Een van de grootste misverstanden over politiek Den Haag gaat over de lege stoelen in de Tweede Kamer. Burgers melden bij herhaling dat er bij veel debatten bijna niemand is, dat Kamerleden hun werk niet doen en dat ook nog eens ‘van onze belastingcenten’. Tegen de tijd dat burgers zijn uitgeraasd over al die luie Kamerleden, zijn ze nauwelijks nog in staat naar het verhaal achter die lege stoelen te luisteren.
Die lege stoelen in de Kamer zeggen niets over de vraag of Kamerleden aan het werk zijn. Zij doen alleen debatten over onderwerpen die in hun portefeuille zitten en dus doen ze de meeste debatten niet: die doen hun collega’s. Per debat zit er in de regel per fractie maar één persoon. Het is zinloos voor Kamerleden om bij debatten te zitten waar ze het woord niet voeren: ze kunnen in die tijd ook stukken lezen, eigen debatten voorbereiden of met burgers praten. Maar die uitleg is niet mediageniek. Zo blijft het misverstand bestaan, want die stoelen zijn inderdaad leeg.
Deze week kwam EenVandaag met een onderzoek waaruit bleek dat sommige Kamerleden heel veel debatten doen en andere heel weinig. Klinkt leuk natuurlijk, maar het domweg tellen hoe vaak een Kamerlid in een debat aanschuift, zegt nauwelijks iets over de vraag of zo’n Kamerlid hard werkt. Zo bleek dat veel fractievoorzitters nauwelijks bij debatten zijn. Wat een verrassing zeg, fractievoorzitters leiden hun fractie en dat is een megagrote klus die al hun tijd opslokt.
Dus dat Klaas Dijkhoff, Jesse Klaver en Alexander Pechtold bij weinig debatten aanwezig zijn, zegt eigenlijk niets. Dat geldt ook voor nogal wat andere uitkomsten van EenVandaag. Kamerleden van kleinere fracties scoren systematisch beter dan die van grote fracties. Het totale aantal debatten is voor iedereen immers gelijk. Als elke fractie overal aanwezig wil zijn, hebben de drie SGP-Kamerleden veel meer werk dan die 33 van de VVD. Dus dat SGP’ers heel goed scoren en VVD’ers slecht is een open deur die nauwelijks krantenkoppen rechtvaardigt.
Er is maar één Kamerlid van wie steeds wordt gezegd dat hij nooit in de Kamer aanwezig is: Thierry Baudet. Ook uw columnist twitterde er maanden geleden vrolijk over mee. Onterecht blijkt nu – mea culpa – want Baudet staat op plek 66 en hij debatteert daarmee vaker dan twaalf van de negentien Kamerleden van D66, de partij die zo graag laat weten dat Baudet er nooit is. D66’ers Van Meenen, Belhaj, Verhoeven, Den Boer, Bergkamp, Bouali, Raemakers, Dijkstra, Diertens, Sneller, Sienot en Pechtold debatteren minder vaak dan Baudet.
Hoe relatief deze cijfers zijn blijkt weer uit een andere vergelijking. Aangezien de VVD 33 Kamerleden heeft kunnen zij in deze lijst niet goed scoren en doen dat dus ook niet. Omdat FvD maar twee Kamerleden heeft kunnen zij juist heel goed scoren. Dan is het beeld opeens anders: Baudet deed 39 debatten en Theo Hiddema 16. Rik Grashoff (GroenLinks) doet die 55 debatten in zijn eentje en nog eens 27 Kamerleden doen meer debatten dan de twee FvD’ers samen. Echt actief kunnen we FvD dus ook weer niet noemen.
Voor al die debatbijdragen geldt: het is maar net hoe je het wilt zien. Toch is het onderzoek van EenVandaag niet helemaal irrelevant. We weten nu dat de grootste afwezige niet Thierry Baudet is, maar Marianne Thieme. Ze is van een kleine fractie en dus zijn er voor haar debatten in overvloed, maar ze is er nauwelijks. Ze is bezig de internationale ambities van de PvdD vorm te geven door de halve wereld af te reizen. Sinds deze week weten we dat ze met haar zendingsdrang het klimaat helemaal naar de klote vliegt.
Al dat vliegen is natuurlijk hypocriet, maar je kunt ook zeggen: aangezien de PvdD een internationale missie heeft is er vervoer nodig en dat is nu eenmaal slecht voor het milieu. De belangrijkste vraag is daarom een hele andere: waarom betaalt de belastingbetaler het salaris van Marianne Thieme, als zij vervolgens met haar eigen hobby aan de slag gaat en haar echte werk – het controleren van de Nederlandse regering – negeert? Ze kan ook ontslag nemen als Kamerlid en als zzp’er aan dat zendingswerk beginnen.
Rara waarom zou Thieme dat niet doen?