Beste mevrouw Kaag,
Ik hoorde u gisteren de Abel Herzberg Lezing uitspreken.
U zei onder meer:
Maar er is ook een andere stilte.
Een die verre van heilzaam is.
Een donkere en bedreigende stilte.
Een bepaalde stilte in de samenleving.
In de politiek.
De stilte van wel weten wat er speelt.
Horen wat er geroepen wordt.
Maar het er niet over hebben.
En er ook niet echt iets aan doen.
De stilte van het zwijgen voor het gemak.
De stilte die de plaats inneemt van woorden die té ongemakkelijk zijn, die te veel ‘gedoe’ geven, die gevaarlijk zijn.
De stilte van de angst er niet meer bij te horen als je niets zegt over de racistische grappen in een vrienden app groep.
De stilte van de cabaretier, die – bang voor bedreiging – een grap niet maakt.
De stilte van de politicus, die iets niet zegt omdat het haar of hem stemmen kan kosten.
Die stilte, de stilte van het wegkijken, is onheilspellend.
Die stilte kan langzaam maar zeker aanzwellen tot collectief zwijgen.
Een zwijgen dat uiteindelijk oorverdovend kan worden.
Dat maakt dat we de risico’s in onze samenleving niet meer zien.
Dat we de signalen niet meer verstaan.
De bittere les van de geschiedenis is dat in de stilte van het zwijgen de dissonant van stigmatisering, uitsluiting en vervolging manifest wordt.
Ik dacht: YES!
U zegt het gewoon.
En mijn gedachten gingen uit naar die persconferentie in Duitsland. Ik zag weer voor me hoe Angela Merkel schaapachtig stond toe te kijken hoe een journalist werd afgevoerd omdat de Turkse dictator Erdogan niet gediend was van diens T-shirt, waarop een pleidooi stond voor persvrijheid in Turkije. Hoe tientallen journalisten die vertoning even schaapachtig aanschouwden en overgingen tot de orde van de dag, zonder ook maar één teken van protest.
Die stilte, de stilte van het wegkijken, is onheilspellend.
Misschien moet u, als lid van onze regering, het volk eens oproepen. Iets als: “Wees niet stil! Wij zijn met velen. Onze stem is nodig. Ons handelen is nodig.”
Dan maak ik als tegenhanger van die vlaggen waar de soldaten van dictator Erdogan mee zwaaien ondertussen even een T-shirt voor ons.
Omdat we Nederlanders blijven: nu te koop met 15 procent korting.
Groet,
JanD
