David Camerons Big Speech over ‘Europa’ moet nog gehouden worden, maar de indicaties zijn niet goed. Alles wat in de aanloop naar een historisch bedoelde toespraak mis kon gaan, liep fout.
Het begon met een slordig geformuleerde opmerking tijdens een persconferentie in Brussel. Dat was vorig jaar juni. Opheldering was gewenst. Kon hij, vroeg de Sunday Telegraph aan Cameron, zijn Europese gedachte toelichten in een door hem zelf geschreven artikel? Natuurlijk kon hij dat, zei Cam. Maar eigenlijk kon hij het niet. Niet iedere Europese leider heeft een Europees beleid. Cameron, hadden sommigen al besloten, had er geen. Dat het verhaal voor de zondagskrant toch opviel was vanwege de conclusie ‘dat de termen Europa en referendum elkaar niet uit hoeven sluiten’. Feest in de rechtse pers en bij de Eurosceptici. Er zou dus toch een referendum komen over het Britse lidmaatschap van de EU. Maar wanneer en onder welke voorwaarden? In het najaar zou de premier er meer over zeggen, zei Downing Street.
Het najaar werd ‘voor de kerst’. Voor de kerst werd 22 januari. En die datum werd eergister teruggeschoven naar vrijdag de 18de. Voor die plotselinge vervroeging was trouwens Angela Merkel te danken. In een haastig of geirriteerd of ronduit boos telefoongesprek (afhankelijk van welke kranten je erop na leest) had de bondskanselier Dave Cam erop gewezen dat de 22ste januari de datum was waarop Frankrijk en Duitsland de 50ste verjaardag van hun verzoening zouden vieren. Misschien niet het beste moment, had Merkel gesuggereerd, voor een toespraak die in veel lidstaten zou worden uitgelegd als anti Europa. Londen had weer eens bewezen zich niet alleen in een andere tijdzone te bevinden, maar op een geheel eigen planeet. Als we de Financial Times moeten geloven (en waarom niet) zou het gedoe om tijd en lokatie van de Big Speech uit de comedy serie Yes Prime Minister gelicht zijn. Volgens de zalmroze krant was het eigenlijke plan geweest de Big Speech ook nog in Berlijn te houden. Op de dag dus van al die Frans-Duitse hartelijkheid.
En daarom werd het Nederland. Waar kon Cam anders terecht? Bovendien heeft de Britse regeringsleider in Mark Rutte een ambtgenoot die nog het dichtst in de buurt komt van een echte bondgenoot. En als je Dave Cam heet kun je alle steun die je geboden wordt gebruiken.