Er komt een nieuwe kletsapp op de markt en die heet ‘Allo’. En wat is nou de enorme plus van Allo? Je hoeft niet meer zelf te appen met je vrienden en familie, maar dat doet Allo voor je. Via de zogenaamde SmartReply-functie krijg je, voordat je zelf een reactie hebt verzonnen, ‘antwoordsuggesties’ in je eigen stijl. Die ‘eigen stijl’ leert Allo kennen door alles wat je appt – woorden, foto’s, filmpjes, emojis – te analyseren. De app maakt op basis daarvan een persoonlijk profiel van je, en geeft vervolgens ‘antwoordsuggesties’ op ‘jouw’ manier.
Fantastisch. Vergeet big brother is watching you, dit gaat een stap verder. Deze big brother kijkt niet alleen mee, maar neemt je sluipenderwijs ook nog eens je stem en je eigenheid af; eerst door je in het harnas van geprogrammeerde antwoorden op te sluiten, en daarna door die antwoorden te gebruiken om nog ‘betere’ antwoordsuggesties te doen. Uiteindelijk praten we helemaal niet meer met elkaar, maar wisselen onze smartphones voorgekookte reacties uit. Waarom zou je dat willen?
Wie Allo gaat gebruiken, geeft unieke menselijke input op ten gunste van een aantal standaard-voorkeuren van een machine. Dat is niet zo nieuw. Er zijn massa’s mensen die het fantastisch vinden om de lijstjes te volgen die bedrijven voor hen opstellen: boeken, hotels, schoenen, vakantiebestemmingen, restaurants, kleding, engazomaardoor. Het wordt allemaal ‘op maat’ aangeboden. Op de maat van je inkomen, je leeftijd, je seksuele voorkeur, je gender, je werk, je vrienden, je burgerlijke staat, je zoekopdrachten, je eerdere bestellingen en reserveringen. ’Ontdek jouw persoonlijke inspiratiepagina,’ mailt bol.com. Totale onzin! Wat je krijgt aangeboden heeft niets te maken met personalisering, maar alles met profiling; met als doel maximaal winstgevende voorspelbaarheid.
Apparaten die voor ons denken en handelen, beperken ons gedragsrepertoire en zorgen ervoor dat we afstompen. Ze wekken de suggestie dat ons als individu recht wordt gedaan, maar in werkelijkheid worden we gereduceerd tot categorieën. Dat is ook precies de bedoeling. Niet jij als persoon moet zo goed mogelijk bediend worden – nee, jij moet, met behulp van al die ‘gepersonaliseerde technologie’, met jouw gedrag en jouw keuzes de bedrijven bedienen die deze ‘behandelingen op maat’ gebruiken om hun producten zo succesvol mogelijk in de markt te zetten. En wie daar slaafs en onnadenkend in meegaat, geldt als een handige gebruiker van ‘slimme technologie’.
Allo, allo – dat geloof je toch zelf niet?