Eigenlijk wilde ik een stukje tikken over het EU-verdrag met Oekraïne. Dat de Eerste Kamer daar vorige week mee instemde ondanks dat het volk veertien maanden geleden per referendum ‘Njet’ heeft gezegd. Dat ‘we’ alsnog plat op de buik gaan voor ‘Brussel’ (en Kiev) en dat de geschiedenis zich herhaalt. In 2005 werd aan de burgers (voor het eerst in 200 jaar) advies gevraagd over de EU-Grondwet. Ook toen stemde 61 procent van de kiezers tegen. Ook toen besloten politici uiteindelijk contrair aan hun achterban; na enkele aanpassingen (o.a. de naam), werd het Verdrag (van Lissabon) aangenomen. Vraag het ons dan niet, zou ik, à la Henk Spaan, geschreven hebben. Het komt het participatief appetijt van de burgers niet ten goede en duwt hen verder in de armen van anti-politiek en populisme.
Dit keer werd de democratische achterdeur gevonden via een geitenpaadje en een inlegvel. Hoe ingenieus ook, klinkt dat laatste als maandverband, evenzeer een doekje voor het bloeden. Uiteraard was ik van plan, erg trendy, om Alexander Pechtold de oortjes te wassen omdat D66 – de uitslag was immers tweemaal niet wat de partij ervan verwacht had – het raadgevende referendum doodleuk bij het grof vuil zette, nota bene haar very bestaansreden. Dat D66 nu ‘voltooid leven’ als enig kroonjuweel heeft en dat dit zeer toepasselijk is. Ik had de draai van de senatoren van christelijke signatuur, die gewend zijn om te knielen, verklaard in de geest van Pinksteren, waarbij in dit geval de Heilige Merkel en Juncker van bovenaf (lees: Berlijn en Brussel) namens de Europese NCRV-familie tot hen spraken.
Dat deze ‘verticale lobby’ kan verklaren waarom de Commissievoorzitter zestien minuten na de stemming een verklaring uitstuurde waarin politici die mee hadden gewerkt aan dit levenseinde van directe burgerinspraak, werden bedankt. De mensheid werd gefeliciteerd met de Oekraïne-overeenkomst welke de toekomst van ons continent drastisch zal veranderen. Daar was het Nederlandse volk al van overtuigd maar dan in negatieve zin; reden van de nee-stem en het ‘inlegvel’ waarmee premier Rutte hen trachtte te apaiseren. Daarom liet hij annexeren (een bekend begrip ter plaatse) dat de Overeenkomst zeker geen opstapje is naar EU-lidmaatschap. Dat die belofte reeds binnen een kwartier onderuit werd gehaald door Juncker: “Ukraine’s place is in Europe. Ukraine’s future lies with Europe”, mag een wereldrecord in politiek autisme genoemd worden. Temeer als je ziet dat de Oekraïners, toch niet gespeend van corruptie en criminaliteit, inmiddels zonder visum de EU-landen mogen bezoeken. We stonden erbij en we keken ernaar.
Dat had ik willen opschrijven. Maar na de aanslagen in het Verenigd Koninkrijk dacht ik, ach, waar maak je je toch druk om? Dan maar een keertje geen column.
