Graag wil ik op deze plek Ajax van harte feliciteren met hun 3-1 overwinning op de Europese grootmacht Manchester City. David versus Goliath. De jonkies uit eigen jeugdopleiding waren beter dan de dure vedettes. Mannelijker. Althans dat moesten Eriksen en co zijn om te winnen volgens succestrainer De Boer. De drie punten bleven in Amsterdam, dus de Ajacieden waren mannelijk. Punt. Een buil zware shag in de borstzak en drie literflessen Duvel in de hand. Dat werk. De Boer kon tevreden zijn na afloop.
Valse spits
Wat de overwinning nog zoeter maakte, was de succesvolle ‘meesterzet’ van De Boer. Stel tegen twee boomstammen van verdedigers een creatieve middenvelder op die zich vaak laat terugzakken en je creëert een oceaan aan ruimte in het midden van het veld. Voorwaarde is alleen dat de mandekkers van de tegenpartij niet doordekken. Gelukkig deden ze dat dan ook niet. Ajax’ jonge Deense spelmaker voelde zich zichtbaar prima in zijn ‘Messi-rol’. Ach, hij leed wat balverlies in de eerste helft, maar het is geen balvaste spits dus dan maakt dat ook niet zoveel uit.
Het is natuurlijk niet geheel nieuw, zo’n valse spits. De Boer zou dat zomaar eens afgekeken kunnen hebben bij Barcelona. Of misschien heeft hij zich laten influisteren door de legendarische nummer veertien. Luttele maanden geleden ontkrachtte De Boer het verhaal dat Johan Cruijff een aandeel had in de opstelling van Ajax. Maar wie is er hier in Nederland mee begonnen? Juist.
Verrassend
Welnu, tegen het grote Manchester City werkte het. Of dat nou kwam doordat Eriksen zo goed speelde, laat ik in het midden. Het was verrassend. Dat zeker. Gistermiddag tegen Feyenoord kreeg Eriksen dezelfde rol toebedeeld. Dit keer was het noch verrassend, noch effectief. De Rotterdammers hebben namelijk geen boomstammen van kerels achterin en weten wel wat ‘doordekken’ betekent. De Boer had kunnen weten dat zijn collega Ronald Koeman net als miljoenen andere Nederlanders woensdagavond zijn televisie op Nederland 3 had gezet. De scenario’s waren duidelijk: speelt Ajax met een ‘echte’ spits zoals Babel dan wordt daar simpel een mannetje op gezet. Indien De Boer dezelfde strijdwijze zou hanteren als tegen City dan kon Eriksen in de zone worden opgepakt. Dat laatste werkte prima. Wat extra pijnlijk voor De Boer was, was dat uitgerekend de enige echte nummer negen die over het veld liep in de laatste minuut de gelijkmaker voor zijn rekening nam: Graziano Pellè.
De vraag is of zo’n valse spits nou daadwerkelijk werkt. Laat ik het in perspectief plaatsen. Een van Ajax’ concurrenten voor het kampioenschap, PSV, speelt al vanaf het begin van het seizoen zonder typische nummer negen. Jeremain Lens is snel, beweeglijk en technisch. Hij duikt graag de gaten in voor anderen. Dat werkte bijzonder goed, getuige zijn basisplaats bij het Nederlands Elftal. Een voorwaarde bij zulk type spitsen is, dat de spitspositie wel wordt overgenomen. Zie hier Ola Toivonen. Vaak bekritiseerd, beschimpt en bespuugd, maar je merkt pas wat je mist als hij er niet meer is. De ideale man om eerdergenoemde gaten in te duiken. Nu hij geblesseerd is, valt de dynamiek van het middenveld van de Eindhovenaren volledig weg. Lens is inmiddels verkast naar de buitenkant en alle automatismen zijn zoek. Zie het statische spel van PSV gister tegen PEC Zwolle. Een schilder zonder penseel weet nog meer te creëren.
Messi
Beweging zonder de bal is essentieel om tot kansen te komen. Dat weet Barcelona als geen ander. Het is daarom dat daar een valse spits uitermate goed tot zijn recht komt. Wanneer de spits zich naar de zijkant verplaatst, wordt zijn plaats overgenomen. De spelers zijn continu in beweging waardoor elke verdediger dolgedraaid wordt. Of je nou Ramos, Vidic of Thiago Silva heet. Wat ook helpt is dat deze valse spits Messi achterop zijn shirt heeft staan.
René van der Gijp verkondigde onlangs in Voetbal International dat het niet zo verwonderlijk was dat Frank de Boers meesterzet zo goed rendeerde tegen City. Hij was van mening dat de centrale verdedigers Lescott en Kompany (beide internationals) er niet zo gek veel van konden. Dus het nietige Ajax wist deze wedstrijd naar zich toe te trekken wegens onkunde bij de tegenstander? Daar geloof ik niet in. Ik denk dat het een vorm van onderschatting was. Manchester City had nog aardig wat sterren op de bank zitten. Als ze Eriksen echt zo graag onschadelijk wilden maken dan waren er nog legio mogelijkheden voorhanden. Hoe dan ook, Van der Gijp had wel een punt. Wanneer er wel doorgedekt wordt, heb je niet zoveel aan zo’n valse spits. Het verschil is alleen dat deze spits de schoppen wat verder van vijandelijk doelgebied krijgt. Kundige mandekkers weten daar wel raad mee. Vandaar dat je volgens Van der Gijp de valse spits niet hoeft te proberen tegen Ramos of Pepe. Maar blijkbaar ook niet tegen De Vrij of Mathijsen.
