Precies een maand voordat de verkiezingen zijn, stijgt de SP naar een all-time-high: 37 zetels. Deze zetels komen met name van de PvdA, die wegzakt naar 15 zetels. Scores die we van de PvdA kennen van vlak voor de val van het kabinet Balkenende IV, begin 2010, en in februari 2012 vlak voor het opstappen van Cohen.
Van de PvdA-kiezers uit 2010 zegt nog maar 39 procent weer PvdA te zullen stemmen. Maar ook zegt 39 procent van de PvdA-kiezers uit 2010 nu SP te stemmen. Een ongekend hoog overgangspercentage, dat niet eerder bij middelgrote- of grote partijen werd gezien. Op dit moment verliest de PvdA dus 12 a 13 zetels aan de SP. De SP is mede daardoor nu 22 (!) zetels groter dan de PvdA. Het lijkt erop dat de aanvalslijn van de PvdA (zoals uit de interviews van Spekman en Hamer af te leiden was) deze week tegen de PvdA zelf heeft gewerkt.
Overgangen richting SP
Maar ook van andere partijen zien we forse overgangen in de richting van de SP. Bij Groen Links-kiezers uit 2010 is dat 30 procent (ook meer dan aangeven wederom GroenLinks te stemmen). Daardoor staat deze partij nu nog maar op 4 zetels. Bij de PVV is dat 15 procent (nog maar 60 procent van de PVV-kiezers uit 2010 geeft aan wederom PVV te stemmen). Bij D66-kiezers uit 2010 geeft 11 procent aan nu SP te stemmen. Bij het CDA is dat 7 procent en bij de VVD 4 procent.
Bij de overige partijen zien we dat D66 weer wat aantrekt (naar 16) en ChristenUnie naar 8 zetels stijgt, een score die deze partij niet zo vaak heeft gehaald. De PVV houdt steeds minder kiezers vast en alleen van de VVD komen er kiezers bij (6 procent).
Mogelijke regeringscoalities
In de bijlage (pdf) staan nu zeven mogelijke regeringscoalities uit het grote aantal theoretisch mogelijke combinaties. Uit deze cijfers blijkt, dat als dit de verkiezingsuitslag van 12 september 2012 zou zijn, hoe moeilijk het is om een regeringscoalitie te vormen. En dat zelfs als er dan één gevormd kan worden, dit een combinatie zal zijn die weinig meer zetels zal hebben dan 75 en er ook nog een grote kans is dat het een combinatie is die uit meer dan drie partijen bestaat. Alleen VVD plus SP plus een derde partij, zoals PVV, PvdA, CDA, D66 of ChristenUnie scoort dan meer dan 75 zetels in een combinatie met slechts drie partijen. Hoe groot daar de waarschijnlijkheid van is, zal na de verkiezingen blijken. Maar dat geldt in principe voor alle combinaties.
De verkiezingscampagne is nu echt begonnen en de komende weken zal blijken wat voor effect dat op de kiezer heeft. En de vraag zal zijn of en in welke mate er strategisch gestemd zal gaan worden.
Zoals het er nu naar uitziet lijkt de campagne van de meeste partijen zich vooral op de SP te gaan richten. Niet alleen de VVD zal dat gaan doen, maar -zoals we nu ook al zien- partijen als de PvdA en D66. De grote vraag is of dit uiteindelijk een daling van de SP tot gevolg zal hebben ten opzichte van nu of een stijging, zoals de afgelopen week het geval is.
Over een maand hebben we het antwoord.
De wekelijkse opiniepeiling wordt verzorgd door Peil.nl.
