Troonrede: In onzekere tijden is veerkracht geboden

28-09-2012 12:33

De derde dinsdag in de maand september was een Prinsjesdag als alle andere. Of toch niet? De pracht en praal in de Haagse straten waren als vanouds. De troonrede was echter sober van aard. “Er is voor ons allen veerkracht geboden om in tijden van tegenslag op zoek te gaan naar oplossingen” Iets van dergelijke strekking las onze koningin. Ze bracht het wat mat. Of was dat alleen beleving?
In tijden van crises toont veerkracht zich de meester van de situatie.

Maar hebben we die veerkracht als samenleving eigenlijk wel? In Nederland, in Europa en mondiaal? Je zou er betreft vraagtekens bij kunnen zetten. De eurocrisis schrijnt voort. Een echte oplossing is er nog niet. De landen van Europa, de ECB het IMF. Ze weten niet met een passende en doorwrochte oplossing te komen. En de markt – onze economieën – heeft er last van. Griekenland en Spanje hebben moeite om hun bevolking te beschermen voor wat hen te wachten staat: loodzware tijden. Hele bevolkingsgroepen – behorende tot de middenklasse – leven onder de armoedegrens.

In Nederland zijn een aantal dossiers nog steeds niet passend aangepakt: hypotheekrente aftrek, groeiende zorgkosten, dalende pensioendekkingsgraad. Het zijn eigenlijk de hoofdpijn dossiers die schreeuwen om een oplossing. Mark Rutte en Diederik Samsom zullen hiertoe tijdens de formatie visie moeten tonen. En dat zal geen makkelijke klus worden.

Jeugdwerkloosheid is tijdbom
De jeugdwerkloosheid in de Zuidelijke Eurolanden is een tijdbom onder de Europese solidariteitsgedachte. De jeugd is de toekomst en als de jeugd geen toekomst heeft gaat het bergafwaarts met onze beschaving. Het klinkt hard, maar dat is het ook. Leiderschap tonen betekent verder kijken dan je eigen straatje en het betekent ook staan voor de goede zaak van heel Europa. Zou Angela Merkel deze rol kunnen vervullen? Zouden de Europese regeringsleiders een weg weten te vinden om hier gezamenlijk uit te komen? Eén ding is zeker: de tijd dringt.

De kiezers hebben gesproken
Wat ik positief vindt aan de huidige formatiebesprekingen in Nederland is dat zowel VVD en PvdA als parlement doordrongen lijken van de urgentie tot handelen. “Nood brengt wetten” en die nood is onze belangrijkste troef. Met veerkracht kan het gaan lukken om in ieder geval de juiste politieke beslissingen te nemen. Wederzijds water bij te wijn te doen en dit ook verantwoorden richting de kiezers.

Dat vraagt een goede stijl van communiceren: helder, integer en met verantwoordelijkheidsgevoel. Naar eigen kiezers maar zeker ook naar kiezers van andere partijen. Het is eigenlijk net als opvoeden of onderwijs geven. Als je het met overtuiging doet dan wordt het begrepen en geaccepteerd.

Smartphonetijdperk
Hoewel het smartphone tijdperk en de sociale netwerken het doen voorkomen dat we met zijn allen alleen maar leuke dingen beleven is dat niet zo. Dat weet iedere aan facebook verslaafde puber, iedere feestvierende student en iedere joelende Haren – Project X bezoeker. Maar elke maatschappij heeft richting nodig en als daar gebrek aan is verzanden deelnemers van deze maatschappij in futiliteiten.
Begin deze maand was de diploma uitreiking van onze zoon aan de Universiteit van Utrecht. Ruim 50 jonge mensen werden gehuldigd met hun diploma. Daar hebben zij hard naar toe gewerkt.

Zo’n moment in het academiegebouw markeert het begin van hun bijdrage aan onze maatschappij. Zo is het altijd geweest, en zo zal het altijd zijn. Geef de jeugd vooral uitdagingen die passen bij hun niveau. (LBO- MBO-, HBO- of universitair niveau) Biedt hen perspectief in de vorm van banen en begeleidt hen in de weg naar het eind doel. Dan komt het goed.

Zij zullen als volgende generatie met oplossingen komen voor problemen die de huidige generatie – willens of wetens of zonder bedoeling – heeft veroorzaakt. Veerkracht is een eigenschap die iedere jonge generatie in zich heeft. Van nature. De huidige staat van onze samenleving is verre van rooskleurig. En wij? Wij kunnen toch optimistisch over onze toekomst zijn. Dankzij de jeugd van tegenwoordig. En die van morgen.