Een echte opstand neemt een lange aanloop. Sinds 2002 wordt er gerommeld aan de poorten van de elite in ons land. Fortuyn, LPF, PVV. De boze burger koelt maar niet af. Sterker, de afstand tussen burgers en elite groeit en – Marx zou er uit z’n graf voor opstaan – een nieuwe klassenstrijd lijkt aanstaande.
Wie die strijd niet ziet, moet maar eens kijken naar de intensiteit van het publieke debat. Of het nou gaat over de opvang van vluchtelingen, het tekenen van een associatieverdrag, terreuraanslagen of de rol van religie, het debat wordt door boze burgers én elite gevoerd op leven en dood. Argumenten – de conventionele wapens – worden in no time ingeruild voor nucleaire varianten en gifgas. Het open debat sterft, en wat overblijft is een zinloze scheldpartij.
Boze burgers kunnen schelden, maar de elite kan er ook wat van. Via nieuwe en oude media. Een voorbeeld: het dedain van columnist Arnon Grunberg voor het gewone volk druipt dagelijks van de Volkskrant. Hij heeft het over ‘de verwende boze burger als pervers neveneffect van 70 jaar vrede en welvaart’, die ‘niks anders kan dan verontwaardigd zijn’. “Haat is zijn bestaansrecht.” Grunberg ziet vast zijn verachting wel, maar heeft-ie ook door hoe diep zijn eígen haat zit? De haat voor het ‘verwende’ mokkende deel der natie.
Omdat er één de verstandigste moet zijn – en de elite voor die vacature als eerste in aanmerking komt, zou je zeggen – adviseer ik de maatschappelijke bovenlaag om verzoening te overwegen. Het is bovendien in uw eigen belang, want een beetje bovenlaag weet dat, bij een full scale klassenstrijd, de elite het onderspit delft. De anderen zijn met meer.
Handig opstapje naar verzoening is begrip: waarom blijft de burger zo boos?
Antwoord: de burger wil gehoord worden en – in ruil voor zijn belastingcenten – enige invloed in de oplossingen voor de problemen waarmee hij te maken heeft.
En er is nog een reden tot boosheid: de mentaliteit van de elite. Een voorbeeld van die woestmakende mentaliteit lezen we deze week in een mooi gedocumenteerd stuk van Elma Verhey op ThePostOnline naar aanleiding vandeze column van Auke Kok.
Het is het ontluisterde verhaal van een Amsterdamse buurt waar de elite het al meer dan honderd jaar voor het zeggen heeft en er al honderd jaar tegen een lage huur in dure huizen woont. De sociaaldemocratie zit diep in het DNA van de betreffende woningbouwvereniging, maar er komt al honderd jaar geen arbeider in. Er wonen opvallend veel mensen uit de hoek van de Volkskrant, VPRO en . Ondanks de sociale pretenties van de verwende bewoners blijft de deur dicht voor mensen met een laag inkomen, die er ook best zouden willen wonen voor zulke lage huren. Toen recent drie (!) vluchtelingen een plekje in de buurt dreigden te krijgen, kwamen deze keurige mensen op links – die de ‘verwende boze burger’ zo graag de maat nemen – zelf in verzet tegen vluchtelingen. U denkt: wat een hypocriete bende. Bewoner Bert Vuijsje noemt de buurt ‘een oase van progressieve beschaving’.
Geachte elite, uw land heeft u hard nodig, nu en in de toekomst. Steek uw hand uit naar de boze burger en gedraag u een beetje. Want een echte opstand kost ons allemaal te veel.
Deze column werd eerder gepubliceerd op RTL Z.
Bekijk ook elke donderdag op RTL Z het programma ‘Dunk’ met Roderick Veelo.
