Vorige week wekte schrijver Leon de Winter alom verontwaardiging omdat hij tijdens een lezing gesuggereerd zou hebben dat “Israel stiekem anti-conceptiemiddelen aan het drinkwater van Gaza zou moeten toevoegen”. Deze bewuste quote werd door de NOS op Radio 1 uitgezonden in een korte reportage over de lezing van De Winter. Direct daarna namen veel media het over. Collectieve morele verontwaardiging was het resultaat. Op de Vara-schandpaalwebsite Joop.nl werd Leon de Winter onophoudelijk neergesabeld, op twitter ging men op de vertrouwde wijze los en zelf noemde De Winter het “kwaadaardig selectiewerk van de NOS-journalist”. Maar, hoe reageert de NOS op deze aantijgingen? Wij mailden met Marcel Gelauff, hoofdredacteur NOS Nieuws.
“Onze verslaggever heeft een reportage gemaakt over een bijeenkomst en geeft een indruk van wat daar gebeurde en werd gezegd. Een samenvatting van een speech is a priori de gecomprimeerde werkelijkheid. Het is onmogelijk om de gehele speech uit te zenden. Het is de taak van de verslaggever om de kern eruit te halen, uiteraard zonder de citaten uit zijn verband te rukken. Dat is ook niet gebeurd. Naar mijn idee was het voor de luisteraar zeer duidelijk dat het stukje over het anticonceptiemiddel door De Winter ironisch bedoeld was. Ten eerste vanwege de absurditeit van het voorstel. Ten tweede omdat er om gelachen wordt door de zaal. En die lach is bewust om die reden uitgezonden.”
Een toelichting van verslaggever NOS-Martijn Bink daar op, die de radio-opname maakte:
“In zijn toespraak memoreerde De Winter meerdere malen de bevolkingsexplosie in de Gazastrook. En in het interview achteraf zei hij dat die overbevolking een ‘gruwelijk probleem is’ en ‘rampzalig is voor de rust in de Arabische wereld.’ Vandaar dat ik dit als thema heb gekozen voor het citaat in de uitzending. In het citaat zitten 2 knippen. Het komt dus uit drie plekken in zijn speech.
In de door De Winter uitgesproken tekst zit niet de toevoeging (‘let op, dit is sarcasme’) zoals in de geschreven tekst staat. Hij heeft dus niet letterlijk gezegd dat het stukje over het anticonceptie middel sarcastisch bedoeld is.
De Winter zegt wel in zijn speech: ‘Houdt u het volgende voor zich. Anders word ik hier voor in de media – en die zijn toch al zo gek op mij – opnieuw aangevallen. Maar ik zeg het toch.’
Dat stukje heb ik niet uitgezonden omdat ik het vond afleiden van het thema. Het roept verwarring op omdat veel luisteraars geen idee hebben wat hij daarmee precies bedoelt. ”
Tot zover de DeJaap-mediaconsumentenman. U mag zelf beslissen wie in deze zaak het grote gelijker dan gelijk heeft.