Zojuist is de wet die het verbod op smalende godslastering wil afschaffen aangenomen in de Tweede Kamer. Een goede zaak! In 2009 schreef ik dit wetsvoorstel dat het verbod op smalende godslastering wilde schrappen. Aanleiding voor dit initiatief was de moord op Theo van Gogh in 2004. De extremistische moslim Mohammed B. vermoorde Van Gogh omdat hij zich onaardig had uitgelaten over de islam.
Toenmalig minister Donner van Justitie reageerde hierop door te pleitten voor het ‘afstoffen’ van een in onbruik geraakte wet tegen smalende godslastering. Dat vond ik de omgekeerde wereld. Iemand wordt vermoord vanwege zijn mening, en dan zouden we de moordenaar belonen met een wet die dit soort uitingen voortaan aan banden zou leggen. Als er iets met die wet tegen godslastering zou moeten gebeuren, is het afschaffen, niet afstoffen.
Niet alleen voor het Nederlandse debat moet er duidelijkheid zijn over de vrijheid van meningsuiting. Ook als signaal naar andere delen van de wereld is dat van belang. Religiekritiek ligt namelijk onder vuur. Zelfs satire kan tot doodsbedreiging leiden. In sommige landen worden mensen zelfs vervolgd vanwege afwijkende opvattingen. In 7 islamitische landen worden atheïsten en humanisten bedreigd met de doodstraf. Maar ook christenen worden onder het mom van godslastering vervolgd in veel landen.
Ook dezer dagen komen er onrustbarende berichten tot ons. In Egypte wordt een komiek vervolgd voor godslastering omdat hij kritisch is op de rabiaat conservatieve islamitische regering. In Turkije wordt een pianist en atheïst vervolgd vanwege het feit dat hij kritiek heeft op de islam. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden van vervolging en achterstelling vanwege religiekritiek.
In 2008 besloot het Verenigd Koninkrijk al om het blasfemieverbod af te schaffen. Ook als signaal naar bovengenoemde landen. Goed dat Nederland dat voorbeeld nu volgt.
Ook u/jij kan wat doen! Steun HIER de actie van het Humanistisch Verbond om tegenwicht te bieden tegen de lobby van een aantal islamitische landen om op VN-niveau blasfemie aan te pakken.
Is het afschaffen van het blasfemieverbod dan een oproep om maar te gaan schelden op elkaar, blind elkaar te beledigen en ieders diepste gevoelens te kwetsen. Nee, natuurlijk niet. Respect en fatsoen is essentieel in het publieke debat. Maar de grens van wat een nuttige scherpe uitspraak is, en wat een onnodig scherpe opvatting is, moet niet in het strafrecht worden bepaald.
Boris van der Ham is voorzitter van het Humanistisch Verbond
