Beste Hugo,
Geweldig!
De manier waarop jij en Carin Gaemers nu al maanden de strijd aan hebben gebonden met de heersende machten in de (ouderen)zorg. En het succes waarmee jullie via de eigen website en de reguliere media aandacht hebben losgeweekt voor de schrijnende toestanden in verzorgingstehuizen. Wat jullie actie zo bijzonder maakt, en effectief, is dat jij, Hugo, vanaf het allerkleinste microniveau, de zorg om je eigen moeder, in actie bent gekomen. En je je noch van tevoren, noch tijdens het starten, noch tijdens het opvoeren van jullie actie hebt laten overrompelen door het besef tegen welke immense machten jij en Carin bezig zijn het op te nemen. Je kunt jullie vasthoudendheid ‘naïef’ noemen, maar ikzelf ben geneigd het te kenschetsen als ‘extreem productieve blindheid’: gewoon, star voor ogen blijven houden waarvoor je in actie bent gekomen – menswaardige zorg voor kwetsbare ouderen – en alle praatjes eromheen maar op één manier beoordelen: hoe snel helpt het de schrijnende toestanden in de verzorgingstehuizen op te lossen?
Wat, jammer genoeg, onderbelicht blijft, is dat jij en Carin, met jullie oprechte engagement, betrokkenheid en effectieve manier van actievoeren, veel méér blootleggen dan alleen wantoestanden in de verzorgingstehuizen. Met jullie ‘extreem productieve blindheid’ zijn jullie bezig aan te tonen dat de bureaucratie (alsmede de politiek die deze bureaucratie faciliteert) niet alleen een sta-in-de-weg is bij het concreet verbeteren van, in dit geval, de ouderenzorg, maar (erger) een organisatiemodel heeft geschapen waarin de menselijke waarden zijn ‘omgedraaid’. In wezen voeren jullie actie voor wat verzorgingstehuizen bovenaan hun lijstje moeten hebben staan! Te weten: goede, menswaardige zorg voor hen die dat het meeste nodig hebben (en voor wie een nieuwe dag zonder die zorg ‘een vierentwintig uur durende hel’ is). Begrijp je, Hugo, dat ik, behalve door golven van warme sympathie voor jullie actie, ook af en toe bezocht wordt door een inktzwarte wolk, die zegt: ‘Dit kán niet waar zijn!’ En die vraagt: ‘In wat voor wereld leven wij dat een bekende columnist via de publicitaire mallemolen moet afdwingen dat de verzorgingstehuizen, en de instanties die hen faciliteren, eindelijk gaan doen waarvoor ze op aarde zijn?’
Misschien zie ik het verkeerd, maak ik het groter dan het is, maar volgens mij is het succes van jullie actie deels te danken aan het feit dat het pijnpunt waarop jullie drukken niet alleen de ouderenzorg betreft, maar ook andere sectoren: onderwijs, cultuur, justitie, armoedebestrijding. ‘Het systeem’ en de regels die het produceert, zijn allang niet meer geworteld in concrete ervaringen – zoals jij die met je moeder doormaakt – maar in papieren werkelijkheden, die een monopolistische bureaucratenklasse elk moment naar zichzelf toe kan rekenen. Met kwijlende, ijlende, veronachtzaamde, verwaarloosde oudjes, moederziel alleen in een hoekje wegkwijnend, als al te logisch gevolg. En, in het onderwijs bijvoorbeeld (als gevolg), een leger aan gefrustreerde en chronisch ondergewaardeerde leraren.
Misschien vind je mijn constatering niet zo prettig, Hugo, of overdreven, sorry dan, maar volgens mij ben jij samen met Carin een lesje oppositie voeren aan het geven, waar alle oppositiepartijen in de Tweede Kamer een puntje aan kunnen zuigen. Zelden zag ik de noodzaak van een cultuuromslag, van het weer serieus nemen van ‘signalen van onderaf’, van de spreekwoordelijke ‘menselijke maat’ als uitgangspunt, zó overtuigend geagendeerd als met jullie actie ‘Scherp Op Ouderenzorg’. Ja, Hugo, volgens mij ben je de afgelopen maanden uitgegroeid tot de grootste en meest relevante systeemcriticus van Nederland.
Ik durf te wedden dat nergens in het aankomende verkiezingscircus scherper op onze kernproblemen zal worden ingezoomd, dan jullie nú al hebben gedaan met de actie voor menswaardige ouderenzorg.
En, nu jullie beet hebben, laat niet los, Hugo en Carin. Bijt door!
Met hoogachtende groet, Hans van Willigenburg
Dit stuk verscheen eerder op Stadslog Rotterdam
