“U draait en bent niet eerlijk.” Balkenende zei het in 2006 nog enigszins beschaamd tegen Wouter Bos. Verhagen was al iets duidelijker: “Met Bos bent u de klos.” Die zinnen zijn ontsproten uit het brein van Jack de Vries. De man en het moment dat de glijdende schaal een glijbaan werd. Bij hem begon de ellende.
Het beschaamde is er inmiddels af. Liegen is toegestaan. De dingen vreselijk uitvergroten, daar kijkt niet meer van op. Facts free politics. Als het maar lekker bekt. De kiezer is toch gek.
Als nou alleen Wilders de krachtpatser is, dan is het te overzien. Maar ze doen het allemaal. Met name Emile Roemer moet het ontgelden. Hans Spekman vond het zelfs ‘gevaarlijk’, als de SP de premier levert en Roemer de honing uit gaat delen.
Dreigement
Gevaarlijk? Dat is een dreigement. Dit is een oproep om de verkiezingen ongeldig te verklaren, mocht Roemer winnen. Dat diens partijleider, Samsom, daarvoor zijn liefde aan Roemer liet blijken, maakt kennelijk niet uit.
Terug naar Jack de Vries. De man die zich spindoctor laat noemen. Spinnen, verdraaien. Je kunt er maar trots op zijn dat de waarheid je geen reet kan schelen. Bij hem begon het. Daarvoor sprak het land er nog schande van als iemand (Marcel van Dam) tegen de premier (Lubbers) riep dat hij de boel liet ‘verlubberen’.
Laatst keek ik naar zo’n debat uit de jaren zeventig, tussen Den Uyl en Van Agt. Dat viel nog niet mee. Het was dramatisch traag. Allebei een keurig donkergrijs pak en een stropdas. Allebei eloquent, maar dodelijk saai. Terug naar de tijd dat debatten nog dikke stroop waren, heb ik dus niet.
Maar de manier waarop de modder nu ter hand genomen wordt, gaat me ook te ver. Neem de aanval van Rutte op de ‘socialisten’, met een verwijzing naar het kabinet Den Uyl, waarin hij doodleuk vermeldt dat het land in 1977 zo’n beetje bankroet was, is een premier onwaardig.
Grote leegte
Sybrand Buma zag het misschien goed, dat Rutte’s woorden “een grote leegte” laten zien, maar als diezelfde Rutte je favoriete regeringspartner is, is het ook niet handig om hem voor leeghoofd uit te maken. Of ben ik nou gek?
Wilders is echter de bovenbaas. Die kijkt naar Maurice de Hond, ziet waar hij zijn kiezers vandaan moet halen en kletst er op los. Ineens is die Roemer een “geharde multiculturalist die niet zal rusten voordat wij in de minderheid zijn.” Ook zou de SP’er de “geldpersen openzetten, maar ook de sluizen van de massa-immigratie.” En ‘Afrika’ is “blij zijn met Roemer, omdat hij miljarden meer aan ontwikkelingshulp zou gaan doneren”, volgens Wilders op Nu.nl.
Het is niet een beetje onzin. Het is wild om je heen slaan. Denkt hij nou echt dat de mensen dom zijn? Ja, dat denkt hij. En alleen daarin heeft hij gelijk. Hij staat namelijk nog gewoon op 18 zetels. En ik vermoed dat er nog steeds anderhalf miljoen mensen zijn die zijn onzin slikken als zoete koek en hem de derde partij van het land maken.
Marcel Duyvestijn doet soms de bril van de zwevende kiezer op en wordt dan diep ongelukkig.
