Adverteerders Amstel Bier, Gillette en Toto zijn opgeroepen zich te beraden op (lees: te stoppen met) het sponsoren van het RTL-programma Voetbal Inside. De oproep komt van activiste Sunny Bergman en krijgt steun van aspirant-politica Sylvana Simons. Doel van de oproep: Voetbal Inside moet van de buis. De reden: kwetsende uitlatingen van René van der Gijp over homo’s.
Adverteerders hebben afstand genomen van de uitlatingen en willen met RTL in gesprek. Dat gaat lekker snel. Misschien iets te snel om de onverdraagzaamheid te zien.
Het gebeurt het vaker: mensen die aan de bel trekken, als zij anderen uitspraken horen doen die volgens hen niet – of niet meer – door de beugel kunnen. Columniste Rosanne Hertzberger riep in april adverteerders op voortaan weg te blijven bij de websites Dumpert en GeenStijl.
Volgens Hertzberger waren taal en filmpjes op de sites vernederend voor vrouwen en dat kon gestopt worden door adverteerders weg te jagen. Dat wegjagen lukte voor een deel.
In de Verenigde Staten zijn er organisaties die actie ondernemen tegen alles wat hen in de media tegenstaat. De strategie is simpel en nogal eens effectief.
Zo heeft actiegroep Media Matters een grote hekel aan Fox-presentator Sean Hannity. Hannity heeft een van de best bekeken programma’s, maar Media Matters vindt hem veel te rechts. De actiegroep framet Hannity als onbetrouwbaar en alt-right en gaat daarmee naar de sponsors. Angst doet de rest. Hannity moet het inmiddels met een aantal adverteerders minder doen.
Soms zijn er geen sponsors om achteraan te gaan. Maar de verontwaardiging is er niet minder om. Zo leidt de herhaling van de serie Friends op Netflix in Amerika tot ongekend protest. Volgens de critici is de sitcom racistisch, vrouwonvriendelijk en homofoob. De serie zou tegenwoordig niet meer kunnen, vinden zij, maar geen adverteerder om dat af te dwingen.
Die pogingen ondernemen Sunny Bergman en Sylvana Simons wel tegen Voetbal Inside. Het traject is bekend: Bergman en Simons veroordelen wat de mannen zeggen, zij framen dat tot een lastige associatie voor sponsors (‘racisme en seksisme’) en mobiliseren verontwaardiging via sociale media. Adverteerders reageerden rap om zich te ontdoen van de associatie die er zo plotseling zat opgeplakt.
Het gaat hier allang niet meer om wat mensen van tv-programma’s of websites vinden. Die mening moet gehoord en het debat eventueel gevoerd. Het gaat hier om ernstige zaken: individuen die de woorden, gedachten en gesprekken van anderen niet wensen te verdragen. En die sponsors en ook werkgevers benaderen om hen te verlossen van hun kwelgeesten. Onverdraagzaamheid om niet aan toe te geven.
Dat gebeurt nu wel, in de hoop met rust te worden gelaten. Maar de onverdraagzamen kregen hun zin en snel ook. En dus zullen ze blijven komen. Is het niet voor een tv-programma, dan wel voor een schilderij, straatnamen of een boekwinkel vol strips.
Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLZ.nl.