Vorige week sprak ik voor de studenten Geschiedenis aan de Universiteit van Groningen. Onderwerp: ‘Politiek leiderschap’. Het was een mooie avond. Volle bak, goede vragen, gemengd gezelschap. Daartoe hoorde ook een drietal jongelui van PvdA-huize. Vrolijke types, geestig en opgewekt. Geen dwarsdoorsnee van de PvdA dus. Zij vonden dat Diederik Samsom weer lijsttrekker van hun partij moet worden. Ik was en ben het met ze eens.
We weten dat Samsom zelf weer opgaat voor het lijsttrekkerschap. Hij wil, zei hij onlangs, ook een interne verkiezingsstrijd. Ik vond, toen ik dat eerst las, maar niks. Zoiets leidt alleen maar tot publicitair gedonder. De pers zal vooral letten op de verschillen tussen de kandidaten. Die ook lekker opblazen. Denk even aan de VVD met de heisa indertijd tussen Rutte en Verdonk.
Ik denk er nu anders over. Vanuit Samsom’s strategie is het een sterke zet. Een mogelijke andere kandidaat – burgemeester Aboutaleb van Rotterdam – wil, zei hij, zich niet in de strijd werpen als Samsom mee doet. Dat is dat. Een andere gegadigde – vicepremier Asscher – overweegt, zei hij zaterdag in de Volkskrant, dat nu wel, maar het is de vraag of hij het zou redden. Zijn appeal op de gewone PvdA-kiezers is toch minder groot dan dat van Diederik.
Toen ik deze column ging schrijven las ik in Trouw een kort stukje (met daarin ook de fraaie tekst dat de PvdA nooit vies is van bloederigheid in eigen gelederen) dat het Friese Kamerlid Lutz Jacobi bereid is Samsom uit de dagen: ‘al is het alleen maar om de anderen angst in te boezemen’. Zij is leuk, origineel en een beetje gek in de goede zin van het woord.
Samsom durft. Zo zit hij ook in elkaar. Hij boekte bij de vorige Kamerverkiezingen een prachtige uitslag. Hij had direct daarna de wil en de moed om met Rutte in zee te gaan. Die twee mochten en mogen elkaar. De beste garantie voor een goed partnerschap. Geven en nemen dus, op basis van wederzijds vertrouwen.
De PvdA staat er in de peilingen heel slecht voor. Maar de ervaring leert dat pas in de laatste zes weken van de campagne het pleit beslecht wordt. Dat is althans mijn ervaring. En ook de PvdA heeft dat meegemaakt. Denk aan de revival bij het aantreden van Wouter Bos. Die vertrok overigens ineens omdat hij meer aandacht aan zijn kinderen wilde besteden en diens opvolger, de burgemeester van Amsterdam, bleek, na een korte euforie, geen succes.
De PvdA – beseft ze dat wel? – lijdt onder wat we zien in de landen om ons heen. Kijk naar Engeland, Frankrijk, Oostenrijk pas nog, waar de socialistische partijen er bij de bevolking slecht voorstaan. De PvdA zal de strijd aan moeten. Niet tegen de SP. Die heeft niet kunnen profiteren van de neergang van de PvdA, dus dat is niet zo zinvol. Nee: veel kiezers van de PvdA zijn overgestapt naar de PVV.
Een partij die op onderwerpen waar veel mensen echt mee zitten( hun werk, de zorg, hun toekomst, de veiligheid, hun woonomgeving) een koers vaart die ervoor gezorgd heeft dat veel teleurgestelde mensen de PvdA de rug toe hebben gekeerd.
Betrokkenheid dus. Eén advies nog aan Diederik Samsom: je bezighouden met de toekomst van de mensheid is prima. Maar vooral, je bezighouden met de mensen, hun vertrouwen terug winnen.
Dat is niet eenvoudig, maar daar gaat het wel om.
