beleidskennis, maar dat is niet wat PVV-kiezers willen zien. Zij willen een partij die standpunten verwoord die normaal worden genegeerd. De Mos bepleit een minder ‘softe vrouwencultuur’ in het basisonderwijs en heeft kritiek op de beweringen dat het warmer wordt op aarde. Dit zijn nuttige tegenwerpingen tegen de beleidsconsensus die er in Den Haag, onder hoog opgeleiden en politiek geïnteresseerden heerst. Dat geldt met name voor zijn onderwijspunten: die vinden onder veel PVV-kiezers weerklank.
Het ideale PVV-Kamerlid
De Mos brengt dit alles op een volkse toon, zoals we die eigenlijk nooit van een Kamerlid horen. Hoog opgeleiden zien in De Mos een type Kamerlid die ze het liefst vandaag nog zien vertrekken, maar voor de brede, vaak volksere PVV-achterban is De Mos vooral duidelijk, begrijpelijk en dichtbij. Zij kunnen De Mos helemaal begrijpen door zijn toon, taal en duidelijkheid. Zelfs zijn kleine leugentje over zijn CV is voor de achterban invoelbaar. Hij moet zich immers in een omgeving van bollebozen staande weten te houden. Iedereen overdrijft wel eens.
Wilders heeft een zeer diverse achterban, en hij heeft dus ook een zeer diverse kandidatenlijst nodig. Kamerleden als Richard de Mos horen hier dus bij uitstek op te staan: Kamerleden die bij je om de hoek zouden kunnen wonen, die niet in onbegrijpelijke, ambtelijke taal praten en afwijkende geluiden laten horen. Dat PVV-haters in De Mos alles zien wat zij in de PVV haten, zou voor de PVV eigenlijk al genoeg reden moeten zijn om hem hoog op de lijst te zetten.
Chris Aalberts is docent en onderzoeker politieke communicatie. Half augustus komt zijn boek ‘Achter de PVV: waarom burgers Geert Wilders stemmen’ uit bij Eburon.
