De jongen schoof gisteren aan bij De Wereld Draait Door en zei allerlei zinnige dingen. Dat de weg van de journalistieke hel bijvoorbeeld is geplaveid met goede bedoelingen. Want journalisten hebben nog wel eens de neiging zichzelf te zien als het morele geweten van Nederland en kunnen soms de verleiding niet weerstaan om een domineespreek te verwarren met objectieve journalistieke berichtgeving. Journalisten hebben soms de neiging onwelgevallige feiten even niet te benoemen, want ja: koren op de molen van Wilders. Of de neiging om kwetsende cartoons maar niet meer te plaatsen want ja: kwetsend voor moslims en ook weer koren op de molen van Wilders. Sywert (ik mag Sywert zeggen) waarschuwde voor zelfcensuur onder journalisten.
Dat het principe van (zelf-) censuur journalistiek onwaardig is en zelfs averechts kan werken, bleek afgelopen dagen uit de (volledig terechte) ophef die is ontstaan omtrent de doofpotaffaire in Zweden met betrekking tot de massa-aanranding van tienermeisjes. Of beter gezegd: de ophef met betrekking tot de identiteit van de daders.
Want in principe is de grootste schokgolf niet vanwege de massa-aanrandingen an sich. Het is weinig schokkend om aanranding en verkrachting schokkend te vinden, tenslotte. Dat is een algemene opvatting die praktisch zonder uitzondering voor iedereen geldt. Nee, het gaat hier vooral om de gemene monoculturele deler van de daders waardoor iedereen in rep en roer is. Of nou ja, in rep en roer: totale schuimbekkende hysterie is wellicht een betere omschrijving.
Als je dan ook nog eens, zoals Sywert, de kapitale beginnersfout maakt om je cijfertjes niet op orde te hebben merk je pas hoe verziekt, hoe hysterisch en hoe paniekerig het debat in Nederland wordt gevoerd. Of nou ja: hoe er eigenlijk vooral geen debat mogelijk is: Sywert werd neergesabeld.
Zeker, deze statistische uitglijder is geheel op het conto van Sywert zelf te schrijven. En ja, methodologische zaken zoals associatie, correlatie, relatie en causatie zijn allemaal rete-ingewikkeld voor de leek – maar juist bij een uitermate gevoelig onderwerp als deze is het des te belangrijker die feiten goed op een rijtje te hebben. Collega politicoloog Tom van der Meer (UvA) maakte zich ook terecht kwaad om deze kapitale blunder.
Stomme fout. Foei Sywert: volgende keer nee zeggen, of je mond houden.
Maar het was te laat. Tout fatsoenlijk Twitter rook bloed. Er werden tenslotte een paar zinnige dingen gezegd aan tafel over immigratie, integratie en ingewikkelde maatschappelijke vraagstukken. Dingen waarvan iedereen op zijn vingers kan nagaan dat deze zullen resoneren bij het publiek thuis, hetzelfde publiek dat men nou juist niet lijkt te vertrouwen met feiten. Omdat het publiek daar wel eens gekke dingen mee zou kunnen gaan doen, zoals Wilders in de kaart spelen. Dit als discussiepunt naar voren brengen is op zichzelf al pijnlijk, dus als degene die het naar voren brengt zijn standpunt illustreert met verkeerde cijfers, is het feest voor ‘de overkant’.
Hiep hiep hoera! We hoeven ons tenminste niet te verantwoorden! Het ligt niet aan ons! Het ligt aan Sywert. Aan Wierd Duk. Aan guurrechts. Aan Wilders. Aan vreemdelingenhaters. Aan racisten. Aan de redactie van DWDD. Aan GeenStijl. Aan TPO. Aan alles waartegen wij, weldenkende mensen, u onwetende burger graag tegen willen beschermen. Feiten mogen gerust sneuvelen op het altaar van het anti-populisme.
Dus mag je, na Van Jole tegen Wierd Duk, best je tweede karaktermoord van de week plegen door de keurige Sywert van Lienden er van te beschuldigen dat hij expres met foute cijfers kwam omdat hij “dacht dat het publiek [dit] op prijs zou stellen“. Alles voor de goede zaak.
Wat die goede zaak ook alweer is? Herinnert u zich nu nog de kwestie waar de eerste alinea over ging. Nee hè? Mooi zo.
