Zo’n vijftien jaar geleden liep ik stage in de Tweede Kamer. D66 had een zolderkamertje waar wel zes stagiairs achter drie bureau’s zaten. Af en toe kwam er een dertiger binnen om even met ons te kletsen. Een keurige meneer in pak die altijd goed op zijn woorden lette. Nee, dit was niet onze stagebegeleider, maar een beleidsmedewerker van de SGP, de partij van wie D66 dit zolderkamertje in bruikleen had gekregen. Geen politieke afstand was destijds zo groot als die tussen D66 en de SGP, maar dat deerde voor de persoonlijke verhoudingen niets.
Twee jaar geleden waren er Tweede Kamerverkiezingen. In een kerk op loopafstand van de Tweede Kamer presenteerde de SGP haar verkiezingsprogramma. De SGP-voorlichter onthaalde me alsof ik Sinterklaas was. Ik kreeg koffie en koek. Ik wilde in die periode ook Kamerleden interviewen. De voorlichter vond dat ik Kees van der Staaij moest spreken en zo geschiedde. Van der Staaij is een vriendelijke man die in heldere taal uitlegt wat hij vindt. Zouden we er daar niet meer van nodig hebben, vroeg ik me af.
Vorig jaar deed de SGP een op voorhand kansloze poging om in Amsterdam in de gemeenteraad te komen. De drie SGP-Kamerleden kwamen naar Amsterdam Zuidoost, waar een avond inclusief gebed op het programma stond. Je krijgt bij de SGP van iedereen vriendelijk een hand. Ze kunnen daar bij veel rechtse partijen nog wel wat van leren, zou ik zeggen. Na een interview met de Amsterdamse lijsttrekster Paula Schot kon ik ook over haar niets negatiefs melden. Een vlotte vrouw die opvallend helder haar standpunten verwoordt.
Toen ik deze zomer een serie wilde maken over net gekozen raadsleden lag het dan ook voor de hand iemand van de SGP te zoeken. Dat werd Tom de Nooijer, met zijn achttien jaar destijds het jongste raadslid van Nederland, al is hij die titel alweer kwijt. Hij debatteert in Oldebroek beter dan sommige van zijn oudere collega’s. Hij doet geen vlieg kwaad. Wij hadden deze zomer een leuk gesprek. Erg SGP’erig vind ik hem niet, maar Tom doet wel nuttige dingen en heeft nog een achterban ook. Kom daar elders maar eens om.
Deze week bleek dat die vriendelijke Kees van der Staaij een verklaring heeft ondertekend die niet zo aardig is voor homo’s. Ik vermoed dat al die andere vriendelijke SGP’ers het met hun leider eens zijn. Waarom is daar zoveel ophef over? Iedereen weet dat de SGP conservatieve standpunten heeft over het huwelijk, homoseksualiteit en meer van dat soort zaken. Alleen mensen die meer dan tien jaar onder een steen hebben gelegen moeten eraan herinnerd worden dat Kees van der Staaij geen pleitbezorger van het homohuwelijk is. Wat is hier nieuws aan?
Ik heb nog een tweede vraag: hoe komt het dat homo’s prima om kunnen gaan met SGP’ers? Als ik mijn mond opentrek verklap ik direct mijn voorkeur. Waarom is dat in mijn contacten met SGP’ers geen probleem? Het antwoord komt van Tom de Nooijer: “Wij veroordelen de homo als mens niet. We moeten iedereen, dus ook homoseksuelen, behandelen zoals we zelf behandeld willen worden.” Logisch: SGP’ers wijken ideologisch zo af van de rest van de bevolking dat ze andersdenkenden wel netjes moeten behandelen, anders blijft er niemand over.
Er is in Nederland geen gedachtenpolitie: je mag van homo’s en andere minderheden vinden wat je vindt. De SGP dus ook. Sterker nog: je kunt wat mensen vinden vaak maar moeilijk beïnvloeden, zeker als het over geloof gaat, dus het heeft nauwelijks zin om je er druk over te maken. Het gaat dan ook niet zozeer om wat mensen denken, maar om wat ze doen. Wat niet mag, is homo’s discrimineren, uitschelden of in elkaar slaan. Dat is dan ook allemaal strafbaar. Maar over de gedachten van SGP’ers gaan we niet. Die zijn vooralsnog vrij. Vice versa geldt dat trouwens ook.
De discussie over de Nashville-verklaring toont maar één ding aan: het wordt steeds unieker om groepen waar je kritiek of zelfs afkeer van hebt toch te respecteren. En hoewel deze verklaring zeker geen reclame is voor de SGP, behandelt de partij homo’s buiten de eigen gemeenschap in de regel wél respectvol. Kees van der Staaij scheldt Rob Jetten niet uit omdat hij met een man samenleeft. De SGP wacht homo’s niet op om ze in elkaar te meppen. En de SGP staat grotendeels alleen in haar pleidooi voor het afschaffen van het homohuwelijk.
Er is zeker kritiek mogelijk op de behandeling van homo’s binnen de orthodox-christelijke gemeenschap zelf, dat is geen geheim. Maar wat die homo’s precies winnen bij de discussie van deze week is vooralsnog een raadsel.