We kunnen hun paspoort intrekken, we kunnen hun studiefinanciering afpakken, het zal allemaal niet helpen. Jihadisten kun je alleen bestrijden door ze voortdurend in de gaten te houden. Dat kost veel mensen – en veel middelen. Donderdag moet minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk in de Tweede Kamer opnieuw zijn bezuinigingen op de AIVD verdedigen. Een jaar geleden stond ik bijna alleen in mijn verzet, nu lijkt zich een breed front te vormen tegen de afbraak van de geheime dienst.
Op woensdag 11 september 2013 hield de Tweede Kamer op mijn verzoek een hoorzitting over de bezuinigingen op de AIVD, omdat minister Plasterk de Kamer weigerde te informeren over de gevolgen van deze bezuinigingen. Mensen binnen de dienst maakten zich zorgen over het verlies van operationele capaciteit, die jarenlang met veel geld en moeite is opgebouwd. De minister verbood de hoofden van AIVD en MIVD naar de Tweede Kamer te komen en stopte ook de medewerking van buitenlandse diensten. Gelukkig wilde de Kamer wel spreken met deskundigen, die allemaal hun ongeloof uitspraken over de bezuinigingen.
De afgelopen jaren is veel in de AIVD geïnvesteerd, op initiatief van de Tweede Kamer. In januari 2007 had ik in de Kamer een debat over Mohammed Bouyeri, die in november 2004 Theo van Gogh had vermoord. De Kamer wilde meer weten over het optreden van de AIVD en liet toezichthouder CTIVD een onderzoek doen. De conclusies waren vernietigend: de AIVD had niet voldoende aandacht gegeven aan Mohammed Bouyeri, terwijl de dienst genoeg aanwijzingen had dat hij een belangrijke rol speelde in de Hofstadgroep. Sindsdien is veel geïnvesteerd om dit soort fouten te voorkomen.
Mark Rutte en Diederik Samsom snappen weinig van geheime diensten, anders hadden zij in het regeerakkoord niet zulke bezuinigingen op de AIVD opgenomen, oplopend tot meer dan 25 procent. Bij geheime diensten moet je niet denken in jaren, maar in decennia, omdat mensen moeten worden opgeleid en netwerken moeten worden opgebouwd. Met deze bezuinigingen wordt al deze kennis en al dit kapitaal vernietigd. Bovendien gaan VVD en PvdA voorbij aan de reden waarom de afgelopen jaren zoveel in de AIVD is geïnvesteerd: omdat de dienst problemen had om geradicaliseerde moslims in de gaten te houden.
Als er één Kamerlid is dat de afgelopen jaren kritiek heeft gehad op de geheime diensten, ben ik het wel. Maar ik voel ook de plicht om te waarschuwen als de politiek de diensten het werken onmogelijk maakt. Na SP en D66 hebben ook PVV en CDA aangegeven dat bezuinigen op de AIVD onverantwoord is en nieuwe investeringen nodig zijn. VVD-Kamerlid Klaas Dijkhoff zei vrijdag in NRC Handelsblad dat dit een slecht moment is om te bezuinigen. Minister Timmermans hintte zondag bij WNL op wijziging van het beleid. We moeten minister Plasterk bevrijden van deze molensteen. Door donderdag een breed front te vormen tegen de afbraak van de geheime dienst.