“Ik heb een halve dag het idee gehad dat ik mijn eigen bureau kon bouwen”, vertelt veertiger Josh (Ben Stiller, Zoolander) met iets te veel enthousiasme. Zijn huwelijk met Cornelia (Naomi Watts, Eastern Promises) is verzand in ‘avondjes niets doen’. De documentaire waaraan hij al 8 jaar werkt wil maar niet vlotten. Maar sinds hij aanpapt met het aanstekelijk energieke – en vooral jongere – stel Jamie (Adam Driver, Inside Llewyn Davis) en Darby (Amanda Seyfried, Mama Mia!), lijken zijn mogelijkheden weer eindeloos.
Jamie is de archetype hipster, de ‘kijk eens hoe origineel ik ben’-adept. Hij kan uren praten over hoe geweldig jeugdfilm The Goonies is, heeft een platencollectie die alle smaken tegelijk in gelijke mate vertegenwoordigt, en hij maakt van alles zelf. Zo ook zijn bureau. Hij klampt zich vast aan ‘Joshy’. Die zorgt in de kroeg wel voor de rekening en binnen de kortste keren draagt hij ook en kek hoedje.
Hun band ontstaat niet zomaar. Jamie is namelijk een van de weinigen nu nog die de eerste documentairefilm van Josh heeft gezien. “Op VHS besteld op eBay.” Een van de dingen die hij zelf maakt zijn documentairefilmpjes, en voor zijn nieuwe project kan hij de hulp van zijn oudere evenknie goed gebruiken. En laat de schoonvader van Josh nou de grote documentairemaker van weleer Leslie Breitbart (Charles Grodin, Midnight Run) zijn. Wat een mooi toeval.
Na zijn blik op een jongere generatie in Frances Ha (2012), richt de 45-jarige regisseur Noah Baumbach met While We’re Young zijn schertsende blik weer naar zijn leeftijdsgenoten. Zijn verveelde, vastgeroeste leeftijdsgenoten die eigenlijk liever niet willen dealen met de artritis in hun knieën. Maar hij spot ook met de hipstergeneratie, hun pose die snel kan overgaan van interessant naar irritant. En Adam Driver gaat fantastisch op in deze rol.
Baumbach is sterk in het aangrijpen van een herkenbaar en realistische gedachtegang, om die vervolgens net de absurde hoek in te drukken. En dus ontstaat er comedy. Zo duikt de kleine, stiekeme camera van Jamie steeds net op de momenten op waarvan jij als kijker – net als Josh – denkt: dit kun je niet menen! Dat neemt niet weg dat deze comedy voorkomt uit de pijn van het ouder worden. De schakel naar drama wordt steeds behendig gemaakt.
Je zou dit een soort update van Who’s Afraid of Virginia Wolf kunnen noemen, zonder het luide geschreeuw en met minder zelfbewustzijn. Maar misschien maakt dat de hele situatie nog net iets schrijnender. Zo ook de metagrap dat de veel succesvollere mentor van Josh wordt gespeeld door Grodin. Die speelde de hoofdrol in The Heartbreak Kid (1972), waarvan in 2007 een minder geslaagde remake verscheen met Stiller. Josh is de net-niet versie van Breitbart.
While We’re Young is een film over wat we willen dat anderen van ons vinden. Je kunt je jonger voordoen, maar je valt al gauw door de mand door overal wijs over te doen. En jeugdige nonchalance is evengoed een masker voor ambitie.
