Iedere cultuur hangt aan elkaar van gekkigheid die je moeilijk kunt uitleggen. Sommige dingen worden gewoon gewoon. Maar zodra een gewoonte slachtoffers eist, zodra de verhouding tussen liefhebbers en de mensen die er last van hebben volkomen scheef is geworden, zodra zo’n gewoonte andere keiharde nadelen heeft, moet de vraag worden gesteld of hij voldoende oplevert om dat leed te rechtvaardigen, schrijft columnist Linda Duits.
Ruud voelde het al aankomen toen de discussie over Zwarte Piet haar einde naderde. Het beklemmende gevoel. De gemaakte knusheid in de winkels. De slogan ‘kerst lukt’ als een soort bedreiging in de Albert Heijn. Op televisie raakten ze niet uitgepraat over gezelligheid. Voor hem zal het niet gezellig zijn. Ruud is alleen. Tweeënhalve dag lang zal het weer duren, maar hij zal geen krimp geven. Hij heeft geen andere keuze dan het simpelweg te ondergaan.
Stel: Trudy wil een feestje organiseren. Omdat ze bang is dat er iets misgaat, zit ze al dagen in de stress. Ze zadelt haar familieleden daarom op met klusjes, zoals het afstruinen van winkelstraten om onmogelijke cadeaus te kopen of het maken van een tussengerecht-dat-geen-soep-mag-zijn zodat zij delen in haar stress. Ze laat het feestje lekker vroeg beginnen, zodat iedereen gedurende lange tijd op elkaars lip zit. Om het uur zal ze zeggen dat iedereen aardig tegen elkaar moet doen.
Het gezin van Trudy ziet maar één uitweg. Toneelspelen gaat beter met drank. Man Henk, dochter Katja en haar vriend Winston gaan van de prosecco bij de brunch naadloos over op de viognier. Trudy probeert hen te temperen door afkeurend te kijken. Als zoon Freek niet wenst op te kijken van zijn Tiny Death Star-game, ook al stelt Henk voor om te gaan kaarten, barst bij Trudy de bom. Ze gilt dat vrede op aarde ook in haar huiskamer moet gelden en grijpt uit wanhoop naar de port die eigenlijk bedoeld was voor de paté brûlée.
Als dat niet al bestond, zou u het dan een goed idee vinden?
Edgar heeft minder gedronken dan Joris, dus hij rijdt hij terug van Meppel naar Alkmaar. Hij had bovendien de eau de vie bij de koffie afgeslagen. Hij was dus allang niet meer zo dronken als ’s middags, toen Joris de discussie tussen hem en zijn vader over de tewerkstelling van bijstandtrekkers moest sussen. In de auto begint hij er niet over, maar hij weet dat het Joris dwars zit. Dronken tranen biggelen stilletjes over zijn wangen. Edgar kijkt opzij en zoekt naar woorden. De Daihatsu Cuore slipt. Edgar kan niet op tijd reageren op de boom die enkele seconden later hun voorruit versplintert.
Het bestaat al, maar zou u het anders ooit voorstellen?
Niet iedereen vindt het hier beschreven leed voldoende om tot mijn conclusie te komen en uiteindelijk beslist de meerderheid of iets blijft bestaan. Maar er moet over gepraat en geargumenteerd worden: hoezeer wij nu al neerkijken op landen zonder homohuwelijk, bewijst dat vooruitgang mogelijk is en dat ook diepgewortelde tradities razendsnel kunnen veranderen.
Het is een ondankbare taak, maar ik zal de discussie deze keer openen: kerstmis geeft zo veel mensen een ellendig gevoel en doet zo veel mensen alcohol misbruiken dat het plezier van de liefhebbers, hoe talrijk ook, daar wat mij betreft niet tegen opweegt. Zo, nu mag u. Geen geweld alstublieft en ‘ja, maar het hoort erbij’ zal niet als argument worden geaccepteerd.