Zo. Dus staatssecretaris Martin van Rijn danst naar de pijpen van de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK). Een club die zooo wetenschappelijk is ingesteld, dat ze tegen wetenschappelijk onderzoek is naar methoden die haar niet zinnen. Want ja, methoden waar de VtdK op tegen is, zijn vanzelfsprekend ondeugdelijke methoden. Dat begrijpen wij toch wel! Zo stom zijn wij toch niet! We willen de Jomanda’s van deze wereld toch niet vrij baan geven! Nee, dat willen we inderdaad niet – al legde neurowetenschapper Floris de Lange me ooit wel uit hoe dat nou kan, die wonderbaarlijke genezingen door de man uit Nazareth en het medium uit Tiel. Denk nooit dat er niets te leren valt, mensen van de VtdK. De wil om onderzoek te doen moeten we koesteren, niet afbreken. Dat geldt te meer wanneer het gaat om dat fantastische, complexe orgaan tussen de oren, waar we nog maar zo weinig vanaf weten. Afijn. Waar gaat het om.
Op vrijdag 5 juni vindt in Amsterdam het alzheimer symposium ‘The future of brain research’ plaats. Behalve de drie hoofdsprekers zou ook staatssecretaris Martin van Rijn acte de presence geven, maar hij heeft afgezegd. Te druk met het #pgbalarm denkt u, maar dat kan het niet zijn. Want dan had hij wel een vervanger gestuurd. Hij wekt de indruk dat hij gehoor geeft aan de oproep van de VdtK, die een kruistocht voert tegen ‘integratieve geneeskunde’. De VtdK maakt in harde bewoordingen korte metten met de Indiaas-Amerikaanse arts en goeroe Deepak Chopra, een van de drie hoofdsprekers op het symposium. Hij is, aldus de VtdK, een charlatan die wartaal uitslaat.
Chopra denkt dat een vleesloos dieet, meditatie en een gezonde levensstijl kunnen helpen tegen alzheimer. De gerenommeerde, in alzheimer gespecialiseerde, Harvard-neurowetenschapper Rudolf Tanzi gaat de effecten daarvan onderzoeken op gezonde vrijwilligers. Schande! – wat u zegt.
Hoogleraar klinische geriatrie Marcel Olde Rikkert , directeur van het Radboudumc Alzheimer Centrum, is het niet met u eens. Hij zegt: ‘Het wordt hoog tijd dat we in Nederland dergelijke gemengde behandelingen gaan onderzoeken bij alzheimer’. Dat vindt Olde Rikkert niet zomaar, blijkt uit dit blog. Door goed te luisteren naar zijn patiënten, kwam hij erachter dat de bejegening van mensen met alzheimer cruciaal is om hun welzijn en functioneren te verbeteren, en dat ook een kopje groene thee daarbij kan helpen.
We weten niet in welke mate een aangepast dieet, een gezonde levensstijl en meditatie alzheimer kunnen uitstellen of vertragen. We weten wel dat geen enkel medicijn de ziekte kan voorkomen, genezen of afremmen. Is het dan echt zo’n gek idee om eens wat verder te kijken? Olde Rikkert was destijds sceptisch, maar niet afwijzend. Hij schrijft: “Ervaringsdeskundigen weten dus heel goed wat wel en niet helpt. Toch bliksemt het vaak tussen mantelzorgers en hulpverleners, omdat ze een verschillende taal spreken.”
Zelfs als er geen bewijs is voor de werkzaamheid van een aanpak of methode, moet je uitzoeken hoe het kan dat die mensen wel helpt. Welke (brein)mechanismen kunnen daarbij van belang zijn? Hoe ‘helend’ kunnen de hersenen zijn? En welke rol spelen levenservaringen en betekenisgeving? Wie dat wil weten, heeft niet alleen belangstelling voor de ziekte, maar ook voor degene die ermee moet dealen; en voor diens beperkingen, wensen en mogelijkheden om dat te doen. Een uitstekende zaak waar juist Martin -‘eigen kracht’- van Rijn voor zou moeten pleiten.
Beste staatssecretaris, ga niet mee in het onwetenschappelijke gebrek aan nieuwsgierigheid van de VdtK, en kom alsnog!