Beste Theo, je legt me het een en ander uit, maar jouw positie blijft nogal onduidelijk. Voor verdere discussie is het misschien handig als je stelling neemt. Ik zie de Bijbel inderdaad als een achterhaald verklaringsmodel, maar hoe zie jij de Bijbel? Is het voor jou meer dan een verzameling oude verhalen over een oude wereld? Wetenschappers die de Bijbel met de evolutieleer proberen te rijmen moet je een beetje wantrouwen. Uit nostalgische, of existentiële overwegingen houden ze vast aan een volledig achterhaald geschrift.
Vermoedelijk omdat ze in hun kindertijd een wereldbeeld hebben opgebouwd waar ze maar geen afstand van willen, durven of kunnen nemen. En natuurlijk zou je evolutie in de Bijbel kunnen passen ‘tussen de regels door’ , maar ik zou de evolutie ook in de handleiding van mijn koffiezetapparaat kunnen passen, dus waar hebben we het over. Dat is ook het verraderlijke van de Bijbel, je kan er alle kanten mee op, en alles rechtvaardigen. Het is een kwestie van semantiek.
Dogma
Intelligente christenen – contradictio in terminis? – die er een humane moraal op na houden zullen hun geloof inderdaad niet met geweld opleggen, en zullen ruimte scheppen voor debat en interpretatie op verstandelijke gronden. Echter, zulke mensen zijn een zeldzaamheid. Het is heel naief van je om het blinde geloof van de meerderheid te bezien als onschuldig. Het christendom heeft een erg bloederige geschiedenis nietwaar? En wist als geen ander hoe ongelovigen uit te roeien danwel met geweld te bekeren of met intimidatie te binden aan de kerk. Niet op basis van verstand, maar op basis van dogma, wet en brute machtsuitoefening in naam van God en dus onbetwistbaar. De donkere middeleeuwen hebben we niet aan het verstand te danken, maar aan het ontbreken daarvan.
Bergrede
Jezus’ leer, ik moet het je nageven, is moreel gezien zo slecht nog niet. Het is altijd verstandig de menselijke verlangens en driften in te perken, aangezien wij nogal wrede beesten (kunnen) zijn. Met vergeving en geweldloosheid is eveneens niets mis (alhoewel niet altijd even handig als je wil overleven), en hypocrisie en narcisme zijn nare eigenschappen. Maar als hij over zijn onzichtbare Vader begint, haak ik af.
Ik ben het niet met je stelling eens dat Richard Dawkins de gelovigen aanvalt op hun meest naïeve aannames. Hij valt ze wel degelijk op elk punt aan, met harde argumenten, en terecht. Over welke ‘ grote denkers’ binnen het christendom – die onweerlegbare argumenten hebben – heb je het? Bestaan die? Natuurlijk zijn er veel filosofen die in God geloven (Erasmus, Kierkegaard, Kant op zijn manier) maar op het gebied van de religie hebben zij nooit sluitende argumenten kunnen aanvoeren. Geen enkel godsbewijs heeft de kritiek overleefd.
Christenen met wat verstand zijn in mijn ogen niet intelligent, omdat ze de consequenties van feilloze tegenargumenten niet aanvaarden. In plaats daarvan blijven ze geloven in een ontmaskerd concept. Een waarlijk intelligent iemand is bereid te ontwaken uit de zoete slaap van zelfbedrog, ook al betekent dit een pijnlijk ontwaken.
Brieven aan een theoloog is een doorlopende correspondentie tussen atheïst 2.0 Joep Smaling en Protestants theoloog 2.0 Theo Zijderveld.
