Moeten we er nog een stukje aan wijden? De Piratenpartij leek niet zo heel lang geleden een doorbraak te gaan beleven, maar die tijd ligt definitief achter ons. In 2014 haalde de partij een zetel in Amsterdam West, maar die winst maakt alleen indruk als je er niet bij vertelt dat het om een hulpeloze adviescommissie ging. Bij de Tweede Kamerverkiezingen had de partij oud-model Ancilla van de Leest bereid gevonden lijsttrekker te zijn. Het leverde geen zetel op en Ancilla liep snel weer weg. Zo is de Piratenpartij weer terug bij af: een groepje nerds resteert.
Zaterdagmiddag komt de Amsterdamse tak van de Piratenpartij bijeen in de Tolhuistuin om de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart af te trappen. Er zijn op het hoogtepunt zo’n veertig mensen. Dat is geen indrukwekkend aantal, maar het is de vraag of andere Amsterdamse partijen zo ontzettend veel meer mensen op de been weten te brengen. De actieve aanhang is dan ook niet het probleem van de Piratenpartij, het programma is dat des te meer: de Piratenpartij blijkt inhoudelijk volstrekt overbodig.
De strijd tegen de neofascisten komt deze zaterdagmiddag meerdere keren terug. Een jongen kondigt aan dat er in februari een festival wordt gehouden in Amsterdam. Dat festival gaat onder meer over alt right en fascisme. Niemand noemt hier namen, maar men bedoelt telkens Forum voor Democratie (FvD) ‘Fuck de nazi’s!’ roept een partijlid. Mensenrechten spelen in de discussie over vluchtelingen geen rol meer, vertelt ze, en als je voor vluchtelingen opkomt krijgt je allemaal trollen op je af. Ze wil dat er een brede burgerbeweging ontstaat. Daar hoopt de Piratenpartij ook op, zo lijkt het.
Iedereen die denkt dat de Piratenpartij alleen gaat over burgerparticipatie en privacy op internet heeft het mis: eigenlijk is de partij een radicale versie van GroenLinks: duurzaamheid, multiculturalisme, burgerrechten, privacy en de strijd tegen economisme zijn bij alle sprekers duidelijk te herkennen. Met name het deel over multiculturalisme valt op: er moet opvang komen voor uitgeprocedeerde asielzoekers, desnoods in de Stopera. Er moet strijd worden geleverd tegen institutioneel racisme en er moet gekeken worden naar de maatschappelijke systemen achter Zwarte Piet.
Nina en Marlou zijn initiatiefnemers van het Sleepwet-referendum en willen de Piratenpartij bedanken voor de steun. Als dank geven zij een workshop ‘Bestrijd de politiestaat’ of ‘Hoe maak ik privacy weer hot’. Dit thema moet bij heel veel verschillende groepen onder de aandacht worden gebracht. Het aantal doelgroepen is nauwelijks te tellen. Ook racisten blijken een aparte doelgroep. In de workshop gaat het vooral over de mensen die niet worden bereikt: ouderen, gelovigen, conservatieven en mensen die veel vertrouwen hebben in de overheid. Dat laatste moet een misverstand zijn, zo blijkt uit opmerkingen uit de zaal.
Nina en Marlou praten vooral over senioren. Ze denken dat deze groep niet wordt aangesproken door het Sleepwet-referendum omdat ouderen weinig internet gebruiken. Een vrouw denkt dat senioren te horen moeten krijgen ‘hoe ze al worden bekeken’. Een ander vindt dat je senioren die de overheid vertrouwen moet vragen of ze dat nog steeds doen als Wilders en Baudet aan de macht zijn. Weer een ander wil herinneringen ophalen aan de Tweede Wereldoorlog. De Joden konden alleen weggevoerd worden omdat er zoveel informatie over ze was opgeslagen.
Een meisje denkt dat senioren niet begrijpen dat de staat ‘onderhoud vergt’ al wil ze met die uitspraak ‘niemand beledigen’. Een ander meisje denkt dat er ‘een oma-mascotte’ moet komen. Een vrouw zegt dat in de oorlog een archief is opgeblazen om te voorkomen dat er nieuwe razzia’s konden plaatsvinden. Dat laatste kan nu niet meer, horen we, kennelijk omdat data ergens in de cloud zijn opgeslagen. Een jongen weet er een ingewikkelde technische oplossing voor. De leden praten nog even over hoe VVD’ers betrokken kunnen raken en dan is de workshop alweer afgelopen. Applaus.
Na een speech van lijsttrekker Jelle is het programma ten einde. Er blijft slechts één vraag over: wat is nou precies het verschil tussen de Piratenpartij en GroenLinks? Ook na wat gesprekjes met de lokale partijtop wordt dat niet duidelijker. GroenLinks is te bestuurlijk ingesteld en de Piratenpartij wil meer naar de achterliggende structuren van problemen kijken, zo zeggen de aanwezigen.
Dat is natuurlijk een mogelijkheid, ware het niet dat je die structuren niet met één zetel in de Amsterdamse gemeenteraad omverwerpt en dat die zetel verre van zeker is als GroenLinks vrijwel dezelfde meningen heeft. De Piratenpartij heeft dus nog een lange weg te gaan.
