Europa heeft zondag Griekenland het mes op de keel gezet. Drie dagen hebben de Grieken gekregen om de wetten aan te nemen die een aantal hervormingen moeten vastspijkeren. Versobering van pensioenen, hervorming van de arbeidsmarkt, opschonen van het ambtenarenapparaat en aanpassing van de BTW. Alleen dan wil Europa verder praten met Griekenland over een nieuw noodpakket van zo’n 80 miljard Euro. Een tragikomedie komt dan voorlopig ten einde. De Griekse toneelspeler, premier Tsipras, speelde een onnavolgbare hoofdrol. Nu eens de charmante jonge acteur, gekust door voorzitter Juncker van de Europese Commissie. Dan weer, toen hij een andere toon aansloeg en de Brusselse eisen verwierp, verguisd door diezelfde Eurovoorzitter.
Tsipras’ flamboyante secondant, zijn – inmiddels afgetreden – minister van Financiën Varoufakis, kon er ook wat van. Zonder das, maar met zijn geliefde achterop z’n motorfiets, sprak hij, van de ene dag op de andere, zoetgevooisde en scherpe teksten. Kanselier Merkel bleef er zo op het oog rustig onder. Haar minister van Financiën kookte van woede en al die andere mannen in hun grijze pakken lagen verbijsterd in de touwen.
Dit overkwam ook het Griekse volk. Dat had Tsipras in januari aan een zodanige verkiezingsoverwinning geholpen dat hij tot premier gekozen werd. Deze bewonderaar van Che Guevara trok onmiddellijk van leer tegen de Brusselse potentaten, die hem en zijn volk de duimschroeven wilden aandraaien. Duitsland werd medegedeeld dat het vele miljarden moest betalen voor wat de nazi’s het Griekse volk in de oorlog had aangedaan. Andere instanties, zoals het Internationaal Monetair Fonds en de Europese Centrale Bank, kwamen er nog relatief genadig af. Zij werden door de huidige eerste minister van de bakermat der democratie slechts neergezet als criminelen en terroristen.
Er werden beloften gedaan en weer gebroken. Er werd door de ministers van Financiën van de Europese Unie en hun bovenbazen elke keer weer vergaderd. Ze zullen er soms dol van zijn geworden.
De klap op de bos vuurpijlen van de Griekse regering werd uitgedeeld toen premier Tsipras met zijn aankondiging kwam van een referendum over de Brusselse plannen. In dat referendum werden de eisen van de geldschieters door de Grieken afgeschoten. Het spel werd verder voortgezet. De minister van Financiën trad af. “Een zoenoffer” zeiden ze in Brussel. Onzin: gewoon een act, die de minister Varoufakis zelf wel zal hebben bedacht. Premier Tsipras verzekerde zich van de steun van de oppositie. Misschien ingefluisterd door de in Rotterdam geboren nieuwe minister van Financiën. Dat leverde hem de rugdekking van een meerderheid van het parlement op voor een pakket maatregelen dat verder ging dan wat Europa eerder van Griekenland had gevraagd. Typisch? Nee. De reden is dat, door de handelwijze van de Griekse regering in de afgelopen maanden, deze het vertrouwen van Europa heeft verspeeld. Dat is altijd funest. Dat kost veel.
Nu is er een akkoord. Een (voorlopig) einde. Ik hoop dat er een catharsis komt: een bevrijding. Het beste zou zijn als premier Tsipras zijn kabinet omtovert tot een regering van nationale eenheid.
