Aangezien de voordelen van de pharmaceutische industrie onmiskenbaar en vanzelfsprekend zijn, is het voor de balans ook eens tijd te kijken naar de nadelen. Net als ieder ander bedrijf moet het ook winst maken om het voortbestaan van het bedrijf mogelijk te maken. Het ontwikkelen van nieuwe medicijnen kost miljarden en kan tientallen jaren duren zonder garantie dat het medicijn dan ook niet meer mensen ziek maakt dan geneest. Daarom is het erg logisch dat er patenten verstrekt worden zodat de fabrikant zijn investering kan terugverdienen plus nog wat extra om weer een ander medicijn te kunnen ontwikkelen.
Echter, als je als fabrikant net 10 miljard hebt geïnvesteerd in een medicijn en bij de eindtestfase blijkt dat het nauwelijks beter werkt dan een placebo voor een grote groep, heb je een probleem. Het is niet echt gevaarlijker dan andere medicijnen, maar je kunt het niet aan voldoende mensen verkopen om je investering terug te verdienen. De verleiding om dan de placeboresultaten uit de testrapporten weg te laten wordt dan wel heel erg groot. Wat dan ook wel gebeurt met bijvoorbeeld antidepressiva, die best wel werkzaam zijn bij diepe depressies, maar bij lichtere vormen het placebo-effect benaderen.
Nu komen echt zware depressies niet zo vreselijk vaak voor dat er miljarden aan verdiend kunnen worden, of de prijs moet exorbitant hoog gemaakt worden. Dus met lichte manipulatie van de testrapporten heb je opeens een grote groep klanten erbij.
In een andere geval kun je als fabrikant ook een hetze bevorderen waardoor jouw product opeens erg goed verkoopt. Statines hebben bijvoorbeeld alleen zin als je al een CVD hebt, maar via het aanspreken van doodsangst kun je toch aardig wat statines afzetten bij mensen die het nog niet hebben en wellicht nooit zullen krijgen.
Wat je ook kunt doen is een molecuul ontwerpen met een ingebouwd wegwerpdeel. Zodoende kun je twee keer patent krijgen voor in principe hetzelfde medicijn. Er zijn bijvoorbeeld een hoop discussie geweest over Citlalopram/Escitalopram waarbij het wel toevallig was dat de eerste een antiomeer bevatte die de werking van het medicijn verminderde, maar dat de fabrikant daags voor het verlopen van het patent daar opeens achter kwam, waardoor hij dus feitelijk een nieuw patent kon verkrijgen zonder al te veel kosten. De vraag hoe die antiomeer er in kwam, zal altijd open blijven.
Of je kunt het medicijn verkopen voor andere toepassingen dan origineel bedoeld. Recentelijk was er het Mediator schandaal in Frankrijk waar de fabrikant bewust had vermeden de gevaren te vermelden en de doelgroep artificieel had uitgebreid, met vele doden als gevolg.
Tot slot kun je als fabrikant behoorlijk wat goed nieuws ‘kopen’ via de financiële verstrengeling met medische vakbladen.
Concluderend kan gesteld worden dat over het algemeen de bijdrage van de pharmaceutische industrie positief is, maar dat we wel wat minder op hun mooie blauwe ogen zouden moeten vertrouwen.
CC-foto: NLportaal.NL
