Vorige maand ben ik naar Nigeria gegaan om naar een olieramp te kijken, samen met nog drie ‘normale’ Nederlanders die zo ‘gek’ waren om mee te gaan. Een olieramp? Ja, in de Niger Delta is al 50 jaar een olieramp gaande. En dat hebben we geweten. De insteek van onze reis was: door de ogen van normale Nederlanders laten zien wat de gevolgen zijn van de olievervuiling. Wat we zagen in de drie dorpen van ons bezoek was ellende, verdriet, destructie, moedeloosheid en toch ook hoop, maar vooral de afwezigheid van Shell. Het is moeilijk in woorden uit te drukken.
Onbewoonbaar verklaard
Ik weet nog hoe we aankwamen in het eerste dorp. Goi is een spookdorp, omdat het officieel onbewoonbaar is verklaard en de mensen het hebben moeten verlaten. Niet gek, want toen ik er aankwam rook ik het al: olie. Hoe dichter ik bij de rivier kwam, hoe sterker de geur werd, totdat ik letterlijk kokhalzend naast de rivier stond. De geur was zo sterk, zo alles overheersend. Dit rook ik niet alleen in Goi, maar overal.
Dan ben ik nog niet eens begonnen over het water, wat geen water meer te noemen is. Pikzwart was het, met drijvende vlekken olie. Nadat ik mijn hand erin doopte, zat deze onder de zwarte drab. Probeer dat maar eens van je handen af te krijgen. Lukt niet.
Om vervolgens na te gaan dat het dorp Bodo ooit een heel welvarend vissersdorp was. Ik ben er geweest. Er zijn geen vissen meer. De vis die nu op de lokale markt wordt verkocht is import. Kan je het geloven?
Olie in de grond, de lucht, het water
Door de vele olielekkages is een heel natuurgebied, een ecosysteem, verloren gegaan en het hele gebied van de Niger Delta is onleefbaar geworden. In dit moerasgebied waarbij eb en vloed een dagelijks verschijnsel zijn, wordt iedere lekkage verspreid over het hele gebied, over alle dorpen. Alles staat met elkaar in verbinding daar.
De olie zit overal, er is geen ontsnappen aan. De grond waar je op loopt, de lucht die je inademt, de dieren en planten die je eet en het water dat je drinkt. Onze crew kwam iedere dag thuis met hoofdpijn, meestal gepaard met buikpijn. De bewoners leven hier dag in dag uit mee.
Wie doet er iets aan?
Shell weigert zijn verantwoordelijkheid te nemen in hun aandeel van deze ramp. Er is nog niets schoon gemaakt en de leidingen worden niet onderhouden. Daardoor blijven de lekken ontstaan. Een jaar geleden adviseerde het milieubureau van de Verenigde Naties aan Shell om een fonds op te richten voor de schoonmaak, en als begin 1 miljard dollar in te leggen. Maar Shell deed niks, hoewel hun winst vorig jaar bijna 30 miljard dollar bedroeg.
Vrijdagavond kun je het verslag zien van onze reis, gemaakt door de VARA en Milieudefensie. Om 21:15 uur op Nederland 2. Kijk ook, leer en steun de mensen van de Niger Dela. Samen met de Nederlandse bevolking kunnen wij de druk op Shell vergroten en een verschil maken. Laat je stem horen voor deze mensen, want naar hun stem wordt niet geluisterd.
Jet Baan
Deze reis is onderdeel van de Worse than bad-campagne van Milieudefensie.
