Toen ik in 2006 in Marokko verbleef om de Franse vertaling van mijn debuutroman te promoten, sprak ik jongeren die alles deden wat de islam verbiedt en tegelijkertijd openlijk verlangden dat de islamisten het voor het zeggen gingen krijgen. In internetcafé’s zag ik hen, soms met drie, vier personen tegelijk, naar pornofilms kijken. Eens gebeurde het dat ik naast zo’n groepje jongens zat terwijl ik in een artikel van Der Spiegel las dat religie in Marokko bezig was aan een ware comeback. ‘Meer en meer jonge, goedgeschoolde Marokkanen verslinden de Koran. De nieuwe piëteit beperkt zich niet langer tot de moskee of het gebed thuis, maar is juist overal zichtbaar,’ aldus de auteur Helene Zuber in het gerenommeerde opinieblad, dat de hervormingsplannen van koning Mohammed VI, om van het land een moderne islamitische democratie te maken, de hemel in prees. De jongens naast mij volgden op hun eigen scherm met grote ogen hoe een stijf lid uit de anus van een zwarte vrouw werd gehaald om even later in de mond van een blondine te verdwijnen.
Piëteit en porno, gaat dat goed samen?
In de afgelopen dagen heb ik veel gecorrespondeerd met Imad Iddine Habib. Hij is een jonge fysiotherapeut van 22 jaar, tevens de oprichter van een kleine burgerrechtenbeweging genaamd Masayminch 2012. Het is met deze beweging dat hij zijn leven op het spel zet. Habib is een van de uitgesproken Marokkaanse atheïsten die hebben aangekondigd om tijdens de ramadan in het openbaar te eten. De eerste actie, eten halen bij de McDrive, is al een feit. Het personeel schrok zich een hoedje, verklaart Habib. Over een volgende actie wil hij echter niks kwijt, op z’n hoede als hij is. De huidige Marokkaanse premier, Abdellah Benkirane, heeft aangekondigd om iedereen die in het openbaar eet te zullen arresteren.
Religieuze burgerwacht
Er zijn al vreemde mannen bij Habibs ouders thuis geweest. Het blijkt om een soort van overijverige religieuze burgerwacht te gaan, omdat ze feitelijk geen enkele juridische bevoegdheid hebben. Hun ‘gezag’ ontlenen zij dan ook niet aan het recht, maar aan het feit dat ze namens de islam spreken. Ze dreigen hele families aan de schandpaal te nagelen wanneer één lid iets doet wat voor onislamitisch doorgaat. Ze weten heel wel dat er meer Marokkanen zijn zoals Habib, maar ze doen er alles aan om deze ‘criminaliteit’, zoals Benkirane het zelf noemt, achter de deur te houden. Daardoor durft niemand het openlijk voor mensen als Habib op te nemen.
” Ze hoopte dat Hamas aan de macht zou komen om een strikt islamitische staat van Palestina te maken. Ook had ze sterk het gevoel dat spoedig de wereld zou vergaan. “
Omdat Habibs ouders geïntimideerd zijn door die mannen, ziet Habib zich genoodzaakt om spoedig het ouderlijk huis te verlaten. Temeer omdat hij al meermalen achterna is gezeten door − modern ogende − leeftijdsgenoten, van wie Habib weet dat ze stiekem alcohol drinken en naar de hoeren gaan, maar die het niettemin op openlijke atheïsten en homoseksuelen hebben gemunt, omdat ze denken dat ze daarmee meer kans maken op de genade van God.
Hamas aan de macht
Het is niet de eerste keer dat ik zulke verhalen hoor. Van een jonge Palestijnse journaliste uit Jaffa, die ook modern oogde, heb ik hetzelfde gehoord. Ze hoopte dat Hamas aan de macht zou komen om een strikt islamitische staat van Palestina te maken. Ook had ze sterk het gevoel dat spoedig de wereld zou vergaan. En steeds zei ze dat ik haar niet zo boos moest aankijken, terwijl ik haar helemaal niet boos aankeek. Ze was bang. Vond zichzelf een slecht mens, omdat ze geen goede moslim was. Haar ouders lieten haar studeren, uitgaan, reizen; ze wisten dat ze rookte, maar zeiden er niets van. Natuurlijk zouden ze teleurgesteld zijn als ze erachter kwamen dat hun dochter dronk en varkensvlees at. Nog meer teleurgesteld zouden ze zijn als ze erachter kwamen dat ze geen maagd meer was. Maar het is niet alleen deze ouderlijke moraliteit waarmee ze zichzelf beoordeelde, en waardoor ze een slecht geweten had. Haar ouders waren immers net als zij onderdeel van een cultuur die doordrenkt was van collectivistisch gedachtegoed. Je kunt als moslimjongere nog zo modern zijn in wat je eet en drinkt en neukt, maar als je blijft geloven dat je daarmee eigenlijk een slecht mens bent, dan hou je het niet vol.
Niemand kan functioneren met de idee dat hij of zij niet deugt. Vroeg of laat ga je aan jezelf ten onder. Dus vlucht je noodgedwongen in de discipline van totalitaire onderdrukking. Als je een slecht geweten hebt door het feit dat je afwijkt, en ervan overtuigd bent nergens met je schuldgevoel heen te kunnen, dan wend je je tot regimes die je in het collectief dwingen, desnoods met de stok. Het is de ingebakken politieke vertaling van sociale schizofrenie en heeft veelal weinig met islamitische deugdzaamheid te maken.
Zie ook Saidelhaji.com.
