Een doodnormale dag in de schoolbanken. We lezen een tekst over een Egyptisch filmfestival en na afloop vraagt de docente ons om te vertellen over filmfestivals in ons land. Klasgenoot Peter – uit Tsjechië – begint een heel verhaal over een filmfestival in Praag waar hij een indrukwekkende film over de Tweede Wereldoorlog heeft gezien. Na een paar zinnen valt hij stil. “Concentratiekamp, hoe zeg je dat op z’n Arabisch?” De lerares kijkt hem glazig aan. “Een wat?”
“Een concentratiekamp, zo’n gevangenis waar ze in de Tweede Wereldoorlog miljoenen mensen hebben vermoord.” De lerares schudt haar hoofd. Daar heeft ze nog nooit van gehoord. Peter werpt me een veelbetekenende blik toe. Niet weer dit.
Mein Kampf
Enkele dagen eerder: Peter, mijn Belgische huisgenoot Tom en ik lopen op Tahrir wat bij de boekenstalletjes te neuzen met Ahmed, een Egyptische vriend. Peter wijst me op een exemplaar van Hitlers Mein Kampf. In het Arabisch. “Leuk voor in de boekenkast”, grapt hij. “Fantastisch boek!”, mengt Ahmed zich in het gesprek. “Een intelligente man met goede ideeën, een van mijn favoriete boeken!” Peter kijkt me aan alsof hij water ziet branden. “Volgens mij heb ik je verkeerd verstaan”, zegt hij tegen Ahmed. “Wat zei je?”
“Dat Mein Kampf zo’n geweldig boek is. Mooie ideeën had die man.” Ik zie aan Peters gezicht dat hij even niet weet wat hij hier mee aan moet. “Maar”, begint hij, met een denkrimpel zo groot en diep dat zijn hele voorhoofd vervormd wordt, “Hitler heeft zes miljoen Joden vermoord, dat noem jij goede ideeën? Ooit van de Holocaust gehoord?”
Verzinsels
“Ha ha, de Holocaust. Dat is nooit gebeurd natuurlijk. Allemaal verzinsels van de Joden”, vindt Ahmed. Tom mengt zich nu ook in het gesprek. “Verzinsels? Daar is uitgebreid wetenschappelijk onderzoek naar gedaan, daar zijn bibliotheken vol boeken over geschreven! Er zijn duizenden foto’s van, video zelfs!”
“De meeste kampen staan er nog en in Auschwitz liggen de menselijke resten opgestapeld tot aan het plafond”, vult Peter aan. Van Auschwitz en het concept concentratiekampen in het algemeen heeft Ahmed echter nog nooit gehoord. “Er zijn een paar duizend Joden vermoord in de Tweede Wereldoorlog, de aantallen die jullie noemen zijn enorm overdreven. Allemaal propaganda uit Israël!”
Rood
We zijn ondertussen in een café aanbeland. Peter en Tom lopen inmiddels rood aan en het lijkt me beter om op een ander onderwerp over te gaan. “Ga je nog wat leuks doen dit weekend, Ahmed?” Er blijkt een feestje te zijn waar hij graag heen wil, want er komt een meisje dat hij heel leuk vindt. Of we niet wat advies voor hem hebben om haar voor zich te winnen. Het meisje komt uit Oostenrijk. “Mijn eerste tip zou zijn om in haar bijzijn niet over de Holocaust te beginnen”, kan ik het niet nalaten te zeggen. Peter verslikt zich bijna in zijn bier.
“Ach, ik vind niet dat je iemand moet afrekenen op de waanideeën die door hun omgeving opgelegd zijn. Dat doe ik bij jullie ook niet.”, is Ahmeds antwoord. Ik denk niet dat het ooit wat gaat worden tussen Ahmed en de Oostenrijkse. Peter en ik hebben Ahmed al een tijd niet meer gezien. Van de ene op de andere dag bleek zijn telefoon afgesloten en was hij niet meer te bereiken. Ook Facebook-berichten antwoordde hij niet meer op. Hij schijnt nu in Zwitserland te wonen.
De komende tijd schrijft journalist en fotografe Ester Meerman vanuit Egypte voor De Buitenlandredactie. Over de presidentsverkiezingen, haar belevenissen en werk in Caïro. Zij blogt al in het Engels op Stories from Cairo. Volg haar op Twitter: @estermeerman.
